Antwoorden Jaargang 11- nr. 7- 05/03/2013 De science quiz Expert is een product van De Praktijk. De quiz wordt maandelijks gratis verstuurd naar de abonnees en daarnaast verspreid via www. praktijk.nu en www.kennislink.nl. De quiz wordt mede mogelijk gemaakt door financiële bijdragen van Malmberg en Wetenschap24. De Praktijk is als enige verantwoordelijk voor de inhoud van de quiz, en volstrekt onafhankelijk in onderwerpkeuze, formulering en verwijzing. Grootste priemgetal ontdekt 1. Waarom weten we zeker dat er een groter priemgetal bestaat? b. Er bestaan oneindig veel priemgetallen. We weten zeker dat er een oneindig aantal priemgetallen zijn, ze zijn alleen nog niet allemaal gevonden. Er zijn verschillende bewijzen voor deze stelling, waarvan de eerste al 300 jaar voor Christus geleverd werd door de Griekse wiskundige Euclides. Priemgetallen worden toegepast in databeveiliging. http://www.sciencepalooza.nl/2013/02/grootstepriemgetal-niet-ontdekt/ http://www.kennislink.nl/publicaties/oneindig-veelpriemgetallen Diamantroof op vliegveld 2. Waardoor is diamant zo sterk? c. door het regelmatige kristalrooster Een koolstofatoom kan met 4 andere atomen tegelijk een hele stabiele binding aangaan. Het rooster waarin de koolstofatomen in een diamant zitten, is zo gevormd dat het precies ruimte geeft voor de 4 bindingen die ieder koolstofatoom kan maken. Dit maakt de diamant tot een van de sterkst mogelijke materialen. http://www.nrc.nl/nieuws/2013/02/18/diamantroofop-toestel-swiss-air-vliegveld-brussel/ http://www.kennislink.nl/publicaties/diamantslijpen Paard gevonden in lasagne 3. Wat is NIET een factor die bepalend is voor de malsheid van vlees? d. wat het dier kort voor de slacht gegeten heeft Voor de malsheid van het vlees is het vooral van belang dat de zogeheten lijkstijfheid van de spieren wordt bestreden. Lijkstijfheid ontstaat doordat de eiwitten waaruit spieren bestaan aan elkaar gaan plakken. Dit gaat deels vanzelf over door simpelweg te wachten, maar het helpt daarbij wel als het niet te koud is. Daarna moet je het vlees ook nog op een goede manier bereiden. http://www.nrc.nl/nieuws/2013/02/09/nederlandspeelde-rol-in-paardenvleesschandaal-vlees-hierverhandeld/ http://www.kennislink.nl/publicaties/de-malsheidvan-rundvlees Planetoïde mist aarde net 4. Hoe hoog was 2012 DA14 op zijn laagste punt? c. verder dan weerballonnen, maar dichterbij dan televisiesatellieten Televisiesatellieten hangen op ongeveer 35.ooo km en weerballonnen op ongeveer 40 km. Op ruim 27.000 km van de aarde is de planetoïde daar tussendoor gevlogen. Nog nooit in de menselijke geschiedenis kwam zo’n grote ruimterots zo dichtbij de aarde. http://www.energieplatform.nl/energieopties/ kernsplijting/achtergrond/techniek/verrijking-vanuranium/ http://nl.wikipedia.org/wiki/2012_DA14 Aardbeving door gaswinning http://www.trouw.nl/tr/nl/6700/Wetenschap/article/ detail/3394480/2013/02/15/Ruimterots-2012-DA14zal-aarde-zeker-missen.dhtml Griepepidemie treft Nederland 5. Waardoor komen epidemieën vaker voor in de winter? c. In de winter zitten mensen dicht op elkaar. In tegenstelling tot de volkswijsheid wordt je weerstand niet lager van kou. In de winter zijn we minder vaak buiten en ademen we dus vaker elkaars uitgeademde lucht weer in. Omdat de virussen die verantwoordelijk zijn voor verkoudheid zich voornamelijk via de lucht verspreiden, geeft dit hen een hogere kans om nieuwe slachtoffers te vinden. https://www.degrotegriepmeting.nl/nl/artikelen/heelnederland-en-vlaanderen-nu-overspoeld-door-griep/ http://www.amc.nl/web/Zorg/Patient/Zoek-opspecialisme/Rhinologie/Patienteninformatie/Verkoudheid.htm Baby geneest van HIV 6. Wat draagt NIET bij aan de snelle evolutie van het HIV virus? c. HIV valt het menselijke immunsysteem aan. Het virus heeft een hoge mutatiesnelheid, die samen met de hoge voortplatingssnelheid zorgt voor veel variatie en daardoor snellere evolutie. Verder kunnen HIV-virussen onderling stukjes erfelijk materiaal uitwisselen en zo van elkaar ‘leren’. http://positivelyaware.com/2011/11_03/hiv_type. shtml http://www.evolution-of-life.com/fileadmin/ enseigner/01_evolution_en_accelere/en/ INFORMATION_A_Resistance_to_HIV.pdf Kernproef Noord-Korea 7. Wat is verrijkt uranium? c. uranium met meer radioactieve atomen Natuurlijk uranium bevat twee isotopen, uranium-238 en uranium-235, die verschillen in de hoeveelheid neutronen in de kern. De lichte variant, uranium-235, is radioactief; de zware variant niet. Verrijken is het radioactiever maken van de stof, door te zorgen dat er meer uranium-235 in het mengsel komt. http://www.nrc.nl/nieuws/2013/02/12/noord-koreavoerde-vannacht-kernproef-uit/ 8. In welke vorm zit het aardgas in de bodem? d. in kleine openingen in gesteente Het aardgas van Slochteren bevindt zich op een tot drie kilometer diepte in een dunne laag poreus gesteente. In het gesteente zitten kleine belletjes gas. http://nos.nl/artikel/472744-weer-aardschok-ingroningen.html http://www.kennislink.nl/publicaties/nederland-hetolie-en-gascentrum-van-west-europa Bijzonder dier 9. Waarom was dit dier in het wetenschappelijke nieuws? d. Het is een zeeslak die na het paren zijn penis afwerpt. Deze zeeslak, Chromodoris reticulata, werpt na het paren zijn penis af. Voor de volgende paring laat hij weer een nieuwe groeien. Na 24 uur staat er alweer een nieuw geslachtsdeel klaar. http://nos.nl/artikel/473871-zeeslak-met-wegwerppenis-ontdekt.html http://vroegevogels.vara.nl/ Natuurweetje.320.0.html?&tx_ttnews%5Btt_news% 5D=363465&cHash=baaef9db2d48cc3de8bfe096b 969b94f Blade Runner opgepakt 10. Wat zorgt voor de beweging van een kogel? a.Achter de kogel zit een stof die ontbrandt als er iets hard tegenaan slaat. Een patroon bestaat niet alleen uit een kogel, maar ook uit de bijbehorende huls, een slaghoedje en de lading. De lading is een hoeveelheid explosieve stof die achter de kogel zit. Als je vuurt, dan slaat de hamer, haan of slagpin van het pistool met kracht op het slaghoedje in het patroon. Daardoor ontploft de lading en schiet de kogel naar buiten. http://nl.wikipedia.org/wiki/ Patroon_%28munitie%29 http://www.nu.nl/buitenland/3233918/pistoriusblijft-erbij-dood-vriendin-ongeval.html De Praktijk 2013 - De Creative Commons Naamsvermelding-Niet-commercieel-Geen Afgeleide werken 3.0 Nederland Licentie is van toepassing op dit werk. http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/nl/