Loon- en arbeidsvoorwaarden voor chemie-arbeid(st)ers in kmo’s 2011 - 2012 PC 116 Een uitgave van ACV bouw - industrie & energie Trierstraat 31 - 1040 Brussel T 02 285 02 11 acvbie@acv-csc.be www.acvbie.be Maart 2012 Inhoudstafel 1. Arbeidsduur 2. Minimumloon & ploegenpremies 3. Verplaatsingskosten 4. Eindejaarspremie 5. Anciënniteitsverlof 6. Aanvullende vergoeding bij tijdelijke werkloosheid 7. Klein verlet 8. Opzegtermijnen 9. Vergoeding bij ontslag omwille van economische reden 10. Aanvullende vergoedingen bij volledige werkloosheidstoeslagen 11. Brugpensioen 12. Sectoraal pensioen 13. Carenzdag 14. Vorming 15. Proefperiode & anciënniteit 16. Syndicale premie 17. Tijdkrediet 18. Syndicale delegatie 19. Vragen 2 Loon- en arbeidsvoorwaarden voor chemie-arbeid(st)ers in kleine en middelgrote ondernemingen (kmo’s) Werk je in een klein of middelgroot bedrijf dan is dit interessant voor jou! De chemiesector is vooral gekend voor grote bedrijven, maar er werken ook heel wat werknemers in minder opvallende kmo’s. ACV bouw - industrie & energie (ACVBIE), de meerderheidsvakbond in jouw sector, vergeet deze duizenden arbeid(st)ers zonder vakbondsvertegenwoordiging niet. Via sectorale onderhandelingen verdedigen wij jouw rechten en verbeteren wij jouw loon- en arbeidsvoorwaarden. Vanaf 1 juni 2011 zijn de degressieve jongerenlonen afgeschaft. Alle werknemers uit de chemische nijverheid - arbeiders / bedienden / kaderleden - hebben recht op éénzelfde minimaal aanvullend pensioen. De opzegtermijnen voor arbeiders worden verhoogd. Ondernemingen vanaf 25 arbeid(st)ers krijgen een vakbondsafvaardiging. In deze folder vind je een samenvatting van jouw rechten als werknemer in de chemiesector of in subsectoren zoals plastiekverwerking, verf en vernis, farmacie, basischemie,... Meer dan 150 dienstencentra en meer dan 30 ACV-secretarissen staan altijd klaar om jou te informeren, te verdedigen en jouw welzijn op het werk te helpen verbeteren. Aarzel niet om hen te contacteren. Fons De Potter Vice-voorzitter ACV bouw - industrie & energie 3 1 Arbeidsduur De wettelijke en conventionele arbeidsduur ligt vast op gemiddeld 38 uur per week op jaarbasis. Bij overschrijding moet de werknemer inhaalrustdagen krijgen. De inhaalrustdagen worden opgenomen in gemeenschappelijk akkoord met de werkgever. Alle werkroosters moeten in het arbeidsreglement staan. Effectieve prestaties Inhaalrust per jaar 40 u 12 dagen 39 u 30’ 9 dagen 39 u 6 dagen 38 u 30’ 3 dagen 38 u 0 dagen Wil je meer informatie, contacteer dan jouw secretaris bij ACVBIE. De adressen vind je op de laatste pagina van deze folder. 2 Minimumloon & ploegenpremies We zijn erin geslaagd om de minimumlonen met de maximale loonnorm te laten stijgen. Vanaf 1 januari 2012: lonen + 0,3 %; minimum ploegenpremies + 0,3 %. Vanaf 1 december 2012: 4 minimumloon vanaf 12 maand anciënniteit + € 0,03; De lonen volgen ook de evolutie van de index. Deze bedragen worden berekend op basis van een arbeidsduur van 40 uur. Word je betaald in het 38-uurstelsel, dan zijn de bedragen in de laatste kolom van toepassing. Op 1 januari 2012 Minimum aanvangsuurloon minder dan 12 maand anciënniteit 40 u 39 u 30 39 u 38 u 30 38 u € 10,2715 € 10,4015 € 10,5350 € 10,6715 € 10,8120 Minimumuurlonen vanaf 12 maand anciënniteit 40 u 39 u 30 39 u 38 u 30 38 u € 10,3690 € 10,5005 € 10,6350 € 10,7730 € 10,9150 Premies Ochtend- en middagpremie 40 u 39 u 30 39 u 38 u 30 38 u € 0,6156 € 0,6234 € 0,6314 € 0,6396 € 0,6480 Nachtpremie 40 u 39 u 30 39 u 38 u 30 38 u € 2,0679 € 2,0941 € 2,1210 € 2,1485 € 2,1768 Het werk, gepresteerd door arbeiders in opeenvolgende ploegen op zon- of feestdagen tussen 0 u en 6 uur, wordt verloond aan 200 %. Is jouw loon hoger dan de vermelde minima in deze tabel en is er geen ondernemingscao, dan stijgt jouw loon met 0,3 % op 1 januari 2012. Tenzij je een ander voordeel kreeg (bv. ecocheques, maaltijdcheques,...) Eventuele verhogingen van het uurloon of andere voordelen kunnen in mindering gebracht worden van deze 0,3 % . 