sudconstruct.be
advertisement
Activiteitenverslag Linknv.be www.besixgroup.com Activiteitenverslag BESIX Group 2007 nv BESIX Group Gemeenschappenlaan 100 1200 Brussel – België Tel. +32 (0)2 402 62 11 Fax +32 (0)2 402 62 05 info@besixgroup.com Building experience 2007 Kerncijfers » Activiteitenverslag Linknv.be www.besixgroup.com Activiteitenverslag BESIX Group 2007 nv BESIX Group Gemeenschappenlaan 100 1200 Brussel – België Tel. +32 (0)2 402 62 11 Fax +32 (0)2 402 62 05 info@besixgroup.com Building experience 2007 Kerncijfers » Geconsolideerde kerncijfers 2007 2003* 2004* 2005* 2006** 2007** Omzet 776,0 877,0 1.014,0 1.261,6 1.560,2 EBITDA 50,3 63,8 52,4 77,4 88,9 6,5% 7,3% 5,2% 6,1% 5,7% 29,0 38,0 30,8 49,6 54,8 EBITDA (%) EBIT Netto resultaat 14,3 28,4 36,2 34,5 51,6 Netto resultaat t.o.v. omzet 1,8% 3,2% 3,6% 2,7% 3,3% Orderboek 1/1 825,0 850,0 1.364,0 1.590,0 1.712,0 Eigen vermogen 163,3 106,5 129,5 168,3 200,9 Commentaar De overgang naar de IFRS-normen 2008 Tijdens de vergadering van 14 september 2007 besliste de Raad van Bestuur van BESIX Group om de geconsolideerde rekeningen voortaan volgens de IFRS-normen (International Financial Reporting Standards) op te maken. 2.319,0 (*) BGAAP (Belgian Generally Accepted Accounting Principles) (**) IFRS (International Financial Reporting Standards) € 91,9 miljoen € 51,6 miljoen +29,3% + 49,7% 2.000 2.500 0 2003 2005 2006 Omzet per regio 58 710 België Maritieme werken 36% 16% 50% 306 27% 0 2004 2005 2006 2007 2008 Burgerlijke bouwkunde Steengroeven / Beton 2% 3% Wegen Wegen Milieu Electromechanica Wegen Immobiliën Bouw – internationaal Milieu Bouw – domestic Bouw – internationaal Bouw – domestic 40% Gebouwen 722 500 544 633 1.415 32 45 1.500 1.000 2007 De belangrijkste correctieposten hadden betrekking op de materiële vaste activa (+EUR 16,5 miljoen), de voorzieningen (+EUR 2,2 miljoen) en de uitgestelde belastingen (EUR -14,9 miljoen). Omzet per sector 2.000 654 70 779 672 550 32 360 51 283 2004 595 423 500 495 293 21 39 1.000 48 27 40 22 1.500 De financiële diensten van de Groep hebben deze overgang naar de nieuwe boekhoudkundige normen grondig voorbereid. Ter informatie: het eigen vermogen onder IFRS per 31/12/2006 is EUR 3,5 miljoen hoger dan het eigen vermogen onder BGAAP (Belgian Generally Accepted Accounting Principles), vóór toekenning van het dividend. 124 Evolutie orderboek 56 Evolutie omzet 1.056 € 88,9 miljoen Netto resultaat IFRS 579 € 1.560,2 miljoen + 23,7% 5,7% Netto cash flow 1.051 EBITDA 539 Omzet Deze beslissing werd genomen rekening houdend met het steeds internationaler karakter van onze Groep en omdat de toepassing van de IFRS-normen de vergelijkbaarheid van de financiële informatie verhoogt. Dat element is vooral belangrijk in het kader van aanbestedingen voor grote projecten. De opmaak van de geconsolideerde rekeningen 2007 en 2006 onder IFRS gebeurde dan ook zonder noemenswaardige problemen. 2% Milieu Golf regio 14% Nederland G. H. Luxemburg Frankrijk 10% Internationaal Geconsolideerde kerncijfers 2007 2003* 2004* 2005* 2006** 2007** Omzet 776,0 877,0 1.014,0 1.261,6 1.560,2 EBITDA 50,3 63,8 52,4 77,4 88,9 6,5% 7,3% 5,2% 6,1% 5,7% 29,0 38,0 30,8 49,6 54,8 EBITDA (%) EBIT Netto resultaat 14,3 28,4 36,2 34,5 51,6 Netto resultaat t.o.v. omzet 1,8% 3,2% 3,6% 2,7% 3,3% Orderboek 1/1 825,0 850,0 1.364,0 1.590,0 1.712,0 Eigen vermogen 163,3 106,5 129,5 168,3 200,9 Commentaar De overgang naar de IFRS-normen 2008 Tijdens de vergadering van 14 september 2007 besliste de Raad van Bestuur van BESIX Group om de geconsolideerde rekeningen voortaan volgens de IFRS-normen (International Financial Reporting Standards) op te maken. 2.319,0 (*) BGAAP (Belgian Generally Accepted Accounting Principles) (**) IFRS (International Financial Reporting Standards) € 91,9 miljoen € 51,6 miljoen +29,3% + 49,7% 2.000 2.500 0 2003 2005 2006 Omzet per regio 58 710 België Maritieme werken 36% 16% 50% 306 27% 0 2004 2005 2006 2007 2008 Burgerlijke bouwkunde Steengroeven / Beton 2% 3% Wegen Wegen Milieu Electromechanica Wegen Immobiliën Bouw – internationaal Milieu Bouw – domestic Bouw – internationaal Bouw – domestic 40% Gebouwen 722 500 544 633 1.415 32 45 1.500 1.000 2007 De belangrijkste correctieposten hadden betrekking op de materiële vaste activa (+EUR 16,5 miljoen), de voorzieningen (+EUR 2,2 miljoen) en de uitgestelde belastingen (EUR -14,9 miljoen). Omzet per sector 2.000 654 70 779 672 550 32 360 51 283 2004 595 423 500 495 293 21 39 1.000 48 27 40 22 1.500 De financiële diensten van de Groep hebben deze overgang naar de nieuwe boekhoudkundige normen grondig voorbereid. Ter informatie: het eigen vermogen onder IFRS per 31/12/2006 is EUR 3,5 miljoen hoger dan het eigen vermogen onder BGAAP (Belgian Generally Accepted Accounting Principles), vóór toekenning van het dividend. 124 Evolutie orderboek 56 Evolutie omzet 1.056 € 88,9 miljoen Netto resultaat IFRS 579 € 1.560,2 miljoen + 23,7% 5,7% Netto cash flow 1.051 EBITDA 539 Omzet Deze beslissing werd genomen rekening houdend met het steeds internationaler karakter van onze Groep en omdat de toepassing van de IFRS-normen de vergelijkbaarheid van de financiële informatie verhoogt. Dat element is vooral belangrijk in het kader van aanbestedingen voor grote projecten. De opmaak van de geconsolideerde rekeningen 2007 en 2006 onder IFRS gebeurde dan ook zonder noemenswaardige problemen. 2% Milieu Golf regio 14% Nederland G. H. Luxemburg Frankrijk 10% Internationaal Inhoudstafel 2 4 Activiteitenzones Boodschap van de CEO Algemene info 8 9 10 12 16 18 22 24 Corporate governance Comités Groepsstructuur Business units Markante feiten 2007 Gezondheid, veiligheid, kwaliteit en risicobeheer Human Resources Engineering Activiteiten 2007 28 28 32 38 40 Construction Gebouwen Project Highlight: Kantoorgebouw Eandis Project Highlight: Burj Dubai Tower Project Highlight: Half-Way Tree Transportation Centre 42 44 48 50 Infrastructuur Project Highlight: Tunnels Roermond en Swalmen Project Highlight: Ras Al Khor Crossing-brug Project Highlight: Al Garhoud-brug 52 54 56 Maritiem Project Highlight: Steiger LNG South Hook Project Highlight: Dubai Maritime City 58 60 Civiele werken voor de industrie Project Highlight: Methaanterminal van Fos Cavaou 62 Erkende expertise 63 63 66 Contracting Wegen Milieu 68 68 72 Investments Real Estate Concessies Geconsolideerde jaarrekening 2007 76 78 79 80 81 Commentaar van de CFO Balans Resultatenrekening Geconsolideerde financieringstabel Informatie inzake de geconsolideerde jaarrekening 82 Gegevens van de entiteiten 2 1 3 Activiteitenzones De Groep BESIX is een industriële Groep van ondernemingen actief in de bouwsector, wegenis­ werken, infrastructuur, milieu­ projecten, vastgoedontwikkeling en concessies, en profileert zich als een multidienstengroep. De Groep werd opgericht in 1909 en kende sindsdien een regelmatige en indrukwekkende groei. Sinds meer dan 85 jaar bouwt de Groep een stevige internationale reputatie op, met ervaring in een vijftigtal landen. Vandaag is het actief in negentien landen over vier continenten. Naast de activiteiten van BESIX, Cobelba, Jacques Delens, Lux TP, Socogetra, Vanhout, Van Britsom & Verheye en Wust in de Europese Unie, is de Groep ook aanwezig in Oost-Europa, in Noord- en Centraal-Afrika en in het Midden-Oosten, via Six Construct, in Centraal-Azië en in de Caraïben. De Groep BESIX telt wereldwijd meer dan 19.000 werknemers. Jamaica Trinidad & Tobago Rusland Verenigd Koninkrijk Nederland Polen België G.H. Luxemburg Frankrijk Republiek van Azerbeidzjan Italië Marokko Algerije Egypte Qatar Verenigde Arabische Emiraten Oman Kameroen Equatoriaal Guinea BESIX Group heeft volop van de boom in de bouwsector geprofiteerd, zowel op de thuismarkt als internationaal. Onze doelstelling is daarbij duidelijk: een speler van wereldformaat worden in de bouwsector en aanverwante industrieën. Het zakencijfer ging er in 2007 met meer dan 20% op vooruit, en heeft de mythische kaap van EUR 1,5 miljard (tegenover EUR 1,26 miljard in 2006) overschreden. Boodschap van de CEO Een groep die steeds Johan Beerlandt, CEO Bredere geografische dekking Noord-Afrika, het Midden-Oosten, Centraal-Azië en de Caraïben. BESIX Group is goed vertegen­ woordigd op zijn thuismarkt en heeft inmiddels ook op de wereld­ markt zorgvuldig z’n positie uitge­ bouwd. Onze groep is actief in 19 landen en heeft z’n aanwezigheid in de bestaande markten verste­ vigd, nieuwe regio’s verkend en is in twee nieuwe landen neerge­ streken: Azerbeidzjan en Trinidad & Tobago. In het Verenigd Koninkrijk realiseer­ de BESIX de herstel- en vernieu­ wingswerken van een LNG-steiger in South Hook. In Polen hebben we de bouw van de Zlota 44 toren aangevat. De indrukwekkende busterminal die we in Jamaica opleverden zou het pad moeten effenen voor nieuwe contracten in de Caraïbische regio. Deze positionering maakte het ons mogelijk tal van belangrijke contracten af te sluiten in de Benelux en in Frankrijk, o.a. met de steun van onze filialen Jacques Delens, Vanhout, Wust, Lux TP, Socogetra, Cobelba, Van Britsom & Verheye. Enkele voorbeelden die dit treffend illustreren zijn o.a. de infrastructuurwerken aan het circuit van Spa-Francorchamps, de bouw van de Maastoren en de New Orleans Toren in Rotterdam, van twee elektriciteitscentrales voor Siemens in Noord-Frankrijk, enz. De internationale markt blijft on­ tegensprekelijk één van de abso­ lute prioriteiten van de groep. Wij zijn actief in het Verenigd Konink­ rijk, Centraal-Europa, Centraal- en In Algerije staat het eerste multi­ functionele project van BESIX Real Estate Development in de steigers. Dankzij meer dan 40 jaar aanwe­ zigheid in de Arabisch-Perzische Golf hebben we aan grote projec­ ten kunnen deelnemen, zoals de Burj Dubai Tower – vandaag de hoogste structuur ter wereld –, de indrukwekkende ontwikkeling gewijd aan de Formule 1 op Yas Island in Abu Dhabi of het ont­ werp, de bouw, exploitatie en het onderhoud van een waterzuive­ ringsstation met een capaciteit van 220.000 m3/dag in Dubai, samen met BESIX Sanotec. Diversificatie Onze groep positioneert zich steeds meer als een multi­ meer multidisciplinair wordt dienstengroep. Door nieuwe business ­units (Environment, Roads, Concessions) op te richten en onze expertise uit te bouwen aan de hand van nieuwe contracttypes (PPS 1, BOOT 2, DBFM 3, ...) hebben we onze competenties nog verder kunnen uitbreiden. Doelstelling is om onze klanten op termijn ‘maatoplos­ singen’ aan te reiken, evenals projecten met hoge toegevoegde waarde en recurrente inkomsten. Dankzij deze nieuwe expertise werd onze groep – in tijdelijke vereniging – als ‘preferred bidder’ weerhouden voor het DBFMproject Oosterweelverbinding in Antwerpen en voor de realisatie van de tweede Coentunnel in Amsterdam. Onlangs sloten we ook een partner­schap af met Axima Services en Suez Energy Servi­ ces om onze klanten in de VAE en Qatar ‘facility management’ diensten aan te bieden. Veiligheid eerst Optimale werkomstandigheden garanderen op het vlak van ge­ zondheid, veiligheid en preventie is één van onze topprioriteiten. Eén van de sleutelelementen voor de verbetering van de veiligheid is het vastleggen van doelstellingen voor elk van de entiteiten, waar­ bij we een ‘nultolerantie’ inzake ongevallen nastreven. Daarbij ver­ dient het voorbeeld van ons filiaal Vanhout zeker navolging: zij ont­ vingen de Mensura Fonds René De Jongh prijs voor Veiligheid op het Werk. Human resources cruciaal Collega’s motiveren, de onder­ nemingsgeest aanwakkeren, nieuw talent rekruteren ... maken integraal deel uit van de strategie van onze groep. Het zijn stuk voor stuk sleutelelementen in onze onder­neming; vandaag en mor­ gen. Onze bedienden en arbei­ ders permanent opleiden is dan weer van cruciaal belang om onze concurrentiepositie te behouden. Tegelijkertijd hebben we in toe­ nemende mate behoefte aan nieuwe, kwaliteitsvolle kandidaten die onze bestaande teams komen versterken. schappelijke verantwoordelijkheid. Onze deelname aan de 20 km van Brussel ten voordele van Vredeseilanden en andere mece­ naatprojecten zoals de acties voor Habbekrats en SOS Libanon zijn er het sprekende bewijs van. Nog een project dat symbool staat voor ons engagement is de tech­ nische knowhow die we leverden naar aanleiding van de bouw van het ‘emissievrije’ zuidpoolstation Prinses Elizabeth (Antarctica). Vooruitblik Het orderboekje van BESIX Group bedroeg eind 2007 EUR 2,3 miljard (tegenover EUR 1,7 miljard eind 2006), een stijging met maar liefst 35%. Dit laat ons het beste verhopen voor de toekomst! Johan Beerlandt Maatschappelijke verantwoordelijkheid Aan de vooravond van z’n 100ste verjaardag wil BESIX Group nog meer openstaan voor de noden van de maatschappij. Wij zetten ons in voor projecten met maat­ 1 2 3 Publiek Private Samenwerking Build Own Operate Transfer Design Build Finance Maintain Grijpen naar de sterren 1 Algemene info 1 Corporate governance Comités Groepsstructuur Business units Markante feiten 2007 Gezondheid, veiligheid, kwaliteit en risicobeheer Human Resources Engineering 2 3 1 Station Bijlmer ArenA, Amsterdam – Nederland 2 Waterzuiveringsstation, Ajman – V.A.E. 3 Al Garhoud-brug, Dubai – V.A.E. Corporate governance BESIX Group volgt de Belgische aanbevelingen voor goed bestuur in niet-beursgenoteerde bedrij­ ven. Deze aanbevelingen worden in de regel op de volgende wijze toegepast: • De visie en de missie van het bedrijf en zijn entiteiten worden regelmatig geëvalueerd, met name door de Raad van Bestuur en het strategisch en executief comité, op basis waarvan de doelstellingen worden vast­ gelegd. Het bedrijf legt zichzelf en zijn entiteiten bovendien bestuursregels op. • De Raad van Bestuur speelt – met de hulp van zijn advies­ comités – een actieve en vaste rol bij de ondersteuning van de Gedelegeerd Bestuurder en het management, bij de operationele en financiële controle van de onderneming en haar entiteiten, en bij het beschermen van de belangen van de onderneming en haar entiteiten, met name bij crisissen of conflicten. De Raad van Bestuur is evenwichtig en onafhankelijk samengesteld. Hij omvat vier onafhankelijke bestuurders, onder wie de voor­ zitter. De beslissingen worden op collegiale wijze genomen en de werking wordt regelmatig geëvalueerd. • Binnen de Raad van Bestuur van het bedrijf worden adviescomités opgericht, die het overleg binnen de Raad voorbereiden en hiertoe de nodige adviezen formuleren. - Het auditcomité onderzoekt de jaarrekeningen, geconsoli­ deerde rekeningen en halfjaar­ rekeningen, in overleg met het management en de com­ missaris van het bedrijf. Het gaat ook de interne controle­ systemen na, de belangrijkste risico’s van de activiteiten van de onderneming en haar enti­ teiten, en hun goed bestuur. - Het bezoldigings- en benoemingscomité houdt zich bezig met de opvolging en de eva­ luatie van de topkaderleden van de onderneming en haar entiteiten, en met het Human Resources-beleid van de on­ derneming en haar entiteiten. - Het strategisch en executief comité buigt zich over de visie en de missie van de onder­neming en haar entiteiten, de strategische doelstellingen die eruit voort­ vloeien en hun verwezenlijking. • Met het oog op goede resultaten, rapportering en collegialiteit is het management van de onder­ neming en haar entiteiten betrokken bij de toepassing van de bedrijfsstrategie die wordt uitgewerkt door de Raad van Bestuur en uitgevoerd door de Gedelegeerd Bestuurder. Van­ daar dat het management verte­ genwoordigd is in het strategisch en executief comité. Comités Raad van Bestuur Baron Jean Stéphenne 1 Johan Beerlandt 2 Nassef Sawiris Philippe Muûls Luc Vandewalle Philippe Vlerick Jean-Jacques Delens 6 Philippe Quoilin 3 Karim Camel-Toueg Nicolas Estay Voorzitter Vice-Voorzitter, Gedelegeerd Bestuurder – CEO Vice-Voorzitter Bestuurder Bestuurder Bestuurder Bestuurder Bestuurder Bestuurder Bestuurder Einde mandaat: 2010 Erevoorzitter Baron Paul de Meester Auditcomité Remuneratie- en benoemingscomité Luc Vandewalle (Voorzitter) Philippe Muûls Philippe Vlerick Fadi Kiama Baron Jean Stéphenne 1 (Voorzitter) Johan Beerlandt 2 Nassef Sawiris Strategisch en executief comité Johan Beerlandt 2 (Voorzitter) Nassef Sawiris Werner Dekkers Jean-Jacques Delens 6 Paul Mouton Gaëtan Peeters 4 Philippe Quoilin 5 Karim Camel-Toueg Chief Executive Officer Frédéric de Schrevel Secretaris-generaal Chief Development Officer Gedelegeerd Bestuurder (BESIX Real Estate) Chief Financial Officer Chief Operating Officer (BESIX Domestic) Chief Operating Officer (BESIX International) Permanent vertegenwoordiger van Innosté nv Permanent vertegenwoordiger van Bevafin nv Permanent vertegenwoordiger van ManCo Investment Company scrl 4 Permanent vertegenwoordiger van Gaëtan Peeters bvba 5 Permanent vertegenwoordiger van Philippe Quoilin bvba 6 Permanent vertegenwoordiger van Nemofin nv 1 2 3 1 Algemeen Groepsstructuur BESIX Domestic BESIX International BESIX Benelux-Frankrijk Six Construct V.A.E., Qatar, Oman Vanhout BESIX Sharjah V.A.E. Jacques Delens Wust 10 Cobelba Van Britsom & Verheye Lux TP Proffund (33%) CONSTRUCTION * CONTRACTING DEVELOPMENT & INVESTMENT (*) Construction: gebouwen, infrastructuren, maritieme en havenwerken, industrie, milieu, sport en ontspanning United Readymix Qatar BESIX Verenigd Koninkrijk, Italië, Marokko, Algerije, Polen, Egypte, Kameroen, Equatoriaal Guinea, Jamaica, Trinidad & Tobago, Rep. van Azerbeidzjan 1 BESIX Roads Socogetra Carr. des Limites (50%) Carr. des Grès Réunis (50%) BESIX Real Estate BESIX Real Estate Development SGT G.H. Luxemburg A.R.E. (50%) Algerije Emubel (33%) 11 Vialines (50%) Famenne Enrobés (50%) GNB Béton BESIX Environmental Algemeen BESIX Concessions & Assets BESIX Sanotec België - V.A.E. ASPCL (50%) Ajman, V.A.E. Moalajah (33%) V.A.E. Marriott (50%) Brussel, België GRWestkust (50%) Sheraton (29%) Poznan, Polen Domestic 2007, een jaar van investeringen In Nederland nam BESIX deel aan verschillende grote projecten. De Belgische markt kende een positieve evolutie. De synergieën tussen BESIX en zijn regionale en­ titeiten werden verder ontwikkeld. BESIX zette zijn ontwikkeling voort in het noorden van Frankrijk. “We concentreren ons op de zone ten noorden van de as Le Havre – Ile de France – Nancy”, verduidelijkt Gaëtan Peeters, Chief Operating Officer, BESIX Domestic. BESIX Vlaanderen installeerde zijn nieuwe kantoor in Gent en ver­ sterkte zijn positie in Vlaanderen. “Dit is een prachtig voorbeeld van de inplanting van een nieuw kantoor in een rijpe en competitieve markt.” (*) Bij het ‘bouwteam’-systeem is de algemene aannemer verantwoordelijk voor het ontwerp en de uitvoering van het project. De algemene aannemer speelt min of meer de rol van orkestleider. Het voordeel voor de klant is dat hij maar één gesprekspartner heeft via één enkel contract. “In de loop van dit jaar waren we actief op talrijke bouwwerven, waarbij de voorkeur ging naar het werken in ‘bouwteam’ (*). We gingen in op vele offerteaanvragen, en dit voor projecten met een hoge toegevoegde waarde (PPP, concessies ...). We investeerden ook in studies voor zeer belangrijke projecten. De versterking van onze teams is één van onze prioriteiten. Dankzij deze investeringen kunnen we de toekomst met optimisme tegemoet zien.” 12 Gaëtan Peeters, Chief Operating Officer BESIX Domestic 4 International Bijzondere contracten, uitzonderlijke resultaten In het Midden-Oosten, in het bijzonder in Dubai, Abu Dhabi (Verenigde Arabische Emiraten) en Doha (Qatar), registreerden we een indrukwekkende groei. BESIX en Six Construct zijn geen nieuwkomers meer in dit deel van de wereld. “We kunnen bogen op meer dan 40 jaar aanwezigheid en ervaring in de Emiraten”, verklaart Philippe Quoilin, Chief Operating Officer, BESIX International. In de Maghreb gaf Marokko groen licht voor verscheidene grootscheepse projecten. Ook Libië is een veelbelovende markt. landen zoals Polen, Tsjechië, Slowakije, Bulgarije, Rusland en de Republiek van Azerbeidzjan. 1 Algemeen BESIX International zet even­ eens zijn doorbraak voort in Midden- en Oost-Europa, met 13 5 “BESIX International heeft een goede positie op het internationale schaakbord en deed enkele doordachte zetten. BESIX kon bovendien profiteren van een gunstige wind. De internationale opdrachten hebben zich dan ook vermenigvuldigd.” Philippe Quoilin, Chief Operating Officer BESIX International 4 Roermond Tunnel, Nederland 5 Half-Way Tree Transportation Centre, Kingston – Jamaica Environmental Kiezen voor de toekomst Het milieu werd een zelfstandige activiteit, geïntegreerd in de stra­ tegie van de Groep. Zo houdt BESIX Sanotec, een volwaardige entiteit binnen de business unit Environmental, zich voornamelijk bezig met waterbehandeling en waterzuivering. grootte of kleiner, die we zelf beheren, vooral in partnerschap met Six Construct”, aldus Wer­ ner Dekkers, Chief Development Officer, BESIX Group. “De internationale markt is een sleutelmarkt. De Emiraten bieden een aanzienlijk ontwikkelingspotentieel. Het bewijs wordt geleverd door het contract dat “Wij concentreren ons enerzijds op de grote DBFM*-contracten die we willen uitvoeren in partnerschap met belangrijke spelers die vooral gespecialiseerd zijn op het vlak van water en anderzijds op werven van gemiddelde (*) Design Build Finance Maintain 6 14 Roads Een volwaardige pool Door de verwerving van Socogetra in januari 2007 kon de Groep de pool ‘BESIX Roads’ oprichten. Deze positioneert zich aan het begin en aan het einde van de waardeketen, met zowel de exploitatie van steengroeven, de productie van stortklaarbeton, asfalt en granulaten, als civiele bouwwerken en de aanleg van wegeninfrastructuur, zowel op de domestieke markt als op de internationale markt. BESIX Sanotec en Six Construct behaalden in een samenwerkings­ verband, voor het ontwerp, de bouw en de exploitatie van een afvalwaterzuiveringsstation in Dubai”, verklaart Philippe Quoilin, Chief Operating Officer, BESIX International. 7 8 Real Estate De creatieve en ontwikkelingsgerichte divisie van de Groep Voor de vastgoedentiteit BESIX Real Estate, was 2007 een be­ langrijk groeijaar. Het accent lag daarbij op de residentiële sector en dit was mede te danken aan de realisatie van het kantoorgebouw ‘Olympiades’ in Evere (België). Het jaar 2007 was de springplank voor een strategie gericht op geografische expansie, in het bij­ zonder in Algerije en Wit-Rusland, terwijl de eerste projecten in Noord-Frankrijk ter studie worden genomen. “De strategie van BESIX R.E.D. bundelt de competenties van zijn teams op verschillende terreinen. Een tiental woonprojecten werd dit jaar opgestart, gericht op de verkoop van meer dan 350 wooneenheden voor het einde van 2008. De omvang van deze projecten neemt toe en BESIX R.E.D. onderstreept zijn aanwezigheid en zijn expertise in de bouw van hotels. De creativiteit in dienst van de techniek en de anticipatie op de milieunormen helpen BESIX Real Estate Development om zich te onderscheiden op de markten van de collectieve voorzieningen voor kleine kinderen en in de ontwikkeling van een ‘trendsettend’ kantoorproject in het centrum van Brussel, met een energiebesparing van meer dan 70% ten overstaan van de promotionele normen.” Jean-Jacques Delens, Gedelegeerd Bestuurder 1 Algemeen “De groei van het vastgoed zal meer dan 65% bedragen in 2008, als gevolg van een streng en creatief engagement, hoewel kwaliteit en service onmiskenbaar de kernwoorden van onze business unit blijven”, aldus Jean-Jacques Delens, Gedelegeerd Bestuurder, BESIX Real Estate Development. 15 9 Concessions Eén prioriteit: contracten met een hoge toegevoegde waarde “We willen ons niet uitsluitend beperken tot de bouwactiviteiten maar ook aandacht besteden aan ontwerp, investering, beheer en onderhoud van infrastructuren en kunstwerken. We hebben daarbij een flinke voorsprong. We beschikken over een team, gespecialiseerd in concessies, dat in synergie werkt met de andere entiteiten van de Groep”, verklaart Werner Dekkers, Chief Develop­ ment Officer, BESIX Group. Enkele projecten kregen reeds concreet gestalte, andere zitten in de pijplijn, zoals de Oosterweel­ verbinding in Antwerpen en de tweede Coentunnel in Nederland. 6 Beluchtingstank, Leuven – België 7 ‘F16’ landingsbaan, Florennes – België 8 Kantoorgebouw ‘Wyeth’, Braine L’Alleud – België 9 Oosterweelverbinding, Antwerpen – België Markante feiten 2007 12 10 11 Opmerkelijke infrastructuur 16 • Abu Dhabi in het teken van de F1: het project Yas Island is een realisatie in het kader van de Grote Prijs Formule 1, dat plaatsheeft in oktober 2009. BESIX begon er met wegenis­werken, de bouw van twee jachthavens en een Ferrari-themapark. De oplevering wordt verwacht in mei 2009. • Na de oplevering van de toe­ gangsbruggen van de Jumeirah Palm in Dubai verwezenlijkte BESIX de verbreding van de Al Garhoud Bridge en de con­ structie van de Ras Al Khor Bridge, een derde brug over de Creek, 2 maal 7 rijstroken breed. Toonaangevende gebouwen • In het eerste trimester van 2007 sloot BESIX een contract af met Orco Property Group voor de bouw van de Zlota 44, een prestigieuze woontoren in het centrum van Warschau. Dit ge­ bouw, ontworpen door de Ame­ rikaanse architect Daniel Lie­ beskind, wordt de landmark in de skyline van Warschau (con­ tractwaarde EUR 119 miljoen). • Na de oplevering van de Monte­video-toren in Rotterdam op de Kop van Zuid werd BE­ SIX de bouw van de Maastoren en de New Orleans toren toevertrouwd (samen voor een waarde van EUR 119 miljoen). • 512 & 585: recordcijfers! Op 21 juli 2007 werd de Burj Dubai Tower met zijn 512 me­ ter officieel het hoogste gebouw ter wereld. Op 28 oktober 2007 werden de betonwerken vol­ tooid op de 156e verdieping, op een hoogte van 585 meter. De totale hoogte van de toren zal meer dan 800 meter bedragen. De finale fase is nu aangevat met het oog op de laatste 200 meter. • In de Caraïben zorgde BESIX, in een samenwerkingsproject, voor de oplevering van het Half-Way Tree Transportation Centre, een busstation op twee niveaus in het centrum van King­ ston (Jamaica). Toppers in de industriële sector In de loop van het jaar onder­ tekende BESIX drie contracten voor civiele bouwwerken van grote industriële projecten in Frankrijk: • De uraniumverrijkingseenheid Georges Besse II in Pierrelatte voor Areva. • Twee elektriciteitscentrales in Pont-sur-Sambre en St-Avold voor Siemens. Geloven in de toekomst • BESIX levert zijn technische knowhow en coördineert de montage van het nieuwe poolstation, ‘Princess Elisabeth’, op Antarctica. Concessies, vakgebieden met grote toegevoegde waarde • De eerste fase van het waterzuiveringsstation van Ajman werd in gebruik genomen binnen de vereiste termijnen. Het contract, 14 13 1 Algemeen 17 15 van het type BOOT (Build Own Operate Transfer), omvat voor BESIX, in een samenwerkings­ project, een beheersconcessie gedurende 25 jaar. • Eind 2007 kregen BESIX, Six Construct en BESIX Sanotec, in een samenwerking met Degrémont (Suez), een contract voor het ontwerp, de bouw, de exploitatie en het onderhoud van het grootste MBR-zuiveringsstation (Membrane Biological Reactor) ter wereld, voor de Jumeirah Golf Estate Sewerage Treatment Plant in Dubai. • Tot slot was er in 2007 nog het consortium Noriant, waarin BESIX een participatie heeft van 25%, dat werd aangeduid als ‘preferred bidder’ voor de ontsluiting van de Ring rond Antwerpen (België), beter bekend als de Oosterweelverbinding. Recente vastgoed­projecten • BESIX Real Estate Development ontwikkelt, in samenwerking, een hotelcomplex met 450 kamers in Algiers (Algerije), en onderhandelt nog over andere projecten in diverse groeilanden. Nieuwe activiteiten • Stortklaar beton: in Qatar werd gestart met de levering van stortklaar beton. Daarbij werden er productiecijfers bereikt tot 70.000 m3/maand. • In zijn eerste jaar van activi­ teit slaagde BESIX Sanotec erin zijn omzet te verdrie­ voudigen en zijn orders te verviervoudigen. 10 Yas island, Abu Dhabi – V.A.E. 11 Contract voor Zlota toren wordt getekend in Cannes – Frankrijk 12 United Readymix, Doha – Qatar 13 Waterzuiveringsstation, Dubai – V.A.E. 14 Poolstation ‘Princess Elizabeth’, Antarctica 15 Management team van het project Burj Dubai Tower, 21 juli 2007 – V.A.E. Gezondheid, veiligheid, kwaliteit en risicobeheer Streven naar uitmuntendheid Grootse plannen, ontegensprekelijke successen, een constant streven naar innovatie en de preventie van risico’s maakten dat de Groep BESIX zich kon onderscheiden in 2007. De verwachtingen van de klanten, maar ook die van de medewerkers, de complexiteit van de projecten en de groei vergen steeds meer nauwkeurigheid, opleiding, preventie en risicobeheer. resultaten in alle entiteiten van de Groep nog te verbeteren. Ook synergie was in 2007 het sleutel­ woord van een groep in volle groei. De certificatie van de entiteiten van de Groep, de uitgevoerde audits, de klanttevredenheids­ enquêtes en de resultaten van de entiteiten op het gebied van Betreffende gezondheid en veilig­ heid was de slagzin van BESIX voor het jaaractieplan 2007 ‘Werken op een werf: wat leuk en vooral veilig! Ik ben er trots op!’ frequentie en ernst, alsook de sta­ tistieken van onze verzekeraars: ze mochten dan al bemoedigend zijn voor 2007, toch blijven we alles in het werk stellen om de Goede praktijken en prestaties ... 18 16 De overzichtstabellen (zie blz. 21) geven de resultaten weer van de belangrijkste enti­ teiten van de Groep BESIX op het vlak van de arbeidsongevallen. Zij tonen aan dat de prestaties van de meeste van onze entiteiten in 2007, zoals ook in voorgaande jaren, be­ ter blijven dan het gemiddelde in hun sector. Vanhout haalde trouwens de prijs van het Mensura Fonds René De Jongh voor de veilig­ heid op het werk in 2007 – categorie ‘grote ondernemingen’. Vanaf januari 2007 werden alle collega’s betrokken bij het for­ muleren van doelstellingen en de prioriteiten zoals de ‘steigers’ of de ‘gevaarlijke producten op de werf’ werden voorgesteld aan de hand van een affichecampagne die ook door andere entiteiten van de ganse groep gevolgd werd. De meeste Europese entiteiten van de Groep BESIX beschik­ ken over de VCA 1-certificatie, vooral voor civiele bouwwerken en gebouwen. In 2007 verkregen de entiteiten Jacques Delens en Vanhout met succes de vernieu­ wing van hun certificatie door erkende instellingen zoals BCCA 2 of KIWA 3. Ook Cobelba zette in 2007 de eerste stappen om een VCA-certificatie te behalen. Six Construct beschikt dan weer sinds 1999 over de internationale OHSAS 4 18001-certificatie inzake veiligheid, en bereidde in 2007 de audits voor ter hernieuwing van de certificatie. Die audits vonden plaats in de eerste weken van 2008. De Groep verrijkt bovendien zijn kennis en zijn beheer van de veilig­heid in verscheidene milieus, waarvan het reglementaire HSEkader (Health Safety Environment) van het Verenigd Koninkrijk zeker niet het minst belangrijke is. BESIX, in tijdelijke vereniging, heeft er zich ter gelegenheid van het wederopbouwproject van de LNG-aanlegsteiger van South Hook in Wales volop ingewerkt. 1 Eén van de sleutelelementen voor de verbetering van de veilig­ heidsprestaties is het vastleggen van doelstellingen in elk van de entiteiten, met het oog op een ‘nultolerantie’ voor de ongevallen. Originele initiatieven steunen ook deze ambitieuze doelstellingen. Zo belonen de ‘Six Construct Safety Awards’ in de Verenigde Arabische Emiraten de personeels­ leden die door hun gedrag, hun acties en hun initiatieven hebben bijgedragen tot de veiligheid op de werven. Algemeen 19 In de meeste entiteiten is een tweede bepalend element de inte­ gratie van de ongevallenpreventie en het veiligheidsmanagement in één beheersysteem (‘Integrated Management System’), wat de ‘veiligheidsreflex’ van iedereen bevordert. Een geïntegreerd risicobeheer De geïntegreerde beheer­systemen betreffen het geheel van de processen in de entiteiten van de Groep, zowel op strategisch, operationeel als financieel vlak, en behelzen het risicobeheer alsook de Human Resources. In die geest bepalen zij de beleidsregels van de Groep en vormen ook het kader voor de methode gebruikt voor het kwaliteitsbeheer in deze entiteiten. Key Performance Indicators (KPI’s) of prestatie-indicatoren vormen in de meeste gevallen de boord­ tabellen van deze systemen, en 17 maken een permanente evaluatie van hun doeltreffendheid mogelijk. Op het meer specifieke vlak van de kwaliteit telt de Groep BESIX uitsluitend ISO 9001:2000 ge­ certificeerde entiteiten elk in haar eigen activiteitendomein. De meest VCA: Veiligheid, gezondheid en milieu Checklist Aannemers 2 BCCA : Belgian Construction Certification Association (Gespecialiseerde Certificatie-instelling in de Bouw) 3 KIWA : independent audit and control association (een onafhankelijk audit- en controleorganisme) 4 OHSAS : Occupational Health and Safety Assessment Series (Beoordelingssysteem voor het beheer van de Gezondheid en de Veiligheid op de werkplek) 1 16 LNG-steiger South Hook, Verenigd Koninkrijk 17 Gebouw Schiecentrale, Rotterdam – Nederland 18 19 Het geïntegreerde beheersysteem weerspiegelt eveneens de con­ stante bezorgdheid van de Groep voor het milieu. Zo behaalde Six Construct de ISO 14001-certificatie en bereidt het zijn audit voor met het oog op de hercertificatie in 2008. BESIX heeft, van zijn kant, een milieubeheersysteem vastgelegd dat sinds 2004 wordt toege­ past en dat steunt op diezelfde norm ISO 14001. In 2007 nam BESIX ook deel aan het pilootproject ‘ECODRIVING’ dat tot doel heeft bij de collega’s een verantwoordelijk rijgedrag aan te moedigen en het beheer van het voertuigenpark te verbeteren. 