plantenwijzer PlantenWijzer - Kinderdagverblijf Buitenzorg

plantenwijzer
PlantenWijzer
Uw kinderen spelen bij ons dagverblijf heerlijk in de tuin. Wij hopen dat zij bij u thuis met
net zo veel plezier kunnen spelen. Maar bent u zich wel bewust van de mogelijke gevaren
in uw tuin? In samenwerking met hoveniers­bedrijf Boekelo hebben we een lijst voor u
gemaakt van gevaarlijke planten, maar ook leuke en zelfs smakelijke planten in de tuin.
Wat kan en wat niet, dat bepaal je zelf. Veel hangt ook af van het karakter en de leeftijd van het kind. De meeste intoxicaties met
planten gebeuren bij jonge kinderen tussen 0 en 4 jaar. De meeste ongevallen met kinderen lopen echter goed af.
Vermijd in uw eigen tuin zoveel mogelijk giftige planten als clematis, doornappel, peperboompje etc. Ook planten die bij aanraking
allergische reacties kunnen veroorzaken zijn niet aan te raden voorbeelden zijn berenklauw en Primula obconica. Ook giftige
zaden en bessen moeten vermeden worden: jeneverbes, kruidvlier, wonderboom etc
Sneeuwbes
Stinkende gouwe
Vingerhoedskruid
Deze witte besjes ken je vast zelf nog wel uit je kindertijd.
Ze maken een grappig knappend geluid als je erop trapt
of plat duwt. Eén besje opeten kan geen kwaad. Bij inname van meer dan vijf besjes zijn ze wel giftig en kunnen
ze buikkrampen, braken en slaperigheid veroorzaken.
Met het gele sap kan je schilderen. Maar het sap is ook
irriterend voor ogen, mond en keel en de plant is giftig
(maar heel bitter).
Deze prachtige plant heeft bloemetjes die je op je vinger
kan zetten of als poppenhoedje gebruiken. De hoge,
kleurige bloemen staan ook heel mooi in een wilde tuin.
Vingerhoedskruid (vooral de bladeren) is echter heel giftig
en zelfs dodelijk voor dieren. Inname of contact met het
sap kan bij mensen leiden tot maag- of darmontsteking,
braken, buikloop en eventueel zelfs hartritmestoornissen.
Monnikskap
De gevlekte scheerling
Taxus
Monnikskap bevat heel sterke gifsoorten die ontzettend
gevaarlijk zijn voor de mens. Haal snel professionele
medische hulp bij vergiftiging door monnikskap en laat het
slachtoffer veel water drinken.
Alle delen zijn giftig. Het gaat om een zenuwgif dat in
kleine porties al dodelijk kan zijn.
Taxus is een leuke haag om in te verstoppen, maar een
zeer giftige plant. De rode besjes ogen aantrekkelijk, maar
zijn erg bitter en worden daarom meestal niet opgegeten.
Als ze niet worden ingeslikt, zijn er meestal geen symptomen. Als het wel wordt ingeslikt, kunnen symptomen
optreden als braken, diarree, buikkrampen, duizeligheid,
hallucinaties en verwijding van de pupillen. Bij een zware
intoxicatie volgen daarna stuipen, een onregelmatige
polsslag (eerst snel, later traag), hartritmestoornissen, een
sterke daling van de bloeddruk en een plotse dood door
hart en ademhalingsstilstand. Dit komt echter in de meeste
gevallen enkel voor bij een bewuste inname.
Tips
Leer je kinderen welke planten
giftig zijn en welke niet. Duid de
giftige exemplaren desnoods aan
met een duidelijk bord.
Plant lekkere aardbeien, tomaten,
frambozen of bramen niet te dicht
bij planten met giftige bessen.
Een verkeerde bes opeten
is zo gebeurd.
Kijk op de achterzijde voor meer gevaarlijke
planten en bloemen.
Wij hebben naast deze probleemplanten ook een lijst
gemaakt met planten en bloemen die de zintuigen
van uw kind op een positieve manier kunnen
prikkelen. Kijk op onze site voor een downloadlink!
www.kinderdagverblijfbuitenzorg.nl
Gouden regen en Blauwe regen
herfsttijloos
Wolfsmelk
Vooral de zaden van de gouden regen zijn gevaarlijk
voor een kind. Acht tot twintig zaden zijn voldoende om
een kind dodelijk te vergiftigen. Ook in de wortels en de
bloemen zit gif, zij het iets minder geconcentreerd.
De herfsttijloos oogt lief, maar is het allerminst. De bloemen zijn uitermate giftig; de zaden, knollen en bladeren
iets minder.
Wolfsmelk heeft ook een kwalijke reputatie. Eten van de
zaden kan de dood veroorzaken en het melksap is heel
schadelijk voor de huid en de ogen. Spoel bij contact met
veel water en ga onmiddellijk naar de oogarts als je oog
geraakt is.
Bereklauw
lelietjes-van-dalen
Giftige bessen
De bereklauw is een plant die voor mensen niet bepaald
geschikt is. Wie ermee in aanraking komt terwijl de
zon schijnt, kan heel ernstige brandwonden oplopen.
