Jaargang 9- nr. 5

04/01/2011
Jaargang 9- nr. 5
Tien vragen over natuurwetenschappen
in het nieuws
Strooizout tegen de gladheid
D
eze winter is er al veel sneeuw gevallen.
Gemeentes strooien dan zout om de gladheid te verminderen. In december raakte de
voorraad zout bijna op.
1. In welk geval werkt zout strooien NIET?
a. als de ondergrond geen asfalt is
b. als de sneeuw te veel vervuild is
c. als de temperatuur lager is dan -25 °C
d. als er teveel auto’s overheen moeten rijden
a.doordat hij hoger kan springen tijdens de
sprong
b.doordat hij meer versnelt terwijl hij afdaalt
van de schans
c. doordat hij minder luchtweerstand ondervindt
d.doordat hij minder snel daalt terwijl hij door
de lucht zweeft
De mooiste foto van 2010?
Vuurwerk
T
ijdens oud en nieuw zijn gewoontegetrouw
weer duizenden kilo’s vuurwerk de lucht in
geschoten. Om vuurwerk witte flitsen te laten
veroorzaken, wordt magnesium gebruikt.
8. Waarmee reageert magnesium tijdens de explosie?
a. koolstofdioxide
b. stikstof
c. waterstof
d. zuurstof
Informatie lekt via Wikileaks
Arseenbacterie verdacht
r is opnieuw veel gevoelige informatie uitgelekt via WikiLeaks. Informatie op internet
wordt beveiligd met behulp van cryptografie.
Een voorbeeld is codering met behulp van het
product van twee grote priemgetallen, bijvoorbeeld m = p x q.
orige maand claimde de NASA een nieuwe
levensvorm te hebben ontdekt, met arseen
in het DNA in plaats van fosfor. Nu blijken veel
wetenschappers aan de kwaliteit van het onderzoek te twijfelen.
V
E
2. Om de code te kraken, zou je priemgetallen p en
q moeten vinden, terwijl je alleen m weet. Is dat
mogelijk?
a. Ja, maar alleen omdat het een product van
priemgetallen is.
b. Ja, want het product van twee getallen is altijd
uniek.
c. Nee, je moet dan minstens één van de priemgetallen p en q al weten.
d. Nee, want het kan ook een product van twee
andere priemgetallen zijn.
Wietpas wordt ingevoerd
N
ederland mag de wietpas gaan invoeren.
Dat is een pasje dat je nodig hebt om wiet te
mogen kopen in coffeeshops. Wiet wordt soms
ook als medicijn gebruikt. Het werkt pijnverminderend en ontspannend.
3. Welk mogelijk effect van wiet kan bovendien
belangrijk zijn voor patiënten?
a. de zogenaamde lachkick
b. de zogenaamde vreetkick
c. een versnelde hartslag
d. extra geprikkelde zintuigen
Nieuwjaar? Schansspringen!
O
p nieuwjaarsdag vond traditiegetrouw een
wedstrijd schansspringen plaats in Garmisch-Partenkirchen. De skispringers worden
beoordeeld op hoe ver ze springen en op stijl.
4. Iemand die weinig weegt, kan verder springen.
Waardoor komt dat?
5. Wat zie je op deze foto?
a.een meteorietenregen boven rokende fabriekspijpen in Canada
b.het noorderlicht boven de vulkaanuitbarsting in IJsland
c.luchtvervuiling boven een brandend boorplatform in de Golf van Mexico
d.stortregens boven een grote bosbrand in
Noorwegen
Overstromingen in Australië
A
ustralië wordt geteisterd door overstromingen na orkaan Tasha. Een orkaan ontstaat
boven warm zeewater. Als het water verdampt,
ontstaat een grote wolk. Als die wolk begint te
draaien, zwelt de draaiing aan tot orkaan.
6.Hoe komt het dat zo’n wolk begint te draaien?
a. door de draaiing van de aarde
b. door de overgang tussen land en zee
c. door de straling van de zon
c. door eb en vloed
Muggenplaag in Amsterdam
H
et Onze Lieve Vrouwe Gasthuis (OLVG) in
Amsterdam had in december veel last van
een steekmuggenplaag.
7. Welke factor speelde een belangrijke rol bij het
ontstaan van de plaag?
a.Door de vroege winter was het bioritme van
de insecten sterk ontregeld.
b.Door genetische manipulatie konden de
muggen zich sneller voortplanten.
c.In de kruipruimte van het ziekenhuis stond
een laag lauwwarm water.
d.In het ziekenhuis lagen op dat moment veel
mensen met een verlaagde weerstand.
9.Wat voedt die twijfels?
a. Er zat toch fosfor in de kweekschaal van de
organismen.
b. Het is helemaal niet zeker of het arseen ook in
het DNA zat.
c. Dit onderzoeksresultaat zou de kans op subsidie vergroten.
d. Alle bovenstaande antwoorden zijn juist.
Grazersbeleid lijkt succes
H
et beleid rond de grote grazers in natuurgebied de Oostvaardersplassen lijkt dit jaar
succesvol te zijn geweest. Vorige winter stierven nog veel dieren aan de honger, maar Staatsbosbeheer weigerde bij te voeren, omdat dat
onnatuurlijk zou zijn.
10. Zonder bijvoeren is de situatie eigenlijk ook
onnatuurlijk. Waarom?
a. Deze dieren hebben hier geen natuurlijke
vijand.
b. Er groeit hier weinig wat deze dieren kunnen
eten.
c. Het is hier eigenlijk te koud voor deze dieren.
d. Het natuurgebied is eigenlijk te klein voor
deze dieren.
In deze maand vraagt Malmberg
extra aandacht voor het bèta
vakgebied. Kijk snel op:
www.onderwijsvanmorgen.nl/
maandvandebeta
De Praktijk 2011 - De Creative Commons Naamsvermelding-Niet-commercieel-Geen Afgeleide werken 3.0 Nederland Licentie is van toepassing op dit werk. Ga naar http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/nl/ om deze licentie te bekijken.