20 recente certificatie werd behaald door Van Britsom & Verheye in oktober 2007. Innoverender is de certificatie die voor het eerst werd verkregen door het consortium van ondernemingen waarmee BESIX zich heeft geassocieerd in Nederland voor het verwezenlijken van het ‘DoDo’-project voor de overkapping van een autosnelweg nabij Utrecht. De entiteiten van de Groep doorstonden anderzijds in 2007 met succes hun opvolgings- of hercertificatie-audit. Die voortdurende zorg voor de kwaliteit maakt het onder meer mogelijk om met succes uit­ dagingen aan te gaan zoals de complete vernieuwing, op drie dagen tijd, van de ‘F16’-vliegtuig­ piste in Florennes in België door Socogetra, en dit ondanks de uiterst krappe uitvoeringstermijn met bijzonder hoge technische eisen. De vereisten voor het beheer van grote projecten van het type ‘Design & Build’ of ‘Design, Build, Finance, Maintain’ worden steeds dwingender. Op dit vlak toonde BESIX ook zijn capaciteit om zich aan te passen aan de nieuwe technieken door het ‘Systems Engineering’ referentiesysteem toe te passen op belangrijke pro­ jecten in België en Nederland. Vanhout toonde dan weer de wil om bij te dragen aan de duur­ zame ontwikkeling via het filiaal Batech Construct dat in de bouw­ 2,0 1,5 1,0 1,25 1,57 ye e lb a 1,34 1,16 2,06 TP 2,32 1,82 1,96 1,91 0,69 1,15 0,86 0,19 0,83 1,07 0,06 0,17 1,07 0,5 et ra og Va n So c Br its om Co b & Ve rh e Lu x W us t De le n es qu BE SI X En t. J Be n ac e lu xFr Va nh an ou t ce l na tio na te r BE SI X In Si x Co n st ru ct s 0,0 Frequentiegraad arbeidsongevallen 1 (aantal arbeidsongevallen per miljoen gepresteerde uren) 60 2005:53 50 Algemeen 40 30 46,03 40,62 39,9 55,41 56,43 56,1 56,72 32,48 34,15 29,17 36,65 29,22 16,5 23,44 22,82 om ra ge t co So & Co be lb a ye he Ve r Lu x W us t TP s es 21 its Ja Br Va n BE SI En X t. Be X ne In lu cq u x- Va nh at rn te De len ou t ce io Fr an na l ct tru ns Co Si SI BE In het kader van de regels voor een goed bestuur van de Groep BESIX wordt het risico­beheer ook gestuurd door het streven naar een optimale overdracht van de risico’s op de verzekerings­ maatschappijen. De Groep zorgt voor ‘abonnement’- of ‘kader’polissen, waarbinnen elke entiteit kan kiezen volgens de eigen risi­ co’s of de bijzonderheden van de markt waarin wordt gewerkt. 25,86 0 x sector de meest vooruitstre­ vende technieken toepast op het gebied van energiebesparing. 2,87 10 16,53 20 Ernstgraad arbeidsongevallen (aantal arbeidsongeschiktheidsdagen per duizend gepresteerde uren) 2,5 2,0 2005:1,7 1,5 1,0 1,34 1,57 1,25 1,16 2,06 2,32 1,82 1,96 1,91 0,69 1,15 0,86 0,19 0,83 1,07 1,07 0,06 0,17 0,5 40 30 Construction International 2006 Construction Domestic 2005 Roads ye Co be lb a So co ge tra he TP x om & Ve r Lu s cq ue Va n Br its Ja 2007 N.B.: de indicatoren van de internationale activiteiten 60 worden beïnvloed door de lokale condities van elk land. 50 W us t De len s ou t t. En Be X BE SI Va nh nc e ne lu xFr a rn te SI X Si In x Co ns tru at io na l ct 0,0 BE De uitmuntendheid waarnaar de Groep streeft, vereist ook een intern beheer en een interne controle, gebaseerd op nauwkeurige methodes en doeltreffende, gezamenlijke informaticatools die tot ieders dienst staan. Daartoe werd in 2007 een ERP-systeem (Enterprise Resource Planning) opgestart in de hele Groep BESIX, dat wordt voortgezet in 2008 met een constante zorg voor pragmatisme en doeltreffendheid. Sectorgemiddelde 18 Kaaimuur, Beerkanaal, Nederland 19 LNG-steiger South Hook, Verenigd Koninkrijk Human Resources Aantrekken en behouden van talentvolle kandidaten Geert Aelbrecht, Human Resources Director De Human Resources-afdeling maakt strategische keuzes om de groep te helpen de nodige HRtools te ontwikkelen. De afdeling wil op die manier de succesvolle groei ondersteunen en nieuwe projecten mogelijk maken. 20 Ondernemerschap is een belangrijke waarde 22 De BESIX Groep streeft ernaar een aantrekkelijke werkgever te zijn en biedt zijn werknemers een ondernemende en stimulerende werkomgeving. “De Human Resources-afdeling stimuleert deze ondernemingsgeest door er rekening mee te houden bij de selectie van nieuwe werknemers, bij het geven van opleidingen en loopbaanbegeleiding tot zelfs bij het uitstippelen van het algemene en loonbeleid”, Geert Aelbrecht, Human Resources Director, BESIX Group. Innovatief in selectie en retentie De uitdaging bestaat erin de juiste waardevolle krachten aan te trekken. De BESIX Groep besteedt daarom veel aandacht aan het aanwerven en behouden van talentvolle kandidaten. De diversiteit van zijn perso­ neel is een echte toegevoegde waarde. De groep vindt dat die diversiteit zorgt voor nieuwe ideeën, een mix van culturen en oplossingen voor de problemen van morgen. Hij ontwikkelt zijn beleid, zijn selectie­processen en zijn loop­ baanbegeleiding dusdanig dat de mix van nationaliteiten, cul­ turen, geslachten en andere verschillen een competitief voordeel vormt voor de Groep. De mobiliteit in binnen- en buitenland biedt zijn nieuwe medewerkers een hele reeks mogelijkheden. De Groep geeft zijn werknemers de kans om hun loopbaan verder uit te bouwen in een flexibele werkomgeving. “Nieuwe tools gebruiken, zoals ons e-sollicitatieformulier op onze website www.besix.com, ons verwijzingsbeleid versterken en een sterk werkgevers­ merk uitbouwen met een ‘Corporate Employer Brand’, zijn acties die 2007 hebben gekleurd en die in 2008 voortgezet worden.” Ontwikkeling en loopbaanbegeleiding De BESIX Groep is een multi­ disciplinaire groep geworden, waardoor nieuwe vaardigheden, competenties en leiderschaps­ kwaliteiten opduiken. Daarom is de ontwikkeling van de werkne­ mers en arbeiders altijd al één van onze grootste bekommer­ nissen geweest, en dat zal ook zo blijven. De Groep combineert degelijke interne technische op­ leidingen met externe trainingen van professionele en leiding­ gevende competenties via ge­ specialiseerde businessscholen en andere externe partners. De General Management Training Course in samenwerking met de Management School van de Universiteit van Antwerpen is daarvan een voorbeeld. “Tijdens het jaarlijkse evaluatieproces evalueren we de vereiste ontwikkelingsactiviteiten en de evolutie van de loopbaan. Als we een nieuw project hebben, beoordelen we alle mogelijke kandidaten en kiezen we de juiste 21 22 1 Algemeen persoon, zodat die een duidelijk loopbaantraject kan uitbouwen binnen onze Groep”, vervolgt G. Aelbrecht. dezelfde filosofie in al onze projecten. De wereld wordt een globale markt”, voegt G. Aelbrecht eraan toe. Een internationaal referentiepunt Resultaatgericht in ons loonbeleid De sterkte van de Groep BESIX ligt onder meer in zijn internatio­ nale dimensie. Human Resources speelt een doorslaggevende rol in het behoud van de waarden en sterktes van BESIX wereld­ wijd. De lokale selectie van werk­ nemers in de markten waarin de Groep actief is, de vergoeding van onze internationale werknemers in de verschillende gastlanden en de loopbaanbegeleiding en ontwik­ keling van zijn medewerkers zijn belangrijke onderdelen van zijn Human Resources-strategie. BESIX Group werd in 2008 opnieuw erkend als een Top werkgever. Daarom heeft de Groep BESIX geïnvesteerd in de creatie van een duidelijke Human Resourcesorganisatie die wereldwijd kan inspelen op de behoeften van de lokale markt. “We geloven in de internationale voetafdruk van onze Groep en in de toepassing van De Groep vindt dat resultaten het belangrijkst zijn in al zijn projecten. Daarom ook heeft de HR-afdeling het aspect resultaten in zijn beleid opgenomen, zowel in de loonontwikkeling als in de prestatiegebonden vergoeding. We evalueren deze aanpak regel­ matig om zeker te stellen dat we de goede richting blijven uitgaan. Voeling houden met onze werknemers ‘De bouw, een zaak van men­ sen’ zou een holle slogan zijn als BESIX zijn werknemers niet cor­ rect zou informeren. “De Groep BESIX houdt openheid hoog in het vaandel, en via evenementen zoals onze jaarlijkse nieuwjaarsreceptie en communicatiemiddelen zoals het ‘BESIX Group Magazine’ proberen we deze waarde dagelijks uit te dragen”, besluit G. Aelbrecht. De Groep gelooft in directe en open communicatie. Human Re­ sources ondersteunt initiatieven, en dit vanaf de ‘Welcome Day’ voor nieuwe werknemers. HR zorgt er ook voor dat onze werk­ nemers tijdig de juiste informatie krijgen. In november 2007 organiseerde de Groep een internationale eva­ luatievergadering, waarbij meer dan 300 werknemers uitgenodigd werden om van gedachten te wisselen over de evolutie van de internationale activiteiten van BESIX. Uit de directe interactie met het hogere management tijdens dit gebeuren blijkt dat de Groep in de juiste richting evolueert. 23 20 Rekruteringscampagne, HR departement 21 Ras Al Khor-brug, Dubai – V.A.E. 22 LNG-steiger South Hook, Verenigd Koninkrijk Engineering Oplossingen op maat voor specifieke projecten Luc Maertens, Directeur Engineering In de waardeketen van een bouwproject staat het ontwerp (design), of ruimer bekeken de ‘engineering’, vooraan in het proces. Het is een cruciale activiteit geworden, die een rechtstreekse impact heeft op de vindingrijkheid, de competitiviteit en de groei van elk bouwbedrijf dat focust op projecten die worden uitgevoerd onder contractvormen als D&B (Design & Build), EPC (Engineering, Procurement and Construction), DBFM (Design, Build, Finance, Maintain) of andere bouwteamcontracten. 23 24 Ook in het kader van de diversifi­ catie in de richting van concessies of Project Management moet bijkomende engineering-capaciteit gecreëerd worden. Zij zal onder meer ingeschakeld worden om aspecten van onderhoud van het project reeds tijdens de ontwerp­ fase te integreren. Door gebruik te maken van de gestructureerde methodieken van Systems Engi­ neering (Systems Engineering staat voor het verwezenlijken en beheren van een project gedurende de volledige levensduur ervan) zal dit proces vergemakkelijken. Meer doorgedreven specialisatie in de engineering is noodzakelijk geworden om tot een verdere groei en diversificatie te komen van de activiteiten van BESIX. Vooral voor grote infrastructuur­ werken is deze doorgedreven specialisatie vereist. Reeds tijdens de voorstudie in het kader van een eerste bieding, en vervolgens bij het opstellen van de BAFO (Best and Final Offer) zal het Engineering department ideeën moeten aan­ brengen die niet alleen robuuste en kwaliteitsvolle oplossingen vertegenwoordigen, maar waarbij ook de uitvoerbaarheid en boven­ dien de economische aspecten geïntegreerd zijn. Tevens dienen de externe designers, die voor deze megaprojecten ingescha­ keld worden, begeleid te worden door specialisten van het BESIX Engineering departement om hun ontwerpen zo goed mogelijk te doen kaderen binnen de hiervoor door de opdrachtgever vastgestel­ de eisen en door ons beschreven doelstellingen. Van uitdrukkelijk belang bij concessies of DBFM (Design, Build, Finance, Maintain) projecten is het opnemen van beschouwin­ gen in verband met onderhouds­ kosten en beschikbaarheid van de infrastructuur tijdens het ontwerp. Zij laten toe het juiste evenwicht te evalueren tussen een mogelijk hogere investeringskost en een lagere onderhoudskost. de universiteiten te verstevigen door langlopende samenwerkings­ akkoorden met de universiteiten te onderschrijven. Tevens ver­ hogen academische activiteiten (vier ingenieurs van het Enginee­ ring departement doceren aan Belgische universiteiten) de voeling met de hedendaagse research. Tenslotte worden graag specia­ listen in dienst genomen die zich al aan de universiteit bekwaamd hebben via een doctoraat in de ingenieurswetenschappen. “Engineering is binnen BESIX geen activiteit op zichzelf, maar een krachtig middel om de groei van BESIX en zijn diversificatie te ondersteunen, en hierdoor een bredere service aan zijn klanten aan te bieden”, L. Maertens, Directeur Engineering. Hierbij komen duidelijk disciplines aan bod waartegen BESIX enkel kan opgewassen zijn door mid­ del van een verder doorgedreven specialisatie. Daarom streeft BESIX ernaar zijn banden met 24 25 1 Algemeen 25 Briefing Designing Tendering Constructing Commissioning 23, 24 & 25 Engineering departement De toekomst ontdekken 26 26 Activiteiten 2007 2 Construction Gebouwen Infrastructuur Maritiem Civiele werken voor de industrie Erkende expertise 27 Contracting Wegen Milieu 27 Investments Real Estate Concessies 28 26 Station Bijlmer ArenA, Amsterdam – Nederland 27 Kantoorgebouw Eandis, Melle – België 28 Half-Way Tree Transportation Centre, Kingston – Jamaica Construction Gebouwen Technische innovaties en oplossingen op maat BESIX heeft een solide ervaring in de bouw (doorgaans ‘Design & Build’) van gebouwen van uiteenlopende grootte. Dit jaar nog bewees het bedrijf zijn knowhow bij de verwezenlijking van hoge en complexe gebouwen die worden beschouwd als referenties, zonder evenwel de ‘tailor made’ gebouwen afgestemd op specifieke klantenbehoeften te verwaarlozen. Benelux-Frankrijk 28 De synergieën tussen de diverse entiteiten van de Groep hebben zich vermenigvuldigd en wijzen op het succes van deze teamgerichte benadering. De fasen 7 en 8 van de Espace Rolin (Brussel), gerealiseerd door BESIX, in tijdelijke vennootschap, voor BESIX R.E.D., zijn hiervan een voorbeeld. BESIX en Jacques Delens realiseerden de uitbreiding van het winkelcentrum Cora (St.-Lambrechts-Woluwe) en, in samenwerking, ook de gebou­ wen D4 en D5 van de Espace Leopold (Brussel). Ze vatten de renovatie­werken aan van het Congrespaleis (Brussel), even­ eens in samenwerking met een derde partner. BESIX en Wust, in samenwerking met een andere partner, gingen met succes een uitdaging van formaat aan, zowel wat de omvang als wat de termijn betreft: de heraanleg van het circuit van Spa-Francorchamps (cfr project focus). Samen realiseren de entiteiten van de Groep de uitvoering van diverse projecten. In 2007 werden prestigieuze projecten voltooid, zoals de Design & Build-renovatie van het oude IBM-opleidingscentrum, en dit in een recordtijd. Het wordt omgevormd tot het congrescen­ trum hotel Dolce (Terhulpen). Maar ook Cobelba, reeds 7 jaar actief op de sites van Rixensart en Waver-Noord, kreeg van Glaxo Smithkline (Waver) de opdracht voor de bouw van een restaurant van 4.500 m2. Ondernemingen Jacques Delens renoveert het woonblok Louiza-Vleurgat. Het moet volledig heropgebouwd worden (ongeveer 30 appartementen en 13 parkeer­plaatsen). Bovendien worden de ruïnes – onlangs ‘non-aedificandi’ verklaard (bouwvrije zone) – evenals een herenhuis op de Louizalaan gerestaureerd. BESIX realiseerde dan weer een kantoorcomplex voor Eandis in Melle (cfr project highlight), sloot een akkoord in bouwteam voor de Fortis Kanselarij (Brussel) en werd aangesteld voor de bouw van de Campus Kantienberg van ongeveer 20.000 m2 voor de Ar­ tevelde Hogeschool (Gent). BESIX startte met de werken van het kantoorcomplex ‘Maastoren’ in Rotterdam, een toren van 165 m. Wust bouwt in het Parc de l’Alliance (Eigenbrakel) een kantoorgebouw met een oppervlakte van 3.500 m2, inclusief een par­ keergarage, met als bouwheer de NV Parc de l’Alliance. Vanhout, een andere entiteit van de Groep, realiseert het Bayreuthgebouw, één van de vijf gebou­ wen die deel uitmaken van het vastgoedcomplex ‘the Corporate Village’ (Zaventem). In Rotterdam vat BESIX Nederland, na de bouw van de hoogste woontoren van Neder­ land, de Montevideo-toren, in bouwteam de werken aan voor een woon­torengebouw van 158 m, namelijk de New Orleans toren. 31 29 2 30 Activiteiten 2007 Construction Gebouwen Infrastructuur Maritiem Civiele werken voor de industrie Erkende expertise 32 29 29 Woonblok Louiza-Vleurgat, Brussel – België 30 Restaurant voor Glaxo Smithkline, Waver – België 31 Gebouw Schiecentrale, Rotterdam – Nederland 32 Maastoren, Rotterdam – Nederland Construction 33 30 34 Op het gebied van de renovatie wordt bovendien voortgewerkt aan het multifunctionele complex Schiecentrale (Rotterdam). Een ander woonproject werd gereali­ seerd door Cobelba: 34 standing­ volle appartementen in Messancy. In het kader van hun herstruc­ tureringsplan kozen de open­ bare zieken­huizen van Charleroi (ISPPC) voor BESIX en zijn partners voor de bouw van een nieuw ziekenhuis met meer dan 500 bedden in Lodelinsart. In Bereldange (Groothertogdom Luxemburg), realiseert Wust momenteel het winkelcentrum Mowo. Ondernemingen Jacques Delens heeft voor IBA, de onbetwiste wereldleider in protontherapie­ toestellen, twee nieuwe onder- grondse bunkers gebouwd in Louvain-La-Neuve om zijn toestel­ len te testen op stralingsdichtheid. Een groepering van bedrijven, waaronder BESIX en de Belgische onderneming IBA (Ion Beam Application), werd geselecteerd als opdrachtnemer voor de uit­ breiding van het Centre de Proton­ thérapie van het Institut Marie Curie in Parijs. De werken, met Project focus Wust en BESIX op het ritme van de F1 Spa-Francorchamps, een ‘op topsnelheid’ gerenoveerd autocircuit De vennootschap Wust-BESIX-Bodarwé reali­ seerde de vernieuwing van de infrastructuur van het circuit van Spa-Francorchamps, zodat het beantwoordt aan de nieuwe normen van de F.I.A. (Fédération Internationale Automobile, Internatio­ nale Automobielfederatie) en het F.O.M. (Formula One Management). 