3 Verplaatsingskosten Minimumafstand = 5 km. Het bedrag is gelijk aan de werkgeversbijdrage in de treinkaart. Deze bedragen variëren in functie van de afstand: openbaar vervoer: ± 75 % van de treinkaart; eigen vervoermiddel: ± 60 % van de treinkaart. 5 Voor de juiste bedragen raadpleeg je best het regionaal beroepsverbond van ACVBIE. De adressen vind je op de laatste pagina van deze folder. 4 Eindejaarspremie Arbeiders met meer dan 3 maand anciënniteit in het bedrijf hebben recht op een eindejaarspremie gelijk aan 173,33 keer het uurloon (basis 40 x het uurloon per week). Wordt het uurloon berekend op 38 uur per week, dan bedraagt de eindejaarspremie 164,664 x het uurloon. Deze premie wordt toegekend in functie van het aantal gepresteerde maanden op jaarbasis (12 maand = de volledige premie). Neemt de werknemer zelf ontslag tijdens het 1ste jaar van tewerkstelling of wordt hij/zij ontslagen omwille van een zware fout of dringende reden, dan verliest de werknemer zijn recht op deze premie. De eindejaarspremie wordt uitbetaald vóór 25 december van het jaar waarop deze premie betrekking heeft. 5 Anciënniteitsverlof Arbeiders met 20 jaar dienst hebben recht op 1 betaalde anciënniteitsverlofdag per jaar op voorwaarde dat de gemiddelde wekelijkse arbeidsduur op jaarbasis niet lager ligt dan 38 uur. Arbeiders met meer dan 25 jaar dienst hebben recht op 2 betaalde anciënniteitsverlofdagen per jaar op voorwaarde dat de gemiddelde wekelijkse arbeidsduur op jaarbasis niet lager is dan 38 uur. 6 Aanvullende vergoedingen bij gedeeltelijke werkloosheid Bij economische, technische werkloosheid of werkloosheid op basis van overmacht, en op voorwaarde dat de arbeider 6 maand anciënniteit heeft, is de werkgever verplicht een dagvergoeding toe te kennen als aanvulling op de werkloosheidstoelage. 6 Vanaf 1 mei 2011 bedraagt het dagbedrag € 9,50. Dit geldt voor maximum 60 werkloosheidsdagen per jaar. 7 Klein verlet Elke werknemer heeft recht op één of meerdere verlofdagen (klein verlet) voor bepaalde familiale gebeurtenissen of om bepaalde burgerplichten te vervullen, met behoud van loon. Reden van het verlof Duur & voorwaarden Familiale gebeurtenissen Werknemer Huwelijk Kind van de werknemer of van de echtgeno(o)t(e); broer, zuster, schoonbroer, schoonzuster, vader, moeder, schoonvader, schoonmoeder, stiefvader, stiefmoeder, kleinkind van de werknemer 3 dagen te kiezen door de werknemer in de week waarin de gebeurtenis plaats vindt of tijdens de daaropvolgende week. (zaterdag = werkdag) Dag van het huwelijk Geboorte & adoptie De werknemer heeft recht op 10 dagen buitengewoon verlof bij de geboorte van een door hem erkend kind, op te nemen binnen de 4 maand na de geboorte. 