Schapen daarentegen zijn er dol op en kauwen de bere­
klauw met hun hoge haardos graag op. Voor mensen
is het echter oppassen geblazen met de bereklauw.
De bereklauw kan voor mensen ernstige huidirritatie
veroorzaken. Het sap van de reuzen berenklauw kan bij
aanraking met de huid ernstige blaren en diepe wonden
veroorzaken. Scherm de blaren goed af van de zon, want
ze zijn heel gevoelig voor zonlicht. Wie in aanraking komt
met de plant terwijl de zon schijnt, kan er zelfs ernstige
brandwonden aan overhouden. Zij kunnen zelfs zo erg
zijn dat er wonden kunnen ontstaan tot in de derde
graad. In minder ernstige gevallen ontstaat vaak eerst
een brandblaar, die later overgaat in een soort zwerende wond. Het verdwijnen daarvan kan een langdurige
kwestie zijn.
Het lelietjes-van-dalen is heel populair in de tuin en staat
bekend als een van de giftigste tuinplanten. De bloemen,
bladeren en de wortelstok bevatten gif. Het gif kan dodelijke gevolgen hebben, maar gelukkig werkt het traag,
dus bij snel ingrijpen kan je het ergste onheil voorkomen.
Ook de bessen van bitterzoet, gewone aardappel, maretak, sneeuwbes, salomonszegel, wilde wingerd, klimop,
lijsterbes, hulst en kamperfoelie zijn giftig.
De weelderige bloemtrossen van de blauwe regen spreken tot de verbeelding en zijn leuk om te plukken. De
peulen van de blauwe regen ontploffen soms zodat de
zaden zich kunnen verspreiden, wat een heel spektakel
is. Maar de peulen (die wat op boontjes lijken) en zaden
zijn giftig. Inname kan leiden tot maag- en darmklachten
en ademhalingsproblemen.
Vergiftiging?
Wat te doen?
Bel onmiddellijk een arts. Hij of zij zal je vragen over welke plant het gaat, hoe
en wanneer het gif in het lichaam terechtkwam, wat de lichaamsreacties zijn,
wat de leeftijd en het gewicht van je kind is en of je kind al geneeskundige
problemen heeft gehad. Probeer zo kalm mogelijk te blijven, zodat je de arts
voldoende bruikbare informatie kan verschaffen.
Verwijder in afwachting van professionele hulp de giftige plantendelen. Je kan
eventueel braken opwekken. Een vinger in de keel of zout water kunnen daarbij
helpen. Dien wel geen zout water toe aan kinderen onder de vier jaar.
Tips
Plant nooit giftige planten in de
buurt waar kinderen regelmatig
spelen.
Maak een goed onderscheid tussen
giftige en eetbare planten.
© 2016 KDV Buitenzorg. Bron: stad Antwerpen
Medicinale houtskool houdt de opname van gif in het bloed grotendeels tegen.
Het poedervormige goedje doet dat door zich te hechten aan de gifdeeltjes
in maag en darmen en ze vast te houden tot ze in de stoelgang worden uitge­
scheiden. Dien de houtskool vermengd met water binnen het uur na de inname
in. Normaal wordt een halve gram per kilogram lichaamsgewicht gerekend.
Aan kinderen jonger dan één jaar geef je best geen medicinale houtskool.
Als je kind bewusteloos of in kramp is, leg je hem in een stabiele houding op de
rechterzijde met de rechterhand onder de nek en het linkerbeen over het rechter­
been. De tong mag de keelholte niet afsluiten en water geven is uit den boze.
www.kinderdagverblijfbuitenzorg.nl
leuke
plantenwijzer
Leuke PlantenWijzer
Gelukkig zijn er ook voldoende planten en bloemen die wel veilig zijn voor uw kind.
Sterker nog, sommige planten kun je zelfs eten! Lees hieronder welke planten de
verschillende zintuigen van u en uw kind positief kunnen prikkelen.
Ruiken
Plaats niet te veel sterk geurende planten dicht bij elkaar. De veelheid aan verschillende geuren kan overweldigend
zijn. Plant ze liever beter verspreid over de hele tuin.
• Kruiden zijn natuurlijk een winner als je plantjes wilt
die lekker ruiken: munt, salie, rozemarijn, lavendel,
citroenmelisse.
• Fruit scoort hier ook hoog. Denk maar aan aardbei,
appel of kweepeer.
Lavendel
• De bladeren van de Eglantier of inheemse roos ruiken
naar frisse appeltjes
• De mooie bloemen van de klimaugurk ruiken naar een
mix van chocolade en vanille.
• Geraniums hebben een sterke, grappige geur.
Kweepeer
• Overweeg om kruiptijm tussen de voegen of een
tuinpad te plaatsen. Telkens je erover loopt, geeft
het een geur af.
• Last van astma of hooikoorts? Kies voor plantjes
die bestoven worden door vogels of insecten boven
planten die zelf hun zaden verspreiden.