2 Activiteiten 2007 Construction Gebouwen Infrastructuur 35 Begin en einde van de werken november 2006 – september 2007 Architect Acte 1 en Bureau d’Architecture Greisch (BAG) inbegrip van zeer uitzonderlijke betonwerken, zoals een dekplaat voor een cyclotron met een dikte van 2,44 m, werden opgestart. BESIX, in samenwerking, kreeg de opdracht voor de bouw van een parkeergarage met 2.810 plaatsen bij het station van Gent Sint-Pieters. Studiebureau - Stabiliteit: Bureau d’Etudes Greisch (BEG) - Speciale technieken: Bureau d’Etudes Berger Controlebureau Seco De werken omvatten de constructie van een ge­ bouw van 300 m lang en 20 m breed met 3 niveaus, 42 stands, een VIP-ruimte, extra kantoren (perszaal voor 500 journalisten, persconferentiezaal enz., met hightech uitrusting). Het project impliceert te­ vens de realisatie van een parkeergarage met 300 plaatsen op twee niveaus onder het gebouw en aan de overkant van de piste, tegenover de stands, de bouw van een over­ dekte tribune met 4000 zitplaatsen. Maritiem Civiele werken voor de industrie Erkende expertise 31 Deze werken werden in een ware recordtijd, zeg maar met F1-snel­ heid, voltooid. Zo kon de Grote Prijs Formule 1 alweer plaatsvinden vanaf september 2007. De oplossing voor deze uitdaging op het vlak van de planning was een vereenvoudigde bouwmethode via geprefabriceerde structuurelementen. Deze elementen werden dan als een meccano in elkaar gepast en gemonteerd, waardoor de duur van de ruwbouwwerken geoptimaliseerd kon worden. De nieuwe look van het circuit kreeg van een jury van auto­ specialisten overigens de ‘Motorsport Facility 2007’ erkenning uitgereikt voor de beste sportinfrastructuur. Dit bekroonde pro­ ject benadrukt nogmaals het vakmanschap van de BESIX Groep. 33 Gebouw D4/D5, Brussel – België 34 Corporate Village, Brussel – België 35 Circuit Francorchamps, Spa-Francorchamps – België Construction Kantoorgebouw Eandis, Melle – België Een vitrine vol realisaties van BESIX Vlaanderen BESIX Vlaanderen begon in mei 2006 met de bouw van een kantoorcomplex voor 650 personen. Bouwheer was Eandis (vroeger Netmanagement) met hoofdvestiging in Melle bij Gent. De twee gebouwen in L-vorm, die onderling verbonden zijn door een overdekt atrium, werden ontworpen door het architectenbureau Mebumar Verbeke bvba. De werken werden voltooid in augustus 2007. Dit project, met een oppervlakte van 21.000 m2, werd verwezenlijkt in een recordtijd van 15 maanden. Het werd op voortreffelijke wijze beheerd door een team jonge ingenieurs. BESIX Vlaanderen rea­ liseerde dit project in een tijdelijke vennootschap. 32 Energiebesparing Met het oog op een zo adequaat mogelijke behandeling van deze bouwopdracht en de realisatie van een niet te imposant noch te massief gebouw, werd gekozen voor de optie van een gebouw bestaande uit twee tegenover staande L-vormige volumes. Zo ontstond meteen een natuurlijk atrium. Dit volledig beglaasde atrium ver­ nauwt naarmate men zich dieper in het gebouw begeeft. Het vormt een soort scheepsboeg en is zo­ wel een ontmoetingsplaats voor de gebruikers als een visueel ba­ ken vanop de ring R4 rond Gent. Aan de straatkant werden gor­ dijngevels met getint glas aange­ bracht, verfraaid met lichtblauwe, massieve gevelelementen en wit architectonisch beton met marmer­granulaten. Het geheel geniet van een zeer frisse en onmiskenbaar moderne aanblik. Dit gebouw is ook een uitstekend voorbeeld van een project waarin gebruik wordt gemaakt van de nieuwe energietechnologieën, en dit vooral dankzij het gebruik van aardwarmte (via geothermische warmtepompen). “De samenwerking met BESIX bleek positief: bekwaamheid om een complex project te beheren, beschikbaarheid van personen, budget en timing strikt nageleefd”, aldus JeanPierre Hollevoet, Directeur Netbeheer-Techniek, Eandis. “Een echte toegevoegde waarde!” Project Highlight Klant Eandis Architect Mebumar Verbeke bvba Raadgevend ingenieur Mebumar Verbeke bvba 2 Activiteiten 2007 Construction Gebouwen Infrastructuur Maritiem Civiele werken voor de industrie Erkende expertise 33 Construction 36 34 37 2 De internationale bouwmarkt is BESIX en Six Construct gunstig gezind. Terwijl BESIX doorwerkt aan het imposante project Burj Dubai Tower (cfr project highlight), werd tegelijkertijd begonnen met de realisatie van nieuwe bouwwerken die de skyline van diverse wereldsteden in volle ontwikkeling zullen markeren. Activiteiten 2007 Construction Gebouwen Infrastructuur Maritiem Internationaal Voor BESIX vermelden we de woontoren Zlota 44 (192 m), die een prestigieuze landmark wordt in het centrum van Warschau (Polen). Nadat Six Construct, in samenwerking, de tot de verbeel­ ding sprekende Aspire Tower realiseerde, bouwt het bedrijf 38 Civiele werken voor de industrie samen met Midmac, volgens het ‘core and shell’-principe de Tornado Office Tower (Doha – Qatar), een indrukwekkende kantoortoren van 52 verdiepingen met een hoogte van 200 m. BESIX heeft tevens aandacht voor regio’s die een echte toeris­ tische ‘boom’ kennen. Een voor­ beeld: de tijdelijke vennootschap BESIX-OCI werkt aan de voltooi­ ing van het Nile City Fairmont Hotel, een hotel van topklasse met 600 kamers en een totale oppervlakte van 50.000 m2 (Cairo – Egypte). Bovendien wordt er nog steeds gewerkt aan de realisatie van het Burj Lake Hotel in Dubai. Deze constructie van 63 verdie­ pingen (306 m hoog) zal plaats bieden aan een vijfsterrenhotel met 194 kamers verdeeld over 24.000 m2 en 625 apparte­ menten met bijbehorende diensten (ca. 81.000 m2). BESIX kreeg de opdracht om, in een partnerschap, de eerste fase uit te voeren van het toeristisch complex Mazagan (El Jadida – Marokko), dat zich uitstrekt over een opper­ vlakte van 514 hectare. Dit project omvat een vijfsterrenhotel met 500 kamers, winkel-, congres- en ontspanningscentra, een ‘Welness Center’, een golf­terrein met 18 holes, enz. Dit laatste zal omringd worden door 150 exclusieve villa’s. BESIX werkt eveneens mee aan de ontwikkeling van het kunstmatige eiland Al Gurm Resort (Abu Dhabi). Dit project, in opdracht van Aldar, omvat de bouw van 70 luxueuze villa’s en infrastructuurwerken. Een ander groots project is Yas Island, een ontwikkeling van Aldar, waarin BESIX een belang­ rijke rol speelt. De cijfers spreken voor zich: 1.700 ha bouwwerken op een eiland met een opper­ vlakte van in totaal 2.500 ha. Een gewaagd project dat in het teken staat van de Formule 1, met bijvoorbeeld het gebouw ‘Ferrari Experience’ en andere maritieme werken. De groep is ook actief in grote bouwprojecten gekenmerkt door Erkende expertise 35 36 Lake View Hotel, Dubai – V.A.E. 37 Toeristisch complex Mazagan, El Jadida – Marokko 38 Tornado Tower, Doha – Qatar Construction 39 36 hebben we hier te maken met een echt kunstwerk, een echte prestatie wat de sculpturen betreft ... We mogen dit zonder meer een meesterwerk noemen. De werken, die werden gefaseerd over een periode van drie jaar, zullen eind dit jaar worden beëindigd.” Een visitekaartje voor de Groep, niet alleen in de Emiraten maar ook op internationaal vlak. 40 een zeer complexe architectuur. Zo voltooiden BESIX en Six Construct in Abu Dhabi de bouw van het ‘Ministerie van Buiten­ landse Zaken’ (cfr project focus) en leggen ze de laatste hand, in een tijdelijke vennootschap, aan de Grote Moskee Sheikh Zayed Bin Sultan al Nahyan. “Het gaat om het mooiste project dat onze onderneming ooit heeft gerealiseerd, op het vlak van de kwaliteit, precisie en complexiteit”, bena­ drukt Jules Janssen, Directeurgeneraal van BESIX International. “Naast het bouwkundige aspect, BESIX ondertekende eind februari 2007, in een consortium met het architectenbureau Inter Art Etudes, een contract voor de re­ alisatie van een gebouw in Bakoe in de Republiek Azerbeidzjan. De werken zullen 24 maanden in beslag nemen. Project Focus Een hoogbeveiligd strategisch complex Ministerie van Buitenlandse Zaken – Abu Dhabi BESIX voltooide de realisatie van een indrukwekkend gebouw voor de huisvesting van de afdeling sociale diensten en het departement handel van het Ministerie van Buitenlandse Zaken in Abu Dhabi. Deze werken omvatten de bouw, de afwerking en het onderhoud van het complex, dat bestaat uit een hoofd­ gebouw van 7 verdiepingen, aangevuld met ondergrondse niveaus, beveiligde gebouwen, VIP-ontvangstruimtes, de her­ inrichting van een bestaand gebouw waarin zich de informatica­ diensten bevinden, enz. 2 Activiteiten 2007 Construction Gebouwen Infrastructuur Maritiem Civiele werken voor de industrie Erkende expertise Klant Departement sociale diensten en commerciële gebouwen 37 Raadgevend ingenieur Architectural and Engineering Consultants 41 39 & 40 Grote Moskee Sheikh Zayed Bin Sultan al Nahyan, Abu Dhabi – V.A.E. 41 Ministerie van Buitenlandse Zaken, Abu Dhabi – V.A.E. Construction De Burj Dubai Tower – V.A.E. Een referentie voor de Groep BESIX Steunend op zijn ruim 40 jaar ervaring in de Verenigde Arabische Emiraten, bouwt BESIX, in een samenwerkingsverband, de Burj Dubai Tower. Dit megaproject is het bewijs van de uitzonderlijke ontwikkeling die momenteel plaatsvindt in deze toonaangevende regio van het Midden-Oosten. Op 21 juli 2007 werd de Burj Dubai Tower officieel het hoogste gebouw ter wereld, toen hij een hoogte van 512,10 meter bereik­ te. Het record van de Taipei 101 Toren in Taiwan, die 508 meter hoog is, werd daarmee gebroken. 38 Bij het einde van de werken zal de totale hoogte van dit gebouw 800 meter zijn. De totale oppervlakte bedraagt 500.000 m2, met daarin begrepen de oppervlakte van het podium, een geïntegreerd element van het project. Het grootste deel van de beton­ structuur werd eind oktober afge­ werkt (op 585 m hoogte). De metaalstructuur bereikte, gemonteerd bovenop de beton­ structuur, de 160ste etage (640 m). “335.000 m3 beton + 2.700 T staal” De Burj Dubai Tower, met als bouwheer Emaar Properties, is een soort ‘ministad’ in de stad Dubai. Het gebouw omvat kan­ toren, het eerste Armani hotel, luxeresidenties en een groot winkelcentrum. Een publiek uitkijkpunt (observatorium) zal toegankelijk zijn op de 124ste verdieping. De bouw van een toren van dergelijke omvang vereiste vanwege de partners van de tijdelijke vennootschap een adequaat antwoord op heel wat technische, financiële en menselijke uitdagingen, om niet te spreken over de eisen inzake deadlines. Op 28 februari 2007 ontving BESIX de ‘International Award 2007’, een prijs voor de prestaties die werden geleverd in het kader van de bouw van de Burj Dubai Tower. Deze prijs maakt deel uit van de ‘Belgian Building Awards’. Project Highlight Klant Emaar Properties Ingenieur-ontwerper en architect Skidmore Owings & Merrill Ltd Raadgevend ingenieur Hyder Consulting M.E. Ltd Project manager Turner International 2 Activiteiten 2007 Construction Gebouwen Infrastructuur Maritiem Civiele werken voor de industrie Erkende expertise 39 Construction Half-Way Tree Transportation Centre, Kingston – Jamaica BESIX plant zijn vlag in Jamaica BESIX voltooide de constructie van een groot busstation op twee niveaus (2 x 9.300 m2), het Half-Way Tree Transportation Centre in Kingston (Jamaica). Deze toonaangevende terminal, die werd ontworpen door Euro Immo Star voor Transurb Technirail, in opdracht van het Jamaicaanse Ministerie van Transport, heeft een capaciteit van 580 bussen per uur. Dit is het ware zenuwknooppunt van het openbaar vervoer in en om de Jamaicaanse hoofdstad. 40 BESIX nam, via een tijdelijke ven­ nootschap, deel aan verschillende fasen van dit project: van de voor­ bereidende werken tot het ont­ werp en de uiteindelijke realisatie van de structuur. Het dak bestaat uit een originele stalen constructie en is bedekt met aluminium pla­ ten. Het geheel is bestand tegen orkanen met windsnelheden tot 250 km/u. “Via onze kennis op het vlak van de export konden we ons aanpas- sen aan de eisen van de bouwheer. Verscheidene technische innovaties werden voorgesteld, zoals de prefabricatie van voorgespannen betonbalken met een spanwijdte van 15,5 meter”, aldus projectleider Juan-Carlos Fernandez. Dankzij de ondersteuning van de onderaannemers en de inzet van de lokale werkkrachten kon deze werf binnen de gestelde termijn worden opgeleverd. “Voor Transurb Technirail was dit een 100% positieve ervaring. In BESIX vonden we alvast een echte partner, die net zoals wij klantgericht denkt. We waren onder de indruk van het vermogen van BESIX om zich aan te passen aan de lokale gewoonten.” Patrick Steyaert, Directeur-generaal van Transurb Technirail . Op 30 maart 2007 was er een officiële plechtigheid ter gelegen­ heid van de installatie van het dak, in aanwezigheid van Robert Pickersgill, Minister van Transport en Openbare Werken, Herman Portocarero, Ambassadeur van België, Patrick Steyaert, Directeurgeneraal van Transurb Technirail, en Jules Janssen, Directeurgeneraal van BESIX International. Het station werd officieel geopend op 12 januari 2008. Project Highlight Klant Ministry of Transport, vertegenwoordigd door de Port Authority of Jamaica Architect Euro Immo Star, EIS, subsidiary of Eurostation Algemene onderneming Transurb Technirail 2 Activiteiten 2007 Construction Gebouwen Infrastructuur Maritiem Civiele werken voor de industrie Erkende expertise BESIX is reeds meerdere jaren geïnteresseerd in deze regio van de Caraïben. Een andere op­ dracht (bouw van een havendam en een kaaimuur) werd binnen­ gehaald in Trinidad & Tobago. An­ dere projecten zitten in de pijplijn. 41 Construction Infrastructuur Nieuwe perspectieven voor de toekomst De infrastructuurmarkt evolueerde naar nieuwe contractvormen die aan de vastgelegde doelstellingen beantwoorden. PPP-contracten werden afgesloten voor de verwezenlijking van projecten op zowel de binnenlandse als de internationale markt. Ze stuurden de infrastructuuractiviteiten van de Groep een nieuwe richting uit. 42 42 45 43 44 2 Activiteiten 2007 Construction Gebouwen Infrastructuur Maritiem Benelux-Frankrijk De activiteiten inzake infra­ structuur kenden een positieve evolutie in het noordelijke deel van België en in Nederland. Na de ruwbouwwerken te hebben beëindigd voltooide BESIX voor ProRail eveneens de bouw en montage van het dak van het station Amsterdam Bijlmer ArenA, en vervolgens ook de afwerking ervan. De architectuur van dit imposante bouwwerk is bijzonder origineel. Op 17 no­ vember 2007 huldigde Prinses Maxima van Nederland dit nieuwe spoorwegstation Amsterdam Bijlmer ArenA officieel in. BESIX bouwde verscheidene tunnels ter verbetering van de weg­ veiligheid en de verkeersdoorstro­ ming. In Harelbeke, onder het kruispunt van de N43/N36, reali­ seerde BESIX een tunnel om de veiligheid van dit gevaarlijke kruis­ punt te verbeteren. Bovendien is BESIX Vlaanderen in Aalter, langs de N44, begonnen met de aanleg van een tunnel, wegenis­ werken en een rioleringsnet. Civiele werken voor de industrie In Nederlands Limburg, meer be­ paald in de gemeenten Roermond en Swalmen, voltooide BESIX een aantal belangrijke infrastructuur­ werken (zie project highlight). Voor ProRail verwezenlijkte BESIX in een tijdelijke vennootschap een tunnel onder het perron van het station Arnhem Centraal. Via een tijdelijke vennootschap voltooide BESIX het ontwerp en de realisatie van vier viaducten en de akoestische wanden op de auto­ wegverbinding RW73 in Venlo. In Utrecht werkt BESIX in tijdelijke vennootschap mee aan de grote overkapping van de autosnelweg A2. Deze werken zijn bovendien vermeldenswaard omdat de voor deze werf verantwoordelijke tijde­ lijke vennootschap de ISO 9001 certificatie behaalde. BESIX Nederland werd ook, in een tijdelijke vennootschap, belast met het aanpassen van het verkeers­knooppunt dat de A50 en de A58 verbindt in Ekkersrijt, nabij Eindhoven. Deze opdracht, die kunst-, graaf- en elektro­ mechanische werken omvat, ging van start in augustus 2007. Rijkswaterstaat (de Nederlandse Dienst voor Bruggen en Wegen) voert momenteel een natio­ nale campagne met de naam ‘Kosmos’ voor de renovatie van alle aan de belangrijkste water­ wegen gelegen kunstwerken. BESIX Nederland verwezenlijkt, in samenwerking, op grote schaal onderhoudswerken in Zuid-Neder­land – Zeeland. De hydraulische werken zullen uitgevoerd worden door Van Britsom & Verheye. De werf startte in augustus 2007, en zal eind oktober 2008 voltooid zijn. Lux TP werkt aan de verdubbeling van de spoorlijn Pétange – Luxemburg. Het project bestaat uit een spoorwegbrug voor twee sporen die op ingebetonneerde liggers rust, met een overspanning van 18 m. Daarop wordt een tunnel met tunnelinritten van in totaal 130 m lang aangesloten, die volgens de ‘cut and cover’techniek gebouwd wordt. Erkende expertise 43 42 & 45 Haarrijn – A2, Utrecht – Nederland 43 Dodo Tunnel, Utrecht – Nederland 44 Knooppunt 'Ekkersrijt', Eindhoven – Nederland Construction Tunnels Roermond en Swalmen – Nederland Grensoverschrijdende synergie Eind 2004 gelaste Rijkswaterstaat* BESIX met de bouw van de Roertunnel (2,5 km) en de Swalmentunnel (1 km), op de nieuwe Nederlandse autoweg A73-Zuid. Een opdracht die BESIX uitvoerde in een samenwerking met het Nederlandse Strukton Betonbouw. De tunnels werden gebouwd volgens het ‘Design & Build’-principe. Ze bieden een origineel, besparend alternatief ontworpen door het BESIX Engineering departement. Om dit hele project tot een goed einde te brengen deed de Groep een beroep op synergieën tussen verschillende entiteiten. Vanhout werd belast met de realisatie van vier dienstgebouwen. De Roertunnel is een mooi voor­ beeld van technisch vernuft. Met zijn 2.500 meter is dit de langste verkeerstunnel in Nederland. 