Aantekening Koude oorlog In 1985 werd Gorbatsjov partij-secretaris van de Sovjet-Unie. De SU was vrijwel failliet. Dit kwam door: 1. Falende planeconomie 2. Duur ruimtevaartprogramma 3. Hoge kosten Russisch leger: salarissen soldaten, wapenwedloop 4. Oorlog in Afghanistan kostte veel geld Gorbatsjov moest hervormen. Deze economische hervormingen noemde hij Perestrojka. Dit moest bereikt worden door openheid, glasnost. Mensen moesten hun mening kunnen geven om zo alles te hervormen. Gevolg was dat mensen geen communisme meer wilden maar democratie. Zij gingen in oosteuropa de straat op om te demonstreren. Gorbatsjov trok de Russische legers weg uit de satellietstaten (bufferstaten in Oost-Europa). En voor 1 werden deze landen onafhankelijk. Sommige vreedzaam, fluwelen revolutie in Tsjechie-Slowakije of met geweld (Roemenie). De Sovjet-unie viel uit elkaar! Gorbatsjov bleef communist maar , hij haalde banden met de VS aan en vroeg VS economische hulp. Er werd een ontwapeningsakkoord getekend met Amerika. Gorbatsjov was buiten Rusland populair omdat hij een einde maakte aan de Koude oorlog maar in Rusland was hij niet populair omdat het volk honger had. Perestoika en glasnost kon je tenslotte niet eten. Hij werd afgezet en opgevolgd door Jeltsin. Rusland kreeg te maken met andere problemen; - Door wegvallen streng regiem, kreeg Russische maffia de ruimte, zij heeft veel invloed - Werkloosheid onder soldaten, zij verhuren zich aan hoogste bieder - Veel zware wapens vallen in verkeerde handen - Nieuwe klasse van jonge rijken ontstaat die staatsbedrijven goedkoop konden overnemen - Nieuwe oorlogen met oa Tsetjenie, en bomaanslagen Ook Joegoslavië viel uit elkaar. De balkan werd opnieuw een kruitvat. Serviërs en Kroaten bestreden elkaar. Servische legereenheden maakten jacht op moslims. De VN wilde moslims in Srebenica beschermen maar het VN leger waaronder veel Nederlanders, gaven zich over. De massamoord op Bosnische moslims was het gevolg. DIEPERLIGGENDE OORZAKEN RUZIE RUSLAND EN AMERIKA 1 AMERIKANEN BEMOEIEN ZICH MET RUSSISCHE BURGEROORLOG, ZIJ KIEZEN DE KANT VAN DE WITTEN IN DE STRIJD TEGEN DE RODEN (MAAR DE RODEN WINNEN, DE COMMUNISTEN DUS) 2 RUSSEN SLUITEN NIET-AANVALSVERDRAG MET NAZI’S VOOR DE TWEEDE WERELDOORLOG, AMERIKANEN VOELEN ZICH VERRADEN 3 RUSSEN/COMMUNISTEN WILLEN WERELDREVOLUTIE VAN DE ARBEIDERS, DIT IS IN STRIJD MET KAPITALISTISCHE GEDACHTE (KAPITALISME EN COMMUNISME TEGENSTELLING) UITEINDELIJK VALT HITLER TOCH RUSLAND AAN, STALIN VOELT ZICH VERRADEN, SLUIT ACCOORD MET GEALIEERDEN. DUS TIJDENS TWEEDE WERELDOORLOG AMERIKA EN RUSLAND WERKEN SAMEN. ANGST VOOR HET RODE GEVAAR (HET COMMUNISME) LEIDT BIJ DE AMERIKANEN TOT STELSELMATIGE UITSLUITING VAN DE RUSSEN. RUSSEN EN AMERIKANEN BEGINNEN STRIJD WIE HET EERSTE DUITSLAND HEEFT VEROVERD. RUSSEN WINNEN. MAAR VS GOOIT ATOOMBOM OP JAPAN, LAAT ZO ZIEN HOE MACHTIG ZE AL ZIJN. BERLIJN EN DUITSLAND WORDEN VERDEELD IN 4 ZONES OM ZO CONTROLE