3 dagen worden betaald door de werkgever, de overige 7 vallen ten laste van het ziekenfonds. Bij adoptie beschikt de werknemer over dezelfde rechten. Plechtige communie of feest van de vrijzinnige jeugd Kind van de werknemer zijn echtgeno(o)t(e) 1 dag te nemen tijdens de week waarin de gebeurtenis plaatsvindt of tijdens de daaropvolgende week. Priesterwijding of intrede in het klooster Kind van de werknemer of van zijn echtgeno(o)t(e); broer, zuster, schoonbroer, schoonzuster Dag van de plechtigheid 7 Reden van het verlof Duur & voorwaarden Familiale gebeurtenissen Echtgeno(o)t(e), kind van de werknemer of van zijn echtgeno(o)t(e), vader, moeder, schoonvader, schoonmoeder, stiefvader, stiefmoeder van de werknemer Overlijden Broer, zuster, schoonbroer, schoonzuster, grootouder, overgrootouder, kleinkind, achterkleinkind, schoonzoon of schoondochter 3 dagen door de werknemer te kiezen tijdens de periode die begint op de dag van het overlijden en eindigt op de dag van de begrafenis De overledene woonde in bij de werknemer 2 dagen te kiezen door de werknemer tijdens de periode die begint op de dag van het overlijden en eindigt op de dag van de begrafenis De overledene woonde niet in bij de werknemer De dag van de begrafenis Burgerlijke verplichtingen Verkiezingen Justitie 8 Bijzitter in een stem- of telbureau (gemeenteraards-, provincieraads-, federale of Europese verkiezingen De nodige tijd, met een maximum van 5 dagen Oproeping als getuige; persoonlijke verschijning op aanmaning van een arbeidsgerecht, deelneming aan een assisenjury De nodige tijd met een maximum van 5 dagen Bijwonen van een bijeenkomst van de familieraad bijeengeroepen door de vrederechter De nodige tijd met een maximum van 5 dagen 8 Opzegtermijn Zowel de werkgever als de werknemer kan een einde stellen aan het arbeidscontract voor onbepaalde duur, mits het respecteren van een opzegtermijn. Ontslag door de werkgever Anciënniteit Opzegtermijn 6 maand tot < 5 jaar 42 dagen 6 weken 5 jaar tot < 10 jaar 63 dagen 9 weken 10 jaar tot < 15 jaar 119 dagen 17 weken 15 jaar tot < 20 jaar 147 dagen 21 weken 20 jaar tot < 25 jaar 189 dagen 27 weken 25 jaar en meer 245 dagen 35 weken Bij ontslag m.b.t. toepassing. bruggepensioen zijn kortere opzegtermijnen van minder dan 20 jaar: 28 dagen 20 jaar en meer: 56 dagen Ontslag door de werknemer Anciënniteit Opzegtermijn 6 maand tot < 20 jaar 14 dagen 20 jaar en meer 28 dagen 9 9 Vergoedingen bij ontslag om economische reden Arbeiders ontslagen om economische reden hebben, naast de opzeg en een proportioneel deel van de eindejaarspremie, ook recht op een speciale vergoeding die afhangt van de anciënniteit. Anciënniteit Vergoeding Na 1 jaar dienst € 54,5366 Na 2 jaar dienst € 111,5521 Na 5 jaar dienst € 163,6097 Meer dan 5 jaar dienst € 163,6097 + € 14,8736 per dienstjaar na 5 jaar dienst met een maximum van € 461,0820 na 25 jaar dienst 10 Aanvullende vergoedingen bij volledige werkloosheidstoelagen Sinds 1 mei 2011 bedraagt de dagvergoeding € 9,5. Zij wordt toegekend in functie van de anciënniteit en van het aantal dagen effectieve werkloosheid. Anciënniteit 10 Aantal dagen effectieve werkloosheid 5 jaar tot < 10 jaar 26 dagen 10 jaar tot < 15 jaar 52 dagen 15 jaar tot < 20 jaar 78 dagen meer dan 20 jaar 104 dagen 11Brugpensioen Sinds het generatiepact zijn de loopbaanvoorwaarden om te genieten van brugpensioen veel strikter geworden. Brugpensioen blijft mogelijk voor arbeiders in de chemie als zij voldoen aan specifieke voorwaarden rond leeftijd en loopbaan. De tabel geeft een overzicht van de verschillende brugpensioenstelsels. Brugpensioen in 2012 Leeftijd Mannen Vrouwen 60 jaar 35 jaar loopbaan 28 jaar loopbaan 58 jaar 38 jaar loopbaan 35 jaar loopbaan 56 jaar 33 jaar loopbaan waarvan 20 jaar ploegenarbeid of 40 jaar loopbaan 55 jaar halftijds 25 