44 Een combinatie van vier unieke bouwtechnieken Gezien de aard van de onder­ grond en de milieuvoorschriften werden vier bouwtechnieken gecombineerd. versleept en afgezonken in een speciaal daartoe gegraven sleuf. Via een op het tracé van de tunnel geïnstalleerd bouwdok kon men ze twee per twee bouwen. De eerste twee werden afgezonken in mei 2006 en de laatste twee in november 2006”, verklaart Jeroen Philtjens, Project Manager. In het stadsgedeelte van Roermond bevindt de tunnel zich boven het niveau van de grond­ waterspiegel en werd de klas­ sieke ‘cut and cover’-techniek toegepast. Voor het diepste deel van de zuidelijke toegang werden perma­ nente en verankerde damplanken evenals onderwaterbeton met groutankers gebruikt. De wan­ den van de damplanken werden bekleed met geprefabriceerde tegenwanden. In de Roervallei heeft men dankzij de techniek van afzinken het omleggen van de rivier kunnen vermijden. “In totaal werden 4 molen van elk 150 m lang Voor het bovendeel van de zuide­ lijke toegang werd een techniek aangewend waarbij een membraan van ongeveer 19.000 m2 onder water op de uitgebaggerde bodem werd geplaatst en nadien met een ballast van zand bedekt. Vervolgens deed men het water­ peil in de door de folie gevormde kom zakken. De oplevering van beide tunnels had plaats op 1 november 2007, conform de planning. Dit project is voor BESIX een nieuwe, schit­ terende referentie in Nederland. (*) Ministerie van Verkeer en Waterstaat in Nederland Project Highlight Klant Ministerie van Verkeer en Waterstaat 2 Activiteiten 2007 Construction Gebouwen Enkele cijfers Infrastructuur Maritiem Roermond Swalmen Totale lengte 2.445 m 1.006 m Beton 120.000 m3 22.000 m3 Wapening 14.500 ton 2.900 ton Onderwaterbeton 8.000 m 16.000 m3 Graafwerken 861.000 m3 220.000 m3 Damplanken 56.500 m2 15.000 m2 Trekpalen 1.200 stuks 2.700 stuks 3 Civiele werken voor de industrie Erkende expertise 45 Construction 46 Op internationaal vlak en in het kader van zijn infrastructuuractiviteiten bleef de Groep zeer actief in Centraal-Afrika en de Verenigde Arabische Emiraten. 46 Timbabe, nabij de internationale luchthaven. Deze werken omvat­ ten het bouwen van twee evenwij­ dige bruggen met drie rijstroken, met een tussenruimte en een lengte van 134 m. 47 Internationaal BESIX bouwde de nieuwe brug langs de RN3 over de Mungo rivier (Kameroen). Na afbraak van de oude brug werd op dezelfde plaats een nieuwe brug van staal en beton gebouwd. De onder­ neming is ook zeer actief in het buurland Equatoriaal Guinea waar het haar activiteiten begon met de verwezenlijking van een LNGterminal, op het eiland Bioko. De knowhow van het bedrijf wordt er blijkbaar zeer op prijs gesteld, wat leidde tot nieuwe contracten, dit­ maal inzake infrastructuurwerken. In het kader van de bouwwerken voor de ringweg van Malabo (eiland Bioko), verwezenlijkte BESIX twee bruggen over de Rio Aansluitend op deze opdracht werd aan BESIX de bouw van drie bruggen op de weg naar Riaba toevertrouwd. Deze brug­ gen zullen de restanten vervan­ gen van de bruggen die onder het Spaanse regime werden gebouwd, want die voldoen niet meer aan de veiligheidsnormen en volgen de huidige afbuiging van de nieuwe weg niet. De bouw van de bruggen omvat onder andere de realisatie van 75 m hoge pijlers in zeer ingesloten valleien. In Dubai werden grootse infra­ structuurprojecten aangevat. Daartoe behoren onder meer de verwezenlijking van de belang­ rijke verkeersaders Ras Al Khor Crossing en de Al Garhoud 2 Activiteiten 2007 Construction 48 Klant Ministerie van Openbare Werken, Kameroen Raadgevend ingenieur Group Scetauroute – Scetcameroon – Labogenie Bridge, twee projecten die deel uitmaken van de ontwikkeling van ‘Creek Crossing’. Een ander groot project is Al Itihad Road – fase 1. Dit omvat de bouw van 4 bruggen, 3 tunnels en aanpassingen van de bestaande tunnel en aanverwante ondersteuningswerken. Nog steeds in Dubai begon Six Constuct aan de bouw van Al Jadaf development – fase 1, een nieuw deel van de ontwikke­ ling van de ‘Arabian Bays’. Six Construct werkt ook mee aan de bouw van de infrastructuurwerken van de autosnelweg Shahama – Saadiyat, die het eiland van Abu Dhabi, Shahama in Yas en het Saadiyat eiland zal verbinden. De werken omvatten de verwezenlijking van 17 bruggen met 5 rijstroken in beide richtingen en 3 verkeersknooppunten, evenals de bijbehorende werken (verlichting ...). Gebouwen Infrastructuur Maritiem Civiele werken voor de industrie Erkende expertise 47 Project Focus Nieuwe brug over de Mungo rivier De nieuwe brug over de Mungo rivier, op de weg Douala-Limbe, is voltooid. Ze werd opengesteld ter gelegenheid van de 35ste verjaardag van de éénwording van Kameroen. Nadat de oude brug was ingestort bouwde Six International een 120 m lange brug met samengestelde balken van staal en beton, op ba­ sis van door BESIX uitgevoerde studies. De fabricage en de montage van de metalen structuur werden uitgevoerd door de Belgische werkhuizen Poncin. De voorlopige oplevering en de feestelijke opening hadden plaats op 15 juni 2007. De werken werden voor 75% gefinancierd door een staat-aan-staatlening van België aan Kameroen en voor 25% door HIPC-fondsen (Highly Indebted and Poor Countries). 46 Timbabe-brug, Malabo – Equatoriaal Guinea 47 Autosnelweg Shahama, Saadiyat, Abu Dhabi – V.A.E. 48 Mungo-brug – Kameroen Construction Ras Al Khor Crossing-brug, Dubai – V.A.E. Een strategisch verkeersknooppunt BESIX realiseert momenteel verscheidene kunstwerken voor lokale overheden van Dubai. Eén ervan, Ras Al Khor Crossing, is de derde grote verkeersader over de kreek naar de luchthaven van Dubai toe. Zij verbindt het noordelijke en zuidelijke deel van de kreek. Dit project omvat diverse elementen: De ‘Ras Al Khor Crossing’, 2 bruggen van elk 480 m lang over de Dubai Creek. Ze bestaan elk uit 7 rijstroken in beide rich­ tingen en een toegang aan de zuidkant. 48 De ‘Deira Side Bridges’. Deze infrastructuurwerken omvatten een uitbreiding van de bruggen, die de kreek aan de noordkant oversteken, met toegangsbrug­ gen naar ‘Dubai Festival City’. De ‘Underpass’: dit is een 400 m lange onderdoorgang op ‘Rebat Road’, met 3 rijstroken in beide richtingen. Tenslotte nog diverse aanvullen­de werken (bijbehorende diensten, wegenwerken, enz.). Project Highlight Bouwheer Roads & Transport Authority Raadgevend ingenieur Parsons de Leuw Cather overseas ltd. 2 Activiteiten 2007 Construction Gebouwen Infrastructuur Maritiem Civiele werken voor de industrie Erkende expertise 49 Construction Al Garhoud-brug, Dubai – V.A.E. Verbreding van de Al Garhoud-brug De in Dubai welbekende ‘Al Garhoud Bridge’ is vandaag de belangrijkste verkeersader van Dubai. De brug wordt momenteel verbreed en zal achteraf even belangrijk worden als de nieuwe verkeersader van Ras Al Khor. De werken, uitgevoerd door BESIX samen met Six Construct, gingen in februari 2006 van start. Half februari 2008 werden ze voltooid. De werken omvatten meerdere fasen: 50 • De bouw van een dubbele verkeers­brug met 7 rijstroken in beide richtingen, met een lengte van 520 m en een breedte van 2 x 35 m. • De constructie van de bijbeho­ rende bermen en keermuren. • De wegeniswerken. • Het afbreken van de bestaande brug. • En tenslotte de bijbehorende voorzieningen, uitrustingen. Op 26 november 2007 mocht Six Construct twee prijzen in ontvangst nemen van het magazine ‘Construction Week’ in Dubai: één voor het belangrijkste project van het jaar in de Golfregio (categorie boven de USD 100 miljoen), en één voor het beste project in de Golf. Beide prijzen, die prestaties van hoogstaande kwaliteit bekronen, zijn verbonden aan het project ter verbreding van de Al Garhoud-brug. Project Highlight 2 Activiteiten 2007 Construction Gebouwen Bouwheer Regering Dubai Raadgevend ingenieur Halcrow International Partnership Infrastructuur Maritiem Civiele werken voor de industrie Erkende expertise 51 Construction Maritiem De technische complexiteit van een project gekoppeld aan beperkingen voor het leefmilieu 49 Sinds meer dan tien jaar zijn de kustontwikkelingen (‘coastal offshore’) één van de visitekaartjes van BESIX Group. De werkzaamheden in Dabhol (India), in Damietta (Egypte), op het eiland Bioko (Equatoriaal-Guinea), in Wafa (Libië), in South Hook (Verenigd Koninkrijk) zijn toonbeelden qua waarde, werkvolume en technische complexiteit. Benelux-Frankrijk kaaimuur voor de uitbreiding van een fabriek van polyolefinen. BESIX voltooide de constructie van een kaaimuur van 1 km lang die deel uitmaakt van de DBFterminal (Delta Barge Feeds) van het Beerkanaal in de haven van Rotterdam (cfr project focus). Terwijl dit project op Nederlands grondgebied werd beëindigd, werkte het bedrijf ook aan nieuwe internationale projecten. 52 Internationaal BESIX bouwt een kaaimuur van 3,5 km lang, in het kader van de ontwikkeling van de Arabian Bay (Dubai – V.A.E.). In het industrieel complex van Ruwais, op meer dan 200 km ten westen van Abu Dhabi, bouwt Six Construct een 50 Six Construct bouwde een solide reputatie op inzake maritieme werken, wat wordt bevestigd door de deelname aan de ontwikkeling van het Maritime City project in het hart van Dubai (cfr project highlight). Sohar (Oman). Deze werken om­ vatten de verlenging van een be­ staande kaaimuur van 1,9 km en de bouw van een kaai van 500 m lang. Geprefabriceerde betonblokken werden vervoerd naar Ajman voor de verwezenlijking van de structuur van de dijken ter bescherming van de havenuitbreiding van Ras Laffan. BESIX werkt eveneens mee aan de ontwikkeling van het kunstma­ tige eiland Al Gurm Resort (Abu Dhabi). Dit project, in opdracht van Aldar, omvat de constructie van kaaimuren, het heien van palen en ook de bouw van luxueuze villa’s. In Trinidad kreeg BESIX in juli 2007 de opdracht om samen met andere bedrijven een kaaimuur van 300 m te bouwen nabij de stad Bréha. De werken zullen worden aangevat be­ gin april 2008, na ontvangst van de milieuvergunning. Six Construct werkt ook mee, in opdracht van het Ministerie van Transport en Communicatie, aan de uitbreiding van de haven van De verwezenlijking van LNG-pieren staat volop in de belangstelling gezien de behoeften aan gas in de laatste jaren. BESIX maakte hiervan zijn specialiteit. Zo werd dit jaar doorgewerkt aan het project voor de pier van South Hook in Wales (cfr project highlight). In het kader van de spectaculaire uitbreiding van de haven en het logistieke centrum van Sokhna in Egypte werd BESIX belast met de constructie van een pier van 416 m lang, en dit in een joint venture met 51 Klant Havenbedrijf Rotterdam en Hartelhaven Holding Raadgevend ingenieur Gemeentewerken Rotterdam 53 52 2 Activiteiten 2007 Project Focus Orascom Construction Industries. De originaliteit van dit project berust op het feit dat dit een droogbouw­ project is, waarbij werd gewerkt met 176 heipalen in een betonnen basis van 39 meter. De Marokkaanse onderneming Tanger Méditerranée Special Agency (TMSA) startte verschei­ dene havenwerken in de nieuwe haven van Tanger, Med 1. Via zijn voorstel voor een variante van een muur van betonnen blokken (in totaal 10.000 geprefabriceerde blok­ ken) kaapte BESIX, samen met een Marokkaanse partner, de opdracht weg voor de bouw van een hoofd­ kaaimuur van 1.660 m lang, samen met nog andere werken. Deze tech­ nische optie biedt tal van voordelen in vergelijking met de muren van klassieke caissons, vooral op het vlak van de prijs. Eén van de grote contracten, is de adembenemende ontwikkeling van Yas Island, in het kader van de For­ mule 1, inclusief twee jachthavens en diverse infrastructuurwerken en gebouwen. De entiteit Aldar-BESIX (partnerschap 50/50) moet het mogelijk maken de genoemde ont­ wikkelingen tot een goed einde te brengen, en dit met inachtname van zeer strakke termijnen! Construction Gebouwen Infrastructuur Haven van Rotterdam: constructie van kaaimuren Maritiem Civiele werken voor de industrie Erkende expertise 53 BESIX verwezenlijkte voor de Haven van Rotterdam (Havenbedrijf Rotterdam) de bouw van een kaaimuur van 470 m, en dit in de Hartelhaven. De werken omvatten een kaaimuur (diepte 12 m), een gemengde verankerde wand en een betonnen topbalk, een funderingsbalk voor containerkranen, het uitbaggeren van 1,1 miljoen m3 zand en de installatie van de vereiste beschermingen voor oevers en bodem. De werken, die eind september 2005 werden aangevat, werden opgeleverd op 1 augustus 2006. In het verlengde van deze eerste werf haalde BESIX op 3 november 2006 een order binnen voor de constructie van een andere kaaimuur aan het Beerkanaal te Rotterdam. Deze werken omvatten de bouw van een gemengde verankerde wand met een lengte van 1.000 m voorzien van een topbalk, met een onderwaterdiepte van 12 m, de verwezenlijking van een steiger van ongeveer 1.500 m2, betonnen funderingen voor containerkranen en de installatie van beschermingselementen. Deze werken werden begin 2007 gestart en voltooid op 23 oktober 2007. Tegelijk met deze werken realiseerde BESIX de constructie van twee pieren van elk ongeveer 3.000 m2. 49 Al Gurm Resort, Abu Dhabi – V.A.E. 50 Haven van Sohar, Oman 51 Haven van Tanger, Marokko 52 & 53 Kaaimuur, Beerkanaal – Nederland Construction LNG-Steiger, South Hook – Verenigd Koninkrijk De ervaring maakt het verschil BESIX mocht, in samenwerking met het Britse bedrijf Kier, de LNG-steiger bouwen van South Hook, een uniek en complex project met ook een deel vernieuwing en een deel afbraak en heropbouw van de bestaande structuren. Na voltooiing zal men hier de LNG-methaantankers (de grootste ter wereld) die gas aanvoeren vanuit Qatar kunnen ontvangen. 54 Verscheidene ‘on-shore’ en ‘offshore’ uitrustingen werden gemo­ biliseerd. Ingenieurs en technici met de nodige ervaring in de bouw van havenpieren werden samen­ gebracht, zodat hun knowhow kon worden ingezet bij de participatie aan dit grootscheepse project. De ontwerpwerken werden in onder­aanneming uitgevoerd door het Engineering departement. De werkzaamheden De vernieuwing van de steiger impliceerde de herstelling van een deel van de oude structuur. Het betonnen dek rustte om de tien meter op staartbalken ondersteund door palen van voorgespannen beton. De palen en de staartbalken van de steiger werden ‘ontkleed’ en vervolgens ‘heraangekleed’ met een kathodische bescherming en een nieuwe betonmantel! Het dek van de steiger zelf werd vervangen door nieuwe geprefabriceerde composiet­elementen van beton en staal. De afbraak omvatte de verwij­ dering en opruiming van oude aanlegplatformen, dukdalven en diverse onderdelen van de aanlegpier. De nieuwe constructies werden uitgevoerd volgens een klassiek BESIX-patroon: overspanningen van 30 meter, pijlers bestaande uit een betonnen dwarsverbinding ondersteund door stalen palen en een dek van gemengd materiaal (balken van metaal – platen van beton) voor de steiger en beton­ “De unieke aard van de uitgevoerde werken leidde tot de verwerving van nieuwe kennis en waardevolle ervaringen. Dit zijn belangrijke troeven voor toekomstige projecten. Bovendien maakten onze medewerkers aanzienlijke vorderingen wat betreft de HSEcultuur (Health Safety Environment) in het Verenigd Koninkrijk, een aanzienlijke bagage die ze delen met hun collega’s tijdens volgende opdrachten”, aldus projectleider Mathieu Dechamps. Project Highlight 2 nen platen op metalen palen voor de twee aanlegplatformen en de dukdalven voor het aanleggen en aanmeren. Activiteiten 2007 Construction Gebouwen Infrastructuur Bijkomende werken Een deel van de oude steiger rustte op palen van 0,69 m en een ander deel op palen van 0,56 m. De hypo­thesen wat betreft de inte­ griteit en de kwaliteit van de palen van 0,69 m bleken onjuist te zijn. De klant besliste, na overleg met het Engineering departement van BESIX, uiteindelijk deze structuren te laten afbreken en heropbouwen door de tijdelijke vennootschap BESIX-Kier. Door deze wijziging werd de waarde van het contract meer dan verdubbeld en was het nodig nieuwe hulpmiddelen aan te wenden. De werken zullen worden beëin­ digd in april 2008. Maritiem Civiele werken voor de industrie Erkende expertise 55 Construction Dubai Maritime City – V.A.E. Een nieuwe internationale ‘hub’ In 2003 besliste de overheid van Dubai een groots internationaal maritiem centrum te laten optrekken. Deze nieuwe hub bevindt zich op een kunstmatig schiereiland, bij de monding van de baai nabij Port Rashid in Dubai. BESIX neemt deel aan dit reusachtig project. Dubai Maritime City, met een opper­vlakte van meer dan 2,16 miljoen m2, werd zo ont­ worpen dat het kan worden be­ schouwd als het grootste gebied dat ooit werd gewonnen op de zee. Het centrum zal plaats bieden aan alle diensten en activiteiten in verband met de maritieme indu­ strie (zeevaartschool, scheepswerf, maritieme beurs, jachthaven, enz.). 