Kruiptijm
Proeven
Een aantal van de plantjes hierboven komen natuurlijk terug wanneer we het over proeven hebben. Daarnaast vinden
wij dit ook leuke proefplantjes:
• Bosaardbei, vooral soorten die het hele seizoen lang
vruchten dragen (doordragers)
• Zonnebloem (ook leuk om naar te kijken en zelf
zaadjes van te oogsten)
• Eetbare bloemetjes, zoals bernagie, oost-indische kers,
bieslook en viooltjes
• Vlierbloesem is extra lekker als je het bakt in pannenkoekendeeg en is bovendien leuk om mee te spelen.
Bernagie
Zonnebloem
www.kinderdagverblijfbuitenzorg.nl
• Kleinfruit zoals (doornloze) braam of framboos
• Kerstomaatjes en andere groenten
Framboos
Plukken
Niet plukken! Dat heb je jezelf vast al weleens horen zeggen. Maar het is ook weleens leuk om je kind de kans te
geven om wél te plukken. Volgende planten hebben heel plukbare bloemetjes:
• Blauwe druifjes
• Sierappeltjes
• Margrietjes
• Gebroken hartjes
• Hertshooi, een struik die massaal veel gele bloemen
produceert
• Engels gras
• Lavendel
Engels gras
Gebroken hartjes
• Lampionplant: deze plant vormt vanaf augustus leuke
lampionnetjes die geplukt kunnen worden. Hang ze een
paar weken ondersteboven om te drogen, dan kan het
gebruikt worden als versiering in bijvoorbeeld kijkdozen, als kabouterlampje of als herfstslinger. De bes in
het lampionnetje is eetbaar, de bloem een beetje giftig
(net als de tomatenplant).
Lampionplant
Kijken
• De teunisbloem heeft grote gele bloemen die bij zonsondergang zo snel opengaan, dat het lijkt alsof je naar
een versneld afgespeelde natuurfilm kijkt:
• Lok vlinders en bijtjes met mooie insectenvriendelijke
planten zoals venkel, dovenetel, maagdenpalm,
Teunisbloem
stokroos, klaproos en ijzerhard. Ook de meeste andere planten in onze lijst zijn insectenvriendelijk.
• Kies voor planten met verschillende bloeitijden en
kleuren om het kijkspektakel te vergroten.
Stokroos
• Werk met contrasten door bijvoorbeeld planten met
verschillende vormen, kleuren en groottes bij elkaar te
zetten.
IJzerhard
Horen
Ook rustgevend voor ouders:
• Siergrassen die mee bewegen met de wind (ook leuk
om naar te kijken).
Vedergras
© 2016 KDV Buitenzorg. Bron: stad Antwerpen
• Een speciale siergras is Briza of trilgras, die een leuk
ratelend geluid maakt wanneer ze beweegt.
Trilgras
Zebrinus
www.kinderdagverblijfbuitenzorg.nl
Voelen
Overweeg ook om planten te kiezen die speciaal aanvoelen: bladeren die ruw, glad, zacht of behaard zijn:
• Ezelsoor met haar zachte behaarde bladeren
• Vedergras (Stipa) met zachte, mooi wuivende pluimen
• Mos Mossen behoren tot de eerste landplanten en
bedekten als één van de eerste planten de aarde. Mos
voor een zuiver(der)e lucht, voelt zacht aan en heeft het
nog andere voordelen.
• Pennisetum of lampenpoetsersgras met haar borstel­
achtige halmen
• Varens
Ezelsoor
lampenpoetsersgras
Varen
Beleven en spelen
• Kruidje-roer-me-niet: dit plantje reageert op aanraking
door haar blad dicht en nadien terug open te plooien.
Deze exotische plant houdt van warme temperaturen.
Je kan ze dus best in de winter naar binnen brengen. • ‘Onkruid’ bezorgt veel spelplezier: denk maar aan het
wegblazen van de zaden van paardenbloemen, het
maken van madeliefkransjes of de zoektocht naar een
klavertje vier.
• Met sommige planten kan je schilderen! Bijvoorbeeld
met Afrikaantjes, paardenbloemen of gras.
• Leeuwenbekjes: leuk om de leeuwenbekjes te laten
praten door met je vingers de bloemblaadjes open en
toe te doen.
Kruidje-roer-me-niet
• Vlier is niet alleen lekker maar levert ook leuk speelmateriaal op. Het maakt snel takjes waarmee je bijvoorbeeld fluitjes of blaaspijpen kan maken.
• Sommige struiken en bomen lenen zich ook perfect
om in te verstoppen en hutjes in te bouwen. Denk maar
aan de hangende takken van de Zwarte Moerbei of
struiken zoals de Broodboom. Of snoei eens een poort
in je haag!
Leeuwebekje
Kinderdagverblijf buitenzorg
Adres
Amsterdamsestraatweg 55a
Telefoon
035 - 5421723
Email
kdv.buitenzorg@planet.nl
Web
www.kinderdagverblijfbuitenzorg.nl
Facebook
www.facebook.com/kdvbuitenzorg
© 2016 KDV Buitenzorg. Bron: stad Antwerpen
www.kinderdagverblijfbuitenzorg.nl