jaar loopbaan Zware beroepen 35 jaar loopbaan en fysieke problemen 11 Wij herinneren je eraan dat je slechts met brugpensioen kan vertrekken mits akkoord van de werkgever, tenzij anders bepaald bij cao. Contacteer gerust het regionaal beroepsverbond want de systemen zijn complex en bepaalde delen zijn nog in onderhandeling of kunnen in de komende jaren gewijzigd worden. Wat met brugpensioen bij een onderneming in moeilijkheden of herstructurering? Brugpensioen op 52 jaar en ouder (50 jaar met speciale toestemming van de minister) blijft mogelijk bij collectief ontslag maar gaat vergezeld van verschillende begeleidingsmaatregelen waaronder actieve deelname aan een tewerkstellingscel. In dit geval wordt de bruggepensioneerde voortaan geacht om tot 58 jaar beschikbaar te zijn op de arbeidsmarkt. Dit geldt niet voor lange loopbaan. Hervat je het werk, dan behoud je wel de aanvullende brugpensioenvergoeding. 12 Sectoraal pensioen Voor werkgevers die op 1 oktober 2010 geen of een pensioenplan met een lagere werkgeverskost dan het sectoraal pensioenplan hadden voor hun werknemers, werd een sectoraal pensioenplan uitgewerkt dat in werking trad op 1 januari 2011. Werkgevers betalen een premie van € 250 per jaar, per arbeider. Deze premie is gelijk aan het ecochequesbedrag van € 250 die in 2010 gegeven werd aan bepaalde categorieën. In de cao 2009 - 2010 werd overeengekomen om dit budget aan te wenden voor het aanvullend sectoraal pensioen. Hierdoor kunnen alle werknemers uit de chemische nijverheid vanaf 2011 genieten van een aanvullend pensioenplan bovenop hun wettelijk pensioen. 12 13 Afschaffing carenzdag Sinds 1 juni 2006 is de werkgever altijd verplicht de eerste dag arbeidsongeschiktheid te betalen. 14Vorming Tijdens het eerste jaar van tewerkstelling in de chemische industrie hebben arbeiders recht op één dag vorming over gezondheid, veiligheid, preventie, ergonomie,... Andere vormingsinitiatieven worden voorgesteld door het sectoraal vormingsfonds of door de sectorale centra. 13 15 Proefperiode & anciënniteit Wordt een arbeider na verloop van opeenvolgende contracten van bepaalde duur aangeworven met een arbeidscontract van onbepaalde duur, voor dezelfde functie en zonder onderbreking van meer dan 4 weken, dan wordt er geen nieuwe proefperiode afgesproken en behoud je de verworven anciënniteit in het kader van de contracten van bepaalde duur. Dit geldt ook na een interimovereenkomst van minstens 6 maand. 16 Syndicale premie In de loop van de maand januari moet de werkgever zijn arbeiders een tewerkstellingsattest overhandigen. Daarop staat de periode van tewerkstelling van het vorige jaar. Ben je aangesloten bij een vakbond, dan kan je op basis van dit document een syndicale - en een vormingspremie krijgen. Het volstaat het tewerkstellingsdocument over te maken aan jouw vakbondsorganisatie, die zorgt voor de betaling van de syndicale premie en de vormingspremie. De premie bedraagt € 135 en wordt in 2 delen betaald. In april 2012 wordt de syndicale premie voor het werkjaar 2011 uitbetaald. Deze premie bedraagt maximaal € 110. Het bedrag wordt prorata berekend in functie van de tewerkstelling in 2011. In oktober 2012 wordt nog eens € 25 gestort. 14 17Tijdkrediet Op het moment dat deze brochure in druk ging, kregen we te horen dat het stelsel tijdkrediet mogelijk gronding gewijzig wordt. Dit is het gevolg van de besparingsmaatregelen van de regering Di Rupo I. Tot op vandaag ontbreekt de exacte informatie over de gevolgen van deze maatregelen. Heb je vragen over het stelsel tijdkrediet, contacteer dan een ACV dienstencentrum of ACVBIE beroepsverbond in jouw buurt. 