56 Drie contracten Belhasa Six Construct werd een be­ langrijke speler op dit terrein dankzij de ondertekening in december 2005 van een eerste contract voor de bouw van ongeveer 4,5 km kaai­ muur en twee scheepsliften (3.000 en 6.000 ton). Het bedrijf is tevens betrokken bij het tweede contract (ondertekend in juni 2006) voor de aanleg van 2 km toegangswegen naar het schiereiland, met inbegrip van alle vereiste infrastructuur voor de verdere uitwerking van het pro­ ject, en nog een derde contract (on­ dertekend in augustus 2006) voor de constructie van droogdokken voor het scheepsonderhoud. De kaaimuur Het contract voor deze kaaimuur, type ‘Design & Build’ voor het gehele project, werd afgesloten in december 2005. 250.000 m3 beton, voor de realisatie van de prefabblokken met een gemiddelde omvang van 22 m³. Daarvoor dienden niet alleen de vereiste diensten te worden geïn­ stalleerd voor de ontwikkeling van deze enorme hub (watervoorzie­ ning, telecommunicatie, afwate­ ring, irrigatie, enz.), maar er moest ook een ondergronds verkeers­ knooppunt worden gebouwd voor het verkeer naar deze nieuwe hub. Het wegennet Dit contract betrof de aanleg van een weg van 2 km om het schier­ eiland te verbinden met de oever. De droogdokken Dit contract impliceert de con­ structie van 42 droogdokken. Het gaat om indrukwekkende beton­ Een gigantisch werk De hoeveelheden bouwmaterialen en elementen voor deze constructie waren ronduit gigantisch: 250.000 m3 gewapend beton, een half miljoen m3 uitgravingen, 40 km rails (waarvan het draag­ systeem werd ontworpen en geleverd door het Belgische bedrijf Gantry), 900 ton roestvrij staal, enz. Klant Nakheel Raadgevend ingenieur Halcrow International Partnership Project Highlight “De uitdaging was fascinerend en de deadline uitzinnig. Bijna 2.000 arbeiders waren hier op het hoogtepunt van dit project aan het werk.” platen omgeven door muren, met daar bovenop rails om de schepen naar de onderhoudsterreinen te slepen. Het contract omvat even­ eens de realisatie van ‘transfer­ platen’, die een baai van 700 m vormen, om de schepen te ver­ plaatsen en op rijen te zetten naar hun respectieve droogdok toe. Ten slotte moesten er ook stoot­ platen op betonnen pijlers worden vervaardigd, voor het overbrengen van de schepen uit de liften naar de transferschacht. Een gedurfd zowel als economisch concept Voor de verwezenlijking van dit project doet het team een beroep op een droogdoksysteem met behulp van een scheepslift. De schepen (van 3.000 of 6.000 ton) krijgen toegang via een kleine kaaimuur met damplanken en een stalen platform dat op de zeebodem wordt geïnstalleerd. Dit laatste, dat met lieren wordt opgetakeld, omvat verschil­ lende toegangen en draaistellen. Het geheel tilt vervolgens het schip omhoog, dat dan op ‘wielen’ wordt gezet. Daarna wordt het op een ruimer plat­ form op rails gesleept, om zo naar het herstellingsterrein te worden vervoerd. 2 Activiteiten 2007 Construction Het vereiste beton werd gefabriceerd via de beton­centrale van Belhasa Six Construct, met een debiet van ruim 1500 m3 per dag. De damwandstructuur werd ontworpen door M/s. Belhasa Six Construct, in nauwe samenwerking met het studiebureau M/s. Arcelor. Resultaat: een zeer economisch maar gedurfd concept op ontwerpgebied met gebruik van damplanken van de laatste generatie. Gebouwen Infrastructuur Maritiem Civiele werken voor de industrie Erkende expertise 57 Construction Civiele werken voor de industrie Energieke groeimarkten 54 De industriële burgerlijke bouwkunde is een marktsegment waarin BESIX zich wil positioneren als vooraanstaande en betrouwbare partner van industriële aannemers. “De industriële partner concentreert zich op het industriële proces, BESIX biedt zijn competenties inzake ruwbouw en burgerlijke bouwkunde aan”, onderstreept René Janssens, Adjunct-Directeurgeneraal van BESIX Belux-Frankrijk. 58 De Groep is aanwezig op de Belgische markt in Zelzate (België). Daar voert BESIX de civieltechnische werken uit voor een gascompressiestation voor Fluxys. De werken omvatten de bouw van 7 gebouwen en aanver­ wante werken. Cobelba had 6 jaar eerder voor het bedrijf Sol in Feluy een industriële eenheid voor pro­ ductie en opslag van vloeibaar gas gebouwd. Nu begint het bedrijf met een uitbreiding van de installa­ ties, wat zowel civieltechnische als bouwwerken omvat. De energieproblematiek staat centraal in de besprekingen. BESIX werkt mee aan de bouw van elektriciteitscentrales en eenheden voor de productie van biodiesel. Biodiesel biedt veel toekomst­ perspectieven, en BESIX heeft besloten zich hierop toe te leggen via de bouw van installaties die bestemd zijn voor deze sector. Zo voert BESIX Nederland civiel­ technische werken uit voor twee nieuwe biodieselfabrieken, in Rotterdam en in Sluiskil. Het start­ schot voor de werken werd gege­ ven in juli 2007. De werken waren voltooid eind 2007. In Verdun kreeg BESIX Frankrijk de civieltechnische werken voor een andere biodieselfabriek toever­ trouwd. Het project bestaat uit de bouw van een productie-eenheid van biodiesel op de site van de chemiegroep Ineos, die zijn pro­ ductiecapaciteit van biodiesel wil verdubbelen tot 200.000 ton per jaar. Dit project wordt uitgevoerd samen met Lux TP. Een ander belangrijk contract is de uitvoering van de ruwbouw, de civieltechnische werken en de afdichting van de fabriek voor verrijking van uranium, Georges Besse II in Pierrelatte, voor de Société d’enrichissement de Tricastin (SET), die deel uitmaakt van de groep Areva. De werken zijn begonnen in mei 2006 en zouden in november 2010 voltooid moeten zijn. Nog in Frankrijk vertrouwde Siemens aan BESIX de bouw toe van de centrale van Pont- sur-Sambre, een centrale met gecombineerde gas-dampcyclus (TGV) van 400 MW waarvan het bedrijf Poweo de bouwheer is. BESIX zal instaan voor de geslo­ ten ruwbouw van de nieuwe cen­ trale, met inbegrip van de staal­ structuur. De oplevering van de werken is voorzien voor januari 2009. Met Siemens werd nog een ander contract getekend, voor de civieltechnische wer­ ken van de elektriciteitscentrale ‘Emile Huchet’ in Saint-Avold in Frankrijk. “De dienstverlening en de nauwkeurigheid van het werk maken het verschil” “BESIX werkte mee aan de bouw van een eerste centrale voor Siemens in de buurt van de Frans-Belgische grens. Daarna volgde het bedrijf, samen met de teams waarover het ter plaatse al beschikte, zijn klant in de geografische zone waarin die actief is. Andere projecten voor elektriciteitscentrales in de Benelux en in Frankrijk worden momenteel bestudeerd”, Project focus Cementfabriek Fujairah – V.A.E. Six Construct bouwde, in joint venture met Orascom Construction Industries (JVSO), een cementfabriek met een capaciteit van 7.500 ton klinkers/dag. Deze productie-eenheid bevindt zich aan de voet van het Hajjar-gebergte in het Emiraat van Fujairah, dicht bij belangrijke bouwplaatsen in de Verenigde Arabische Emiraten. 55 De tijdelijke vennootschap voerde de civieltechnische wer­ ken uit voor de bouw van de fabriek, verschillende silo’s en breek­installaties, de productiegebouwen, de elektrische onder­ stations, evenals voor een tiental administratieve en logis­ tieke gebouwen, en niet te vergeten een kabeltunnel van 1,2 km lang. Werkgever EMCC (JV – OCI – Dubai Investment Group) Klant Cementech In een tweede fase sloot de joint venture een contract af voor de exploitatie van de groeve die de cementfabriek van grondstoffen moet voorzien. Om de toegangswegen aan te leggen en de exploitatielijnen te openen, moest 700.000 m3 rotsgesteente worden uitgegraven. Het contract voor de uitbating van de steengroeve heeft een looptijd van 5 jaar. verklaart Patrick Delperdange, Senior Operations Manager, BESIX Benelux-Frankrijk. Project focus BESIX bouwde voor Gaz de France in een tijdelijke vereniging drie gasopslagtanks met een capaciteit van elk 110.000 m3 (zie project highlight). URM : United Readymix 2 Activiteiten 2007 Construction Gebouwen Infrastructuur Maritiem Civiele werken voor de industrie Erkende expertise 59 Doha – Qatar De Groep is ook actief in de cement­sector. In Douala reali­ seert Six International de civiele werken voor een breekinstal­ latie voor Cimencam. Samen met Orascom Construction Industries bouwde Six Construct de cementfabriek van Fujairah in het Emiraat Fujairah (zie project focus). In Qatar startten BESIX en Six Construct, samen met een lo­ kale partner, een betonproductie­ bedrijf op, United Readymix (zie project focus). BESIX en Six Construct richtten samen met het Qatarese bedrijf United Development Company (UDC) een betonproductiebedrijf op, United Readymix. Deze eenheid werd hoofdzakelijk opge­ richt met als doel om beton te leveren aan het project ‘Pearl of Qatar’, een kunstmatig eiland. Ze heeft een capaciteit van 1.000.000 m3/jaar. De betoncentrales 56 zullen ook andere bouwplaatsen in Qatar bevoorraden. 54 & 55 Cementfabriek, Fujairah – V.A.E. 56 Pearl of the Gulf, Doha – Qatar Construction Methaanterminal van Fos Cavaou – Frankrijk BESIX stapt mee in het project In het zuiden van Frankrijk, in Fos-sur-Mer nabij Marseille, bouwde BESIX voor Gaz de France in tijdelijke vennootschap drie gasopslagtanks met een capaciteit van 110.000 m³. 60 In een tijdelijke vennootschap met Demathieu & Bard bouwde BESIX Frankrijk drie LNG-tanks (Liquid Natural Gas of vloeibaar aardgas). Deze cilinders in gewapend beton, met een diameter van 85 m en een hoogte van 40 m, hebben elk een capaciteit van 110.000 m3. “Ze maken deel uit van een omvangrijke methaan­terminal die bedoeld is om vloeibaar aardgas op te slaan en om later te verdelen over het Euro­pese netwerk”, verklaart Patrick Delperdange, Senior Operations Manager, BESIX Benelux-Frankrijk. Gebruikte techniek Om de opgelegde termijnen te respecteren, werkte de vennoot­ schap tegelijkertijd aan de drie tanks. In totaal werden zes toren­kranen geïnstalleerd. Na de grondplaat van 1,5 m dik in de rand en 0,9 m dik in het midden­ deel, werden de cilinderwanden over de hele omtrek gemonteerd met behulp van een circulaire klimbekisting van 250 m lang en 4 m hoog. Goed voor in totaal 7 opeenvolgende ringen per reservoir. Terwijl BESIX druk doende was met de klimbekisting, installeerde de onderaannemer van het me­ chanische gedeelte per kwartdeel in elk van de reservoirs een meta­ len koepel van ongeveer 600 ton. Deze koepel werd aan de rand waterdicht gemaakt met rubberen mantels en werd uiteindelijk opge­ tild, waarbij het onderliggende vo­ lume in overdruk werd geplaatst. Zodra de eindpositie bereikt was, werd de koepel aan de bovenkant van de cilinderwanden op de metalen elementen gelast die in het beton ingewerkt zitten. Dan werd de koepel in twee fasen met gewapend beton bedekt: eerst een 15 cm dikke betonlaag over de volledige oppervlakte; meer dan 5.000 m2 in één en­ kele operatie. Daarbij bleef het reservoir gedurende 5 dagen in overdruk om het gewicht van het verse beton te compenseren. Vervolgens werd een 35 cm dikke laag gelegd in opeenvolgende kwartdelen. Tot slot werd er een betonnen kolombalkstructuur (platform ge­ noemd) gebouwd op één kwart van de oppervlakte van de koe­ pel, om leidingen te kunnen leg­ gen naar de talrijke uitsparingen in de koepel. Uiteindelijk werden de cilinder­ wanden nagespannen, zowel verticaal als horizontaal. Dat alles dient als secundaire keermuur, alleen voor het geval het primaire metalen reservoir binnen in het betonnen reservoir het zou begeven. Een derde keermuur, ingeval de betonnen reservoirs zouden scheuren, bestaat uit merloenen rond elk reservoir, waarvan het volume het gas kan bevatten van een vol reservoir, d.w.z. 110.000 m³. Het LNG (vloeibaar aardgas) wordt opgeslagen in reservoirs met een temperatuur van -163°C, d.w.z. onder atmosferische druk. Bij die temperatuur gedraagt het Project Highlight zich als een vloeistof met een dichtheid van 0,6, net als zuiver water. + 13.000 m3 beton per reservoir, bestand tegen aardschokken van 6,5 op de schaal van Richter. Voor de grondplaat: 90 m diameter. Voor de cilinderwanden: 7 ringen van 4 m met een circulaire klimbekisting van 250 m lang. Voor de koepel: betonwerk met een helling van meer dan 30%. Voor het platform: een groot deel opgetrokken in overkraging. Hoewel dit technisch een complex project was met een zeer korte uitvoeringstermijn en een veeleisende klant, wist BESIX de uitdaging tot een goed einde te brengen dankzij zijn knowhow en vakkennis en die van zijn partner, Demathieu & Bard. 2 Activiteiten 2007 Construction Gebouwen Infrastructuur Maritiem Civiele werken voor de industrie Erkende expertise Bouwheer Gaz de France Bouwdirectie Sofregaz Raadgevend ingenieur GDF 61 Construction Erkende expertise 57 59 58 62 • ‘Topbedrijven om voor te werken in België 2008’ BESIX Group kreeg deze on­ derscheiding voor het derde opeenvolgende jaar! • BESIX krijgt de International Award 2007 In februari 2007 kreeg BESIX deze award voor zijn prestatie met betrekking tot de bouw van de Burj Dubai Tower. Deze prijs werd toegekend in het kader van de ‘Belgian Building Awards’. • Six Construct beloond door ‘Construction Week’ in Dubai In november 2007 kreeg Six Construct twee prijzen van het tijdschrift ‘Construction Week’ in Dubai voor de Garhoud Bridge: een eerste trofee voor het grootste project van het jaar in de Golfregio (categorie boven 100 miljoen US dollar), en de tweede voor het beste project in de Golfregio. • In 2007 kreeg de financiering van het afvalwaterzuiverings­ project van Ajman de prijs ‘Middle East Utilities Deal of the Year 2006’ die werd uitgereikt door het tijdschrift ‘Project Finance’. • Vanhout, winnaar van de prijs voor Veiligheid op het Werk 2007 In december 2007 werd Vanhout gelauwerd als winnaar van de wedstrijd die werd georgani­ seerd door het Mensura Fonds René De Jongh voor Veiligheid op het Werk 2007 – categorie ‘grote bedrijven’. Deze prijs werd in het bijzonder toegekend op basis van de uitzonder­lijke resul­ taten die Vanhout behaalde. • Van Britsom & Verheye werd laureaat in de Staalconstructieprijs van het Staalinformatie­ centrum. Het winnende project betreft de voetgangersbrug in het gerenoveerde Maria Hendri­ kapark in Oostende. 60 Contracting Wegen Knowhow en fullservice 2 De Groep bouwt niet alleen wegen, maar is ook actief in de productie van grondstoffen. Activiteiten 2007 Contracting Wegen Milieu Sedert zijn oprichting in 1948 heeft Socogetra zijn activiteiten op het gebied van wegen, auto­ snelwegen en infrastructuren steeds verder uitgebreid. Er­ varing, knowhow en expertise in grote werken verstevigden de groei en openden deuren naar exportmarkten voor het bedrijf. Bewijzen hiervan zijn de verwezenlijkingen in Irak, Ivoorkust, Kameroen, Algerije, Hongarije, ... Vóór de productie Vandaag is Socogetra een bedrijf dat de hele productie- keten van wegenmaterialen beheerst. Deze onafhankelijk­ heid geeft het bedrijf troeven wat zijn kernactiviteiten betreft: wegenbouw, grondwerken, rio­ leringswerken, aanleg van water­ leidingen en spoorwegen, ... Bovendien kan Socogetra hierdoor via zijn verschillende 63 61 57 International Award 2007, Brussel – België 58 Construction Week Award 2007, Dubai – V.A.E. 59 Prijs Mensura voor Veiligheid op het Werk 2007 – België 60 Voetgangersbrug in het M. Hendrikapark, Oostende – België 61 F16 landingsbaan, Florennes – België Contracting 62 64 dochter­bedrijven een grote rol spelen in de opgraving, produc­ tie, verwerking en verdeling van zandsteen, kalksteen (Carrières des Limites in Wellin en Carrières des Grès Réunis in La Roche en Ardenne), zand (Carrière Setim in Tontelange) en in de productie van bitumineuze bindmiddelen (Emubel in Luik). Socogetra beschikt ook over zijn eigen betoncentrales, asfalt­ bedrijven, wegmarkeringsbedrijf en centra voor de recyclage en productie van gestabiliseerde materialen (GNB in Bastogne en Fernelmont, Famenne Enrobés in Marloie en Vialines in Luik). Socogetra stelt zijn klanten niet alleen een veelzijdig studie­bureau ter beschikking dat de werken kan optimaliseren op technisch en financieel vlak, maar ook hoogge­ kwalificeerd personeel, een krach­ tige organisatie en aanzienlijke materiële middelen. Het bedrijf beschikt over de nodige kennis van materialen en processen en respecteert alle milieuregels, kwa­ liteitsvereisten, veiligheidsnormen en termijnen, perfect in overeen­ stemming met de ISO 9001- en BESACC-certificeringen. Twee grote projecten In februari 2007 kreeg Socogetra de herstelling van de hoofdbaan van de militaire luchthaven van Florennes toevertrouwd. De middelen die werden ingezet, waren op maat van de uitda­ ging, want op zeer korte termijn moest Socogetra 14.000 m2 bekleding afbreken en volledig heropbouwen, 2.200 meter go­ ten en 2.300 meter stoepranden aanleggen, de lichtbebakening gedeeltelijk renoveren en de hele baan, 135.000 m2, in één keer bedekken met een laag speciale asfalt. De werken zijn gestart op 1 mei 2007 en werden begin september voltooid, waardoor de gevechtsvliegtuigen van de NAVO de nieuwe bedekking konden komen testen tijdens hun jaarlijkse oefeningen. In het kader van de diversificatie Het diversificatiebeleid heeft Socogetra ertoe gebracht zich toe te spitsen op de verwezenlijking van industriële en commerciële platformen, privé-vastgoedprojec­ ten en milieugerichte activiteiten: de bouw van waterbehandelings- en -zuiveringsstations, realisatie van centra voor technische ingraving, opwaardering van stortplaatsen en braakliggende in­ dustrieterreinen, bodemsanering, bouw van geluidsschermen, ... In het kader van het sanerings­ plan van het hydrografische subbekken Semois-Chiers kreeg Socogetra van de S.P.G.E. (Société Publique de Gestion de l’Eau – de openbare waterbeheer­ maatschappij) twee opdrachten toegewezen voor de plaatsing van collectoren om het afvalwater van de gemeente Virton naar het zuiveringsstation af te voeren, met name ‘Collecteur de la Vire’ in eigen regie en ‘Collecteur du Ton’ in tijdelijke vennootschap. Naast de talrijke civieltechnische werken (inspectieputten, overlo­ pen, pompputten, ...) moeten er in totaal meer dan 15 km leidin­ gen worden geplaatst, gezien de aard van de terreinen zeer vaak in moeilijke omstandigheden, waar­ door een beroep moet worden gedaan op bijzondere technieken voor uitgraving, beschoeiing en versteviging van de bodem onder de leidingen. 