OP DUITSERS TE HOUDEN MAAR OOK OP ELKAAR. ECHTER WESTERSE ZONES (FR, ENG EN VS) WERKEN SAMEN, VOEREN EEN GEMEENSCHAPPELIJKE MUNT IN, DIT IS VOOR RUSSEN DE AANLEIDING TOT BLOKKADE VAN BERLIJN. GEVOLG HONGER IN WESTERSE ZONES EN VOEDSELLUCHTBRUG VAN DE VS. BLOKKADE EINDIGT IN 1949. H2 Tijdens de koude oorlog hadden beide invloedsferen hun eigen militaire bondgenootschappen Amerikanen en bondgenoten: NAVO Russen; Warschaupact Na de tweede wereldoorlog herstelde West-Duitsland (BRD) zich economisch erg snel, dit werd het wirtschaftswunder genoemd. In West-Duitsland was democratie, vrijheid en kapitalisme, maar toch ook werkloosheid. Veel Oost-Duitsers wilden vluchten naar WestDuitsland. De Oost-Duitsers werden streng in de gaten gehouden door hun geheime dienst, de STASI. De Westduitse premier Willy Brandt wilde wat doen aan de slechte relatie tussen west en Oost-Duitsland (DDR)en op den duur de twee Duitslanden herenigen. Zijn beleid werd de Ostpolitik genoemd. Dit zorgde ervoor dat op korte termijn verdragen werden gesloten waarbij families die gescheiden waren over de twee Duitslanden toch elkaar mochten bezoeken (West naar oost niet andersom); interduits verdrag, verdrag v Moskou, verdrag van Berlijn. Op lange termijn werden de Duitslanden weer herenigd, maar dat kwam meer door Gorbatsjov. H3 Conflicten tijdens de koude oorlog: hoewel de VS en de SU geen rechtstreekse oorlog hadden (koud) waren er wel ruzies tussen bondgenoten van hen waar zij zich mee bemoeiden Koreaoorlog; na de 2e w.o. toen Japan , Korea bezette, viel Korea uiteen in twee delen, een onder invloed van de communisten (het Noorden) en een zuidelijk deel waar de Amerikanen invloed hielden. De VS was bang dat als Korea communistisch zou worden, dat steeds meer landen in die regio ook communistisch zouden worden, de domino-theorie (geldt ook voor Vietnam). Een VN leger olv de VS verdedigde Zuid-Korea. Sinds 1953 is er een wapenstilstand. Tot op heden is Korea nog steeds verdeeld in een communistisch en kapitalistisch deel. Cubaanse rakettencrisis; Cuba was in de jaren 50 onder invloed vd Amerikanen, er waren veel Amerikaanse bedrijven. Maar Fidel Castro greep daar de macht. De VS dacht dat dat slecht was voor de Amerikanen en plande een invasie om hem af te zetten (in de Varkensbaai), die mislukte. Nu koos Cuba wel openlijk de kant vd SU. Toen een onbemand spionnagevliegtuigje foto’s nam van een Russische raketistallatie op Cuba, protesteerde de VS bij de VN. De Russen zaten te dicht bij de VS (in hun invloedssfeer). Zij stuurden een vloot die de toegang tot Cuba blokkeerde, de Russen reageerden, zij stuurden ook een vloot. De wereld was bijna in een atoomoorlog beland, de Russen draaiden op t laatst om. In het geheim hadden zij met de VS overeengekomen om de raketten weg te halen als de VS haar raketten uit Turkije weghaalde Vietnamoorlog Net als in Korea was ook Vietnam in een Noord (communistisch) en Zuid (kapitalistisch)