Maa 2016.doc

Nr. 245 *** NIEUWS VAN HER EN DER *** maart 2016
Uitgave van Afrika-Europa Netwerk E-mail: cmbr@knr.nl Web www.afrikaeuropanetwerk.nl
‘Queen Mothers’ in Ghana komen op voor basisrechten van vrouwen
‘Queen Mothers’, moeders in de koninklijke familie, hadden vroeger een grote invloed
binnen de gemeenschap. Maar hun invloed brokkelde af in de koloniale tijd. Na de
onafhankelijkheid van Ghana in 1957 leek het helemaal gedaan met het instituut van
‘Queen Mothers’. De laatste tijd is echter een heropleving merkbaar. In Noord-Ghana
werkt een aantal van hen nauw samen met vrouwengroepen. Gezamenlijk zetten zij zich
in voor onderwijs aan meisjes, landrechten voor vrouwen en tegen meisjesbesnijdenis.
In de uitgestrekte agrarische Upper East District van Ghana hebben 80 ‘gewone’ moeders en
30 Queen Mothers de Upper Queens Challengers gevormd. Zij geven seminars over
vrouwelijke genitale verminking in moskeeën, kerken en op markten. Volgens het Ministerie
van Gezondheidszorg van Ghana zijn jaarlijks ongeveer 2000 meisjes in Noord-Ghana
slachtoffer van dit hardnekkige en gewelddadige gebruik. De vrouwen zijn van mening dat
het hoog tijd is daar een halt aan toe te roepen. Ze werken daarbij samen met de politie. Ze
hebben een opvanghuis opgericht om meisjes op te vangen die zijn weggelopen van huis om
besnijdenis te ontlopen.
Het voornaamste probleem voor vrouwen in deze arme regio is dat zij nauwelijks aanspraak
kunnen maken op eigendomsrechten. Mannen nemen alle belangrijke besluiten over land,
kinderen en watervoorraden. Volgens Didymus Besyl, een econoom die werkzaam is aan het
Ghana Institute of Management and Public Administration, beschikt slechts 12 procent van de
vrouwen in deze agrarische streek over eigendomsrechten van