63 2 Activiteiten 2007 Contracting Wegen Milieu 65 65 62 Omleidingsweg van Marche-en-Famenne, Verbinding N4-N63, België 63 Betoncentrale GNB, Bastogne – België 64 HST-lijn, verbinding Brussel-Luik, België 65 Lijnvormige elementen ter plaatse gegoten (engin slip form) 64 Contracting Milieu Zich inzetten voor het milieu: de uitdagingen van waterzuivering De milieu-activiteiten werden geïndustrialiseerd als gevolg van de toenemende vereisten inzake waterbehandeling en de betrouwbaarheid van de geïnstalleerde systemen. Bovendien duiken er nieuwe bekommernissen op in verband met gezondheid en milieubescherming, die de vraag op deze markt nog onderstrepen. 66 66 Op de binnenlandse markt ont­ wikkelt de Groep zijn deskundig­ heid in de farmaceutische sector (fabriek Pfizer, zuiveringsstation gebouwd door Vanhout (civieltechnische werken) en BESIX Sanotec (elektromechanica)) en de petrochemische sector (te behandelen industrieel afvalwater van Belgian Refinery Company – BRC – dat BESIX Sanotec zou moeten afwerken in mei 2008). BESIX Sanotec werd opgenomen in de business unit ‘BESIX Environmental’. De organisatie van het bedrijf werd versterkt en het team is, in 2007, van 15 naar 50 medewerkers uitgebreid, daarvan zijn er 30 werkzaam in de Verenigde Arabische Emiraten. Wust voerde de civieltechnische werken uit voor het zuiveringsstation van Luik-Hermalle in Oupeye. De bouwheer is de Association Intercommunale pour le Démergement et l’Epuration (A.I.D.E.), en de architecten zijn het Atelier d’Architecture uit La­ vaux d’Esneux en de Architectes Associés pour l’Environnement uit Seves (Frankrijk). Het betreft het grootste zuiveringsstation van Wallonië van 446.500 inwoners equivalent1. Dit uitzonderlijke project bestaat hoofdzakelijk uit toevoerstructuren, 6 bezink­ tanks, 4 beluchtingsbekkens en een gebouw voor didactisch gebruik. Deze werken, die door een tijdelijke vennootschap werden uitgevoerd, begonnen in mei 2004. Het zuiveringsstation werd in november 2007 in dienst genomen. BESIX is ook actief in de recyclage van vaste afvalstoffen, via zijn participatie van 50% in GRWestkust. De internationale markt is een strategische markt geworden voor onze milieu-activiteiten. In Algerije voerde BESIX in samenwerking met Orascom een EPC-contract (Engineering Procurement Construction) uit voor rekening 67 69 68 van het Algerijnse bedrijf HWD (Hamma Water Dessalination) voor de bouw van de ontziltingsfabriek van Hamma in Algiers. De fabriek produceert 200.000 m3 drinkwater per dag door gebruik te maken van het procédé van omgekeerde osmose. Water, bron van ontwikkeling De Verenigde Arabische Emiraten bieden een enorm ontwikke­ lingspotentieel. Samen met Six Construct voert BESIX Sanotec voor de gemeente van Sharjah fase VII uit van het zuiverings­ station voor afvalwater van de stad die zal worden opgeleverd in juni 2008. Deze fase omvat de civieltechnische werken en de mechanische en elektriciteitswerken voor een volledige installatie, van de eerste behandeling over het pompen van het behandelde afval­ water tot de biologische behan­ deling. Deze uitbreiding is goed voor een behandelingscapaciteit van 75.000 inwonersequivalent. Six Construct realiseerde reeds eerder 4 fasen van het project. “De Groep is geïnteresseerd in twee soorten opdrachten: de grote DBFM-contracten (Design Build Finance and Maintain) die we willen uitvoeren in samenwerking met grote spelers die gespecialiseerd zijn op het gebied van water, en middelgrote of kleinere contracten die we zelf willen uit- voeren in samenwerking met de bouweenheden van de Groep zoals Six Construct”, verklaart Stefan Pousset, Gedelegeerd Bestuurder van BESIX Sanotec. Het Emiraat van Ajman kende het bedrijf ASPCL, een privéonderneming dat voor 50% in handen is van BESIX Group, een contract toe voor een concessie van saneringsdiensten. Het is de allereerste keer dat een Golfstaat een privé-bedrijf aanstelt voor een dergelijk project. Gezien eerder in Ajman geen rioleringsnet aanwezig was, worden 250 km riolering in de straten aangelegd, en wordt een zuiveringsstation gebouwd. Dit kan momenteel 49.000 m3 af­ valwater per dag behandelen. In zijn definitieve vorm zal de capa­ citeit stijgen tot 97.000 m3/dag, zodat het station beantwoordt aan de behoeften van de groei­ ende bevolking in Ajman. Op 3 april 2007 werd het water­zuiveringsstation officieel ingehuldigd. Het werkt op basis van het UASB-proces (Upflow Anaerobic Sludge Blanket / anaërobe voorbehandeling). Dit proces – het eerste dat in deze streek wordt gebruikt – maakt het mogelijk de watervoorraad te beschermen en de hygiënische omstandigheden voor de bevol­ king te verbeteren. In Dubai haalden Six Construct en BESIX Sanotec, samen met een buitenlandse partner, een belangrijk contract van Palm Water binnen. Het betreft het ontwerp, de bouw, de exploitatie en het onderhoud van het groot­ ste afvalwaterzuiveringsstation ter wereld dat gebruik maakt van het MBR-proces (Membrane Biological Reactor). Dit station zal een behandelingscapaciteit hebben van 220.000 m3 per dag, wat overeenstemt met 900.000 inwonersequivalent. Het zal het gezuiverde water via een irrigatie­ netwerk opnieuw verdelen naar de verschillende vestigingen. Samen met de bouw van het station en in afwachting van de inwerkingstelling van de definitieve eenheid, zullen Six Construct en BESIX Sanotec tijdelijke instal­ laties bouwen met een capaciteit van 15.000 m3/dag, bedoeld voor de behandeling van de eer­ ste hoeveelheden opgevangen afvalwater. Zodra de bouw voltooid is, zal BESIX Sanotec, nog steeds in partnerschap, gedurende 10 jaar instaan voor de exploitatie en het onderhoud van de installaties. 2 Activiteiten 2007 Contracting Wegen Milieu 67 66 Waterzuiveringsstation van Luik-Hermalle, Oupeye – België 67 & 68 Waterzuiveringsstation, Ajman – V.A.E. Eenheid van vervuiling, gemiddelde hoeveelheid vervuiling in het afvalwater, die een persoon in huis veroorzaakt. 1 69 Waterzuiveringsstation, Sharjah – V.A.E. investments Real Estate Versterken en groeien De Belgische immobiliënmarkt is stabiel gebleven in 2007. Voorzichtigheid is echter geboden. BESIX Real Estate Development diversifieert zich in nieuwe activiteitenniches en nieuwe landen, waardoor het de toekomst optimistisch tegemoet kan zien. 70 68 Ondanks deze ongunstige conjunctuur heeft de Belgische immo­biliënmarkt geen fundamentele wijzigingen ondergaan ten opzichte van 2006, en blijft het één van de aantrekkelijkste markten in Europa. We zouden evenwel graag zien dat vastgoedontwikkeling ondersteund wordt en naar waarde wordt geschat door een gunstiger fiscaal beleid en door een ambitieus beleid van internationale ontwikkeling. 71 73 72 + 25% groei in 2007 2 Activiteiten 2007 investments Real Estate Concessies De immobiliënsector beantwoordt aan vitale behoeften: werken, wonen en elkaar ontmoeten. De immobiliënmarkt is ook de markt bij uitstek om te investeren in een periode van vertrouwen of wanneer de investeerders ‘waardevaste’ beleggingen zoeken. In 2007 vertoonde België een verzwakt gezicht tijdens een pe­ riode van politieke verdeeldheid, afwezigheid van bevoegdheden en bijgevolg beslissingen. Voeg hierbij de Amerikaanse ‘subprime’crisis, en u kunt zich gerust voorstellen dat de periode niet gunstig was om investeerders in België aan te trekken. Brussel is een stad vol troeven die, dankzij de Europese instellingen, over een zeer grote culturele diver­ siteit beschikt. Ze zou haar activiteit tijdens de weekends en op feest­ dagen moeten stimuleren om haar aantrekkelijkheid nog te vergroten. Deze strategie zou het mogelijk maken de bestaande toeristische infrastructuren te ondersteunen, en zou de ontwikkeling van nieuwe structuren aanmoedigen. De toekomst van onze immo­ biliënmarkt op korte termijn zal worden beïnvloed door de evolutie van het consumenten­ vertrouwen. Zal dit vertrouwen verzwakken door een schom­ melende beurs, stijgende bank­ tarieven, een verlies aan groei in Amerika, een politieke conflictsi­ tuatie, of door energiekosten die de pan uitswingen ...? Voorzich­ tigheid blijft een wijze raad. Diversificatie BESIX Real Estate Development gaat door met de uitbreiding van zijn activiteiten. De hoofd­ activiteit van BESIX R.E.D. strekt zich uit over de BELUX-zone (Brussel, Wallonië, Vlaanderen en Groothertogdom Luxemburg). Deze activiteit, die al twintig jaar binnen BESIX bestaat, betreft voornamelijk de ontwikkeling en de realisatie van kantoor­ gebouwen en residentiële gebouwen. Sinds 4 jaar is het aandeel woningen in BESIX Real Estate Development toege­ nomen, ter compensatie van de verzadiging van de kantoormarkt in Brussel. De steeds toenemende concur­ rentie in de residentiële sector en de onredelijke stijging van de grondprijzen dwingen ons ertoe op zoek te gaan naar andere ontwikkelingsproducten. 69 Projecten 2007 BESIX Real Estate en zijn 23 dochterondernemingen werkten in 2007 mee aan meer­ dere projecten. Twee grote residentiële projecten werden in Brussel uitgevoerd: 64 appar­ tementen in Sint-LambrechtsWoluwe (Residentie Matisse) en 34 luxe­appartementen in het stadscentrum (Les Remparts de Dinant). Een nieuw project voor woningen tegen ‘geconventio­ neerde’ prijzen – de residentie ‘Terrasse de l’Ecluse’ – startte in Molenbeek, niet ver van het kanaal. De kwaliteit van het ont­ werp en de aantrekkelijke prijzen maakten dit project een com­ mercieel succes. 70 Europees Parlement, Brussel – België 71 Gebouw 'Leskko', Oudenaarde – België 72 Gebouw 'Parc de la Montagne', Jambes – België 73 Gebouwen D4/D5, Brussel – België investments 74 75 70 waardoor er middelen vrijkomen voor nieuwe initiatieven. Met de verkoop van 13.000 m2 kantoren in Evere vergroot het gebouw ‘Olympiades’ het succes van BESIX Real Estate Development in Brussel in 2007, De immobiliënactiviteit van BESIX R.E.D. in Vlaanderen is recenter. Na een jaar prospec­ tie begon BESIX Real Estate Development in 2006 met de bouw van een residentieel en commercieel kwaliteitsgebouw in Kraainem. In 2007 startte BESIX R.E.D. twee projecten op: het ene in Opwijk en het andere in Zonhoven, samen goed voor meer dan 100 appartementen. BESIX Real Estate Development kreeg ook een PPS-contract (Publiek-Private Samenwerking) toegewezen voor het station van Aalst en nam een project over voor 200 appartementen langs de Schelde in Oudenaarde. 76 2 Activiteiten 2007 investments Real Estate Concessies Wallonië zorgt al sedert 6 jaar voor een mooie uitbreiding van de activiteiten van BESIX Real Estate Development. Vier projecten wer­ den in 2007 aangevat in Louvainla-Neuve, Braine-l’Alleud, Ottignies en Charleroi. BESIX R.E.D. Wallonië bouwde ook een opmerkelijk kan­ toorgebouw in Namen. Dit gebouw van 4.600 m2 bevindt zich in Jambes, niet ver van het hoofdkantoor van het Bestuur van het Waalse Gewest. Meerdere projecten die in Nijvel, Namen en Brakel opgestart werden in 2007, zullen ook in 2008 bijdragen tot het succes van de onderneming. De Waalse markt is actief en biedt mooie perspectieven. Ons bedrijf in het Groothertogdom Luxemburg, SGT, draagt in grote mate bij tot de groei van BESIX Real Estate Development door residentiële projecten uit te voeren in Pétange en Grünewald. In 2007 realiseerde BESIX R.E.D. een zeer groot aantal verkopen. In totaal werden meer dan 150 appartementen verkocht. De beslissing om binnen het team een verkoopscel op te richten, illustreert de wil om kwaliteitsvolle diensten aan te bieden, waarbij van bij het begin van het proces aan de wensen en noden van de klanten wordt tegemoetgekomen. Nieuwe landen, nieuwe mogelijkheden De uitbreiding en groei van BESIX R.E.D. dateert al van 2005. Deze doelstelling bracht BESIX R.E.D. ertoe op zoek te gaan naar nieuwe productniches, en neemt vandaag concrete vorm aan met de eerste bestelling voor gemeentelijke crèches. De aanwezigheid van BESIX Real Estate Development in Algerije sinds 2 jaar maakte het mogelijk een groot hotelproject te ontwik­ kelen in de Club des Pins, in het westen van Algiers. BESIX R.E.D. zal in samenwerking met een groep uit de Emiraten en uit Egypte een hotel met 450 kamers bouwen, waarvan een gedeelte als Flathotel zal dienen. Een hoteltoren-project neemt stilaan vorm aan in Minsk, WitRusland. De start ervan wordt verwacht in de loop van 2008. 71 BESIX Real Estate Development maakte ook werk van zijn uitbrei­ ding in Frankrijk, meer bepaald in het departement Nord en de Parijse regio. De nadruk ligt daarbij op de bouw van hotels en kantoorgebouwen. Net als in de andere regio’s beginnen onze acties met lokale partners. Het team van BESIX Real Estate Development groeit. Meerdere collega’s kwamen de verschil­ lende diensten van het bedrijf ver­ sterken. Dankzij de betrokkenheid van alle medewerkers voorziet BESIX R.E.D. – na een groei van meer dan 25% in 2007 – een groei van 55% in 2008. 74 Gebouw 'Olympiades', Evere – België 75 Gebouw 'Moretti', Alger – Algerije 76 Concept van de gemeentelijke crèches investments Concessies Nieuwe macht van de Groep Het bouwberoep evolueert. Het is niet langer beperkt tot bakstenen en mortel. Het wordt ingewikkelder en gaat gepaard met nieuwe diensten die een toegevoegde waarde bieden. BESIX Group heeft besloten zijn pakket vaardigheden uit te breiden door zich te profileren als specialist van de Publiek-Private Samenwerking (PPS). Deze generische term draagt verschillende betekenissen in zich: BOOT (Build, Own, Operate, Transfer), DBFM (Design, Build, Finance and Maintain), concessies, alternatieve contractformules die voor recurrente inkomsten en een rentabiliteit op lange termijn zorgen. 