18 Syndicale delegatie In elke onderneming vanaf 30 arbeiders kan een vakbondsafvaardiging opgericht worden. Na de sociale verkiezingen van 2012 kan dit reeds in bedrijven met minstens 25 arbeiders. Ook kmo-werknemers zonder vakbondsafvaardiging kunnen op onze steun en dienstverlening rekenen. Stel je een inbreuk vast op de sociale wetgeving, wil je meer informatie of wens je een syndicale tussenkomst? Aarzel dan niet en contacteer het regionaal beroepsverbond van ACVBIE in jouw buurt. 15 19Vragen Heb je nog vragen, aarzel dan niet ons te contacteren. ACVBIE geeft raad op maat! 16 ---------------------------------------------------------------------------------------- Ja, ik wil graag lid worden van ACV bouw - industrie & energie. Naam:........................................................................... Voornaam:................................................................... Adres:........................................................................... ...................................................................................... Rijksregisternummer:................................................. PC en Gemeente:......................................................... (In België) Telefoon: ..................................................................... E-mail:.......................................................................... Ik werk bij:................................................................... Adres bedrijf:............................................................... ...................................................................................... PC en Gemeente:......................................................... 18 .......... .................................... ........................................................... ACV bouw - industrie & energie Hier postzegel kleven Voor meer informatie kan je steeds terecht bij jouw secretaris van ACVBIE, het regionaal beroepsverbond of een plaatselijk ACV-dienstencentrum. Aalst - Oudenaarde Aalst: Hopmarkt 45 T 053 73 45 84 Antwerpen Nationalestraat 111 T 03 222 70 81 Bastogne rue Pierre Thomas 12 T 063 24 47 00 Brussel Pletinckxstraat 19 T 02 557 85 85 Charleroi rue Prunieau 5 T 071 23 08 93 Gent - Eeklo Gent: Poel 7 T 09 265 43 61 Hasselt Mgr. Broekxplein 6 T 011 29 09 80 Leuven Martelarenlaan 8 T 016 21 94 21 Liège boulevard Saucy 10 T 04 340 73 10 Mechelen Onder Den Toren 5 T 015 28 85 75 Mons - La Louvière Hainaut Occidental Mons: rue Claude de Bettignies 10 / 12 La Louvière: place Maugrétout 17 Tournai: avenue des Etats-Unis 10 bte 7 T 065 37 25 93 T 065 37 28 35 T 069 88 07 42 Namur Brabant Wallon Bouge: chaussée de Louvain 510 Nivelles: rue des Canonniers 14 T 081 25 40 27 T 067 88 46 35 Turnhout Korte Begijnenstraat 20 T 014 44 61 00 Verviers pont Léopold 4 / 6 T 087 85 99 66 Waas en Dender Dendermonde: Oude Vest 146 Sint-Niklaas: Hendrik Heymanplein 7 T 03 765 23 17 T 03 765 23 00 West-Vlaanderen Brugge: Oude Burg 17 Ieper: St.-Jacobsstraat 34 Kortrijk: President Kennedypark 16 D Oostende: Dr. L. Colensstraat 7 Roeselare: H. Horriestraat 31 T 050 44 41 76 T 059 34 26 30 T 056 23 55 51 T 059 55 25 40 T 051 26 55 30 Trierstraat 31 1040 Brussel T 02 285 02 11 F 02 230 74 43 acvbie@acv-csc.be www.acvbie.be V.U.: ACV bouw - industrie & energie , Trierstraat 31, 1040 Brussel / Maart 2012 Adressen ACV bouw - industrie & energie