72 Het bedrijf dat belast is met het ‘Masterplan’ voor mobiliteit in Antwerpen, ‘Beheersmaatschappij Antwerpen Mobiel’ (BAM), wees de vereniging Noriant, waarvan BESIX deel uitmaakt, aan als ‘preferred bidder’ voor de werken van de Oosterweelverbinding. De procedure die in 2004 werd opgestart, heeft betrekking op de gunning van een contract voor ontwerp, uitvoering, gedeeltelijke financiering en onderhoud (DBFM) van een groot infrastructuurwerk van het Masterplan die de Ring van Antwerpen zal ontsluiten. Na de eindonderhandelingen en het afronden van het contract voorziet de huidige planning dat de werken begin 2009 zullen aan­ vangen. Het project omvat onder 77 80 78 79 2 meer een tunnel onder de Schelde, een indrukwekkende tuibrug met rijwegen op twee niveau’s boven haveninstallaties en enkele enorme verkeersknooppunten. In het kader van het project Coentunnel, werd Coentunnel Company (BESIX en partners) als “preferred bidder” gekozen door de Rijkswaterstaat (de Nederlandse Bruggen en Wegen) voor de bouw van de tweede Coentunnel en de renovatie van de bestaande Coentunnel in Amsterdam. Dit project past binnen het kader van een DBFM-contract met een looptijd van 30 jaar. Nog vóór het begin van de wer­ ken (in de zomer van 2008) is het project al goed van start gegaan. Er werden namelijk al zo’n 300 parkeerboxen verkocht, wat bewijst dat de vraag op deze markt wel erg groot was. De par­ king zal uiteindelijk maximaal uit zo’n 340 parkeerboxen bestaan die aan de bevolking worden verkocht en ook uit roterende plaatsen die gedurende 10 jaar door SAP worden beheerd. In 2006 sloot het bedrijf ASPCL, waarvan de Groep BESIX voor 50% aandeelhouder is, met de regering van Ajman (Verenigde Arabische Emiraten) een concessie­ Alassio, een toeristische bestem­ contract af voor een looptijd van 25 jaar. De concessie omvat de ming, ziet zijn bevolkingsaantal in bouw van een zuiveringsstation de zomer vertienvoudigen. Er ont­ staat dus een reële behoefte aan (capaciteit van 97.000 m3/d), een parkeerplaatsen tijdens de zomer­ rioleringsnetwerk (250 km) en de periode. De bouw van een bijko­ aansluitingen op de huizen. In dit mende parking werd nood­zakelijk. kader was een bankfinanciering voor een bedrag van 100 miljoen Bijgevolg sloot het gemeente­ dollar de eerste van die grootte bestuur van Alassio een DBFMdie in het Midden-Oosten werd contract met BESIX af om deze afgesloten. Deze financiering situatie op te lossen. Op de plaats kreeg in 2007 overigens de prijs van het bestaande voetbalveld zal ‘Middle East Utilities Deal of the een semi-ondergrondse parking van twee verdiepingen worden ge­ Year 2006’ toegekend door het tijdschrift ‘Project Finance’. bouwd, met daarboven een nieuw voetbalveld. Het bedrijf SAP (Stadio Om dit contract tot een goed einde te brengen, sloot ASPCL Alassio Parking), dat voor 50% in ten eerste een EPC-contract handen is van BESIX, zal instaan (Engineering Procurement, voor de uitvoering, de financiering Construction) af met de joint en het beheer van deze parking. venture gevormd door de bedrijven BESIX/Six Construct en Black & Veatch. BESIX/Six Con­ struct staan in voor de civieltech­ nische werken. Ten tweede sloot ASPCL een O&M-contract (Operation and Maintenance) af met het exploita­ tiebedrijf ‘Moalajah’, dat hiervoor werd opgericht en waarvan BESIX een derde van de aandelen bezit. Tijdens de concessie zal Moalajah instaan voor de exploitatie en het onderhoud van het net en het sta­ tion, maar ook voor de facturatie aan gebruikers en het innen van de betalingen. In 2007 nam BESIX Group, in een partnerschap, ook deel aan de offerteaanvragen voor twee grote gemeentelijke afvalwater­ zuiveringsstations in Abu Dhabi en voor de Liefkenshoekspoortunnel in Antwerpen, een dubbele spoorwegtunnel die zal worden geboord onder de Schelde en de haven van Antwerpen. Het betreft DBFM-contracten waarvoor de onderhandelingen en overhandi­ gingen van BAFO (Best and Final Offer) nog aan de gang zijn. Andere projecten (openbaar ver­ voer, wegen, scholen, ziekenhuizen, zuiveringsstations, ...) zitten ook in de pijplijn in België, Nederland, het Groothertogdom Luxemburg, Frankrijk en internationaal. Activiteiten 2007 investments Real Estate Concessies 73 77 Oosterweelverbinding, Antwerpen – België 78 Steengroeven, Tanger – Marokko 79 ‘Carrière des Limites’ (steengroeven), Wellin – België 80 Waterzuiveringsstation, Ajman – V.A.E. Bouwen op vertrouwen 81 74 Geconsolideerde jaarrekening 2007 3 Commentaar van de CFO Balans Resultatenrekening Geconsolideerde financieringstabel Informatie inzake de geconsolideerde jaarrekening 84 75 82 83 81 Station Bijlmer ArenA, Amsterdam – Nederland 82 Kantoorgebouw Eandis, Melle – België 83 Aspire Tower, Doha – Qatar 84 Lake View Hotel, Dubai – V.A.E. Commentaar van de CFO Paul Mouton Het jaar 2007 in cijfers 76 De omzet voor 2007 bedraagt EUR 1.560,2 miljoen, een groei van 23,7% ten opzichte van 2006. Deze toename komt zowel van interne groei (+15,8%) als van externe groei (+7,6%) als gevolg van de eerste consolidatie van Socogetra en Cobelba. De EBITDA bedraagt EUR 88,9 miljoen (5,7% van de omzet) en de netto cashflow EUR 91,9 miljoen, een stijging van 29,3%. Het nettoresultaat onder IFRS, aandeel van de groep, bedraagt EUR 51,6 miljoen, een stijging van 49,7% ten opzichte van het resul­ taat 2006 onder IFRS. Het nettoresultaat t.o.v. omzet bedraagt 3,3%. Het eigen vermogen van de Groep bedraagt EUR 200,9 miljoen, een stijging van 19,4%. Ondanks de eerste consolida­ tie van de nieuw aangekochte bedrijven, die het balanstotaal met EUR 82,5 miljoen deed toe­ nemen, blijft de solvabiliteitsratio op 18,7%, hetzelfde niveau als in 2006. Om de activiteiten verder te ondersteunen, werd er voor EUR 57,8 miljoen geïnvesteerd in materieel, waarvan 40% bestemd was voor de groei van onze activiteiten. Desondanks bleven de netto kas­ middelen van de Groep positief op het einde van het boekjaar. Dit is enerzijds het gevolg van een goed contractueel beheer van de betaaltermijnen en anderzijds van een steeds striktere opvolging van de vorderingen. De balans op het einde van 2007 zoals deze hier wordt voorgesteld, is goed gestructureerd en is een ideale basis voor nieuwe uitdagin­ gen in de toekomst. € $ € € 1,56 miljard € 1,56 miljard € 2,3 miljard € 2,3 miljard 19.000 +23,7% 19.000 +23,7% $ AED Financieel 3 77 Balans 2007 2006 Niet-courante activa Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Beleggingen in geassocieerde deelnemingen Vorderingen Overige activa Latente belastingen 208.366 3.928 177.037 11.159 2.420 12.251 1.571 166.789 351 144.808 12.783 2.473 4.448 1.926 Courante activa Voorraden Bestellingen in uitvoering Onroerende goederen bestemd voor verkoop Handelsvorderingen Overige vorderingen en overige activa Geldmiddelen en kasequivalenten 863.976 29.313 52.189 76.057 421.549 122.012 162.856 725.937 26.954 40.007 64.022 360.261 91.047 143.646 1.072.342 892.726 200.923 32.000 175.588 -6.665 168.253 32.000 137.528 -1.275 68 172 EIGEN VERMOGEN 200.991 168.425 Langlopende verplichtingen Leningen Voorzieningen Overige schulden Latente belastingen 144.723 85.219 41.822 2.329 15.353 94.192 35.139 39.942 2.223 16.888 Kortlopende verplichtingen Leningen Handelsschulden Ontvangen vooruitbetalingen Vooruitfacturatie op bouwcontracten Te betalen belastingen Voorzieningen Overige schulden 726.628 42.537 358.965 141.016 64.647 9.612 22.954 86.897 630.109 87.900 295.405 92.751 35.875 6.593 11.010 100.575 1.072.342 892.726 Totaal activa 78 Eigen vermogen van de aandeelhouders Kapitaal Overgedragen resultaat Omrekeningsverschillen Minderheidsbelangen Totaal eigen vermogen en verplichtingen Resultatenrekening 2007 2006 1.560.158 1.261.618 -1.407.403 -30.879 -14.802 -1.140.362 -25.580 -3.817 152.755 121.256 -102.509 -3.304 1.713 -76.316 -2.178 -2.060 4.515 4.663 Operationeel resultaat 54.761 49.603 Financiële opbrengsten 10.632 6.004 -11.844 -9.470 Resultaat geassocieerde deelnemingen -1.212 198 Resultaat voor belastingen 52.337 46.335 Belastingen Courante belastingen Uitgestelde belastingen -730 -7.676 6.946 -11.891 -8.921 -2.970 Geconsolideerd resultaat Minderheidsbelangen 51.607 -11 34.444 22 Geconsolideerd resultaat – Groep 51.596 34.466 Omzet Kostprijs van verkopen waarvan afschrijvingen waarvan voorzieningen Brutowinst Algemene kosten waarvan afschrijvingen waarvan voorzieningen Overige opbrengsten / kosten Financiële kosten Financieel 3 79 Geconsolideerde financieringstabel 2007 2006 Geconsolideerde operationele winst van het boekjaar Afschrijvingen Waardeverminderingen Voorzieningen Resultaat op de realisatie van vaste activa Cashflow uit exploitatie 54.761 34.183 -4.362 13.089 -1.424 96.247 49.603 27.758 -478 5.877 -3.695 79.065 Betaalde belastingen -6.267 -4.263 Wijziging van de behoefte aan bedrijfskapitaal 20.922 -36.794 110.902 38.008 -64.713 -1.574 -66.287 -58.236 -5.707 -63.943 6.125 176 6.301 5.571 4.202 9.773 487 250 Effect van wijzigingen in de consolidatiekring -17.805 -5.625 Wijziging van de kasmiddelen door investeringen -77.304 -59.545 Netto wijziging leningen Netto wijziging vorderingen op lange termijn Betaalde interesten (netto) Dividend betaald aan de aandeelhouders -1.799 2.410 -2.894 -12.105 40.760 -1.682 -2.729 -9.165 Wijziging van de kasmiddelen door financieringen -14.388 27.184 19.210 5.647 143.646 162.856 137.999 143.646 Kasstroom uit exploitatie Wijziging van de kasmiddelen door exploitatie 80 Kasstroom uit investeringen Aanschaffing van immateriële en materiële vast activa Aanschaffing van financiële vaste activa Tussentotaal van de investeringen Desinvesteringen van immateriële en materiële vaste activa Desinvestering van financiële vaste activa Tussentotaal van de desinvesteringen Dividenden ontvangen van geassocieerde ondernemingen Kasstroom uit financieringen Wijziging van de netto kasmiddelen Kasmiddelen bij het begin van het boekjaar Kasmiddelen bij het einde van het boekjaar Informatie inzake de geconsolideerde jaarrekening Commissarisverslag Jaarrekeningen De commissaris heeft een verkla­ ring zonder voorbehoud gegeven betreffende de enkelvoudige en geconsolideerde jaarrekening per 31 december 2007. De enkelvoudige en geconsoli­ deerde jaarrekening, samen met het verslag van de Raad van Bestuur en van de commissaris, worden overeenkomstig de wet­ telijke bepalingen neergelegd bij de Nationale Bank van België. Geïnteresseerde personen kun­ nen hiervan tevens een kopie bekomen op de maatschappelijke zetel. Financieel Voor verdere informatie, Contacteer Paul Mouton, Chief Financial Officer, BESIX Group, tel. +32 (0)2 402 64 57. 3 81 85 85 Ferrari Experience, Abu Dhabi Entiteiten BESIX Group nv Gemeenschappenlaan 100 1200 Brussel – België Tel. +32 (0)2 402 62 11 Fax +32 (0)2 402 62 05 info@besixgroup.com www.besixgroup.com nv BESIX sa Gemeenschappenlaan 100 1200 Brussel – België Tel. +32 (0)2 402 62 11 Fax +32 (0)2 402 62 00 communication@besix.com www.besix.com BESIX Domestic Market 82 BESIX Agentschap Vlaanderen ‘Vier Winden’ MG Building 11 Kortrijksesteenweg 1144 bus F 9051 Sint-Denijs-Westrem België Tel. +32 (0)9 321 78 10 Fax +32 (0)9 321 78 11 BESIX Nederland Trondheim 22-24 2993 LE Barendrecht – Nederland Tel. +31 180 64 19 90 Fax +31 180 64 19 91 BESIX France 47, avenue Georges V 75008 Paris – Frankrijk Tel. +33 (0)1 49 03 40 20 Fax +33 (0)1 40 90 71 69 Vanhout nv Lammerdries 12 2440 Geel – België Tel. +32 (0)14 25 16 11 Fax +32 (0)14 25 16 00 bouwbedrijf@vanhout.be www.vanhout.be HBS nv Lammerdries 12 2440 Geel – België Tel. +32 (0)14 25 17 01 Fax +32 (0)14 25 17 91 Van Britsom & Verheye nv Legeweg 157 C 8020 Oostkamp – België Tel. +32 (0)50 36 80 85 Fax +32 (0)50 36 80 81 info@vanbritsomverheye.be www.vanbritsomverheye.be Jacques Delens nv Groenkraaglaan 1 1170 Brussel – België Tel. +32 (0)2 566 96 00 Fax +32 (0)2 566 97 00 ejd@jacquesdelens.be www.jacquesdelens.be Sud Construct sa Groenkraaglaan 1 1170 Brussel – België Tel. +32 (0)2 788 54 00 Fax +32 (0)2 788 54 54 info@sudconstruct.be www.sudconstruct.be Ets. Jean Wust sa Route de Falize 151 4960 Malmedy – België Tel. +32 (0)80 79 27 11 Fax +32 (0)80 79 28 12 direction@wust.be www.wust.be Cobelba sa Parc Industriel 5100 Naninne – België Tel. +32 (0)81 4014 21 Fax +32 (0)81 40 13 19 direction@cobelba.be www.cobelba.be Lux TP sa Boîte postale 49 5201 Sandweiler Zone Industrielle G.H. Luxemburg Tel. +352 35 79 79 Fax +352 35 79 06 contact@luxtp.lu Wust Construction Luxembourg sarl Route de Dieckirch 47 7220 Walferdange G.H. Luxemburg Tel. +352 263 20 555 Fax +352 263 21 256 www.maisons.wust.lu Proffund nv Brouwerijstraat 1 9031 Gent – België Tel. +32 (0)9 257 09 20 Fax +32 (0)9 258 20 23 pro@proffund.be www.proffund.be BESIX International Market BESIX Sharjah Branch P.O. Box 1472 Sharjah – V.A.E. Tel. +971 6 568 41 36 Fax +971 6 568 04 53 Belhasa Six Construct llc PO Box. 13055 Dubai – V.A.E. Tel. +971 4 509 22 22 / 347 27 77 Fax +971 4 347 35 12 Six Construct Qatar Branch P.O. Box 22677 Doha – Qatar Tel. +974 437 4409 Fax +974 435 4035 United Ready Mix PO Box 22677 Doha – Qatar Tel. +974 4 906 779 Fax +974 4 906 780 BESIX UK Branch South Hook LNG Terminal Project Dale Road – Herbrandston Milford haven SA73 3SL Wales – V.K. Tel. +44 (1646) 691 740 Fax +44 (1646) 691 741 southhook@besix.com BESIX Poland N.V. BESIX S.A. Spółka Akcyjna ul. Starościńska 1/18 02-516 Warszawa – Polen management@besix.pl Tel. +48 22 380 32 40 Fax +48 22 380 32 50 BESIX Italy Via Aurelia Antica, 272 00165 Roma – Italië Tel. +39 (06) 393 877 90 Fax +39 (06) 393 758 37 B6SOMA Zone franche de Ksar El Majaz Oued R’mel – Commune Anjra Route de Fnireq Tanger – Marokko Tel. +212 3 994 96 37 Fax +212 3 993 02 54 b6somamanal@yahoo.fr BESIX-SOMAGEC sas Angles rues Mesfioui et Corbi Oukacha – 20250 Ain Sebaa Hay Mohammadi Casablanca – Marokko BESIX Egypt Branch Corniche El Nil 97 Rod El Farag Cairo – Egypte Tel. +202 459 44 91 Fax +202 457 41 07 bsixoras@link.net BESIX Sanotec Sharjah Branch Industrial Area n° 5 Street n° 1 & 20 crossing PO Box 61872 Sharjah – V.A.E. Tel. +971 (0)6 542 2650 Fax +971 0)6 5424 137 Orascom BESIX Nile City Towers South Tower 2005 Corniche El Nil Cairo – Egypte Tel. +20 2 2461 1111 Fax +20 2 2461 9406-07 Moalajah P.O Box 4739 Ajman – V.A.E. Tel. +971 6 7148800 Fax +971 6 7148810 BESIX Sucursal Guinea Equatorial Punta Europa Bioko Norte – Equatoriaal Guinea Tel. +240 26 74 10 Six International Ltd BP 3124 – Douala Kameroen Tel./Fax +237 39 25 85 PIHL-BESIX ApS 143 Celestial Park Vessigny Village Trinidad & Tobago BESIX Azerbaijan 10, A. Abdurrahimov Str. Baku – Rep. Azerbeidzjan BESIX Environmental BESIX Sanotec nv Gemeenschappenlaan 100 1200 Brussel – België Tel. +32 (0)2 402 62 11 Fax +32 (0)2 402 65 11 info@besixsanotec.com www.besixsanotec.com GRWestkust Cardijnlaan 12 8600 Diksmuide – België Tel. +32 (0)51 55 00 00 Fax +32 (0)51 55 00 01 info@grwestkust.com www.grwestkust.com 83 BESIX Real Estate Development BESIX Real Estate Development nv Gemeenschappenlaan 100 1200 Brussel – België Tel. +32 (0)2 402 64 87 Fax +32 (0)2 402 64 69 info@besixred.be www.besixred.be S.G.T. sa Rue du Fort Elisabeth 7 1463 Luxembourg G.H. Luxemburg Tel. +352 29 51 29 Fax +352 29 51 14 sgt@pt.lu BESIX Real Estate Wallonie nv Gemeenschappenlaan 100 1200 Brussel – België Tel. +32 (0)2 402 66 75 Fax +32 (0)2 402 66 65 Investissement Leopold nv Godecharlestraat 15 / 17 1050 Brussel – België Tel. +32 (0)2 280 42 02 Fax +32 (0)2 280 41 91 Olympiades Brussels Hotel nv Gemeenschappenlaan 100 1200 Brussel – België Tel. +32 (0)2 402 64 87 Fax +32 (0)2 402 64 69 Brustar Triomphe nv Gemeenschappenlaan 100 1200 Brussel – België Tel. +32 (0)2 402 64 87 Fax +32 (0)2 402 64 69 84 Roch nv Gemeenschappenlaan 100 1200 Brussel – België Tel. +32 (0)2 402 66 75 Fax +32 (0)2 402 66 65 Foncière de L’Ecluse nv Gemeenschappenlaan 100 1200 Brussel – België Tel. +32 (0)2 402 64 87 Fax +32 (0)2 402 64 69 Algérie Real Estate Copamina, Cité Ben Hadidadi, villa 50 Cheraga Alger – Algerije Tel. +213 70 910 344 Fax +213 21 54 99 58 BESIX Roads Socogetra sa Rue Joseph Calozet, 11 6870 Awenne (Saint-Hubert) België Tel. +32 (0)84 36 62 03 Fax +32 (0)84 36 65 13 www.socogetra.com Carrières des Limites Rue de Ave, 97 6920 Wellin – België Tel. +32 (0)84 38 84 85 Fax +32(0)84 38 87 94 Carrières De Grès Réunis (C.G.R.) sa Route de Cielle 6980 La Roche – België Tel. +32 (0)84 41 20 32 Fax +32 (0)84 41 20 40 Emubel sa Parc Industriel des Hauts-Sarts Rue de Hermée 4040 Herstal – België Tel. +32 (0)4 248 13 82 Fax +32 (0)4 248 22 50 Vialines sa Avenue Albert 1er, 75 4030 Grivegnée – België Famenne Enrobés Route du Gerny 6900 On (Marche-en-Famenne) België Tel. +32 (0)84 21 36 61 Fax +32 (0)84 21 36 35 COLOFON Redactie BESIX Group Departement Communicatie Foto’s Christophe Vander Eecken, Visual News, Marc Sourbron, Theo Schumacher Ontwerp en productie Link | mixed media communicatiebureau Geconsolideerde kerncijfers 2007 2003* 2004* 2005* 2006** 2007** Omzet 776,0 877,0 1.014,0 1.261,6 1.560,2 EBITDA 50,3 63,8 52,4 77,4 88,9 6,5% 7,3% 5,2% 6,1% 5,7% 29,0 38,0 30,8 49,6 54,8 EBITDA (%) EBIT Netto resultaat 14,3 28,4 36,2 34,5 51,6 Netto resultaat t.o.v. omzet 1,8% 3,2% 3,6% 2,7% 3,3% Orderboek 1/1 825,0 850,0 1.364,0 1.590,0 1.712,0 Eigen vermogen 163,3 106,5 129,5 168,3 200,9 Commentaar De overgang naar de IFRS-normen 2008 Tijdens de vergadering van 14 september 2007 besliste de Raad van Bestuur van BESIX Group om de geconsolideerde rekeningen voortaan volgens de IFRS-normen (International Financial Reporting Standards) op te maken. 2.319,0 (*) BGAAP (Belgian Generally Accepted Accounting Principles) (**) IFRS (International Financial Reporting Standards) € 91,9 miljoen € 51,6 miljoen +29,3% + 49,7% 2.000 2.500 0 2003 2005 2006 Omzet per regio 58 710 België Maritieme werken 36% 16% 50% 306 27% 0 2004 2005 2006 2007 2008 Burgerlijke bouwkunde Steengroeven / Beton 2% 3% Wegen Wegen Milieu Electromechanica Wegen Immobiliën Bouw – internationaal Milieu Bouw – domestic Bouw – internationaal Bouw – domestic 40% Gebouwen 722 500 544 633 1.415 32 45 1.500 1.000 2007 De belangrijkste correctieposten hadden betrekking op de materiële vaste activa (+EUR 16,5 miljoen), de voorzieningen (+EUR 2,2 miljoen) en de uitgestelde belastingen (EUR -14,9 miljoen). Omzet per sector 2.000 654 70 779 672 550 32 360 51 283 2004 595 423 500 495 293 21 39 1.000 48 27 40 22 1.500 De financiële diensten van de Groep hebben deze overgang naar de nieuwe boekhoudkundige normen grondig voorbereid. Ter informatie: het eigen vermogen onder IFRS per 31/12/2006 is EUR 3,5 miljoen hoger dan het eigen vermogen onder BGAAP (Belgian Generally Accepted Accounting Principles), vóór toekenning van het dividend. 124 Evolutie orderboek 56 Evolutie omzet 1.056 € 88,9 miljoen Netto resultaat IFRS 579 € 1.560,2 miljoen + 23,7% 5,7% Netto cash flow 1.051 EBITDA 539 Omzet Deze beslissing werd genomen rekening houdend met het steeds internationaler karakter van onze Groep en omdat de toepassing van de IFRS-normen de vergelijkbaarheid van de financiële informatie verhoogt. Dat element is vooral belangrijk in het kader van aanbestedingen voor grote projecten. De opmaak van de geconsolideerde rekeningen 2007 en 2006 onder IFRS gebeurde dan ook zonder noemenswaardige problemen. 2% Milieu Golf regio 14% Nederland G. H. Luxemburg Frankrijk 10% Internationaal Activiteitenverslag Linknv.be www.besixgroup.com Activiteitenverslag BESIX Group 2007 nv BESIX Group Gemeenschappenlaan 100 1200 Brussel – België Tel. +32 (0)2 402 62 11 Fax +32 (0)2 402 62 05 info@besixgroup.com Building experience 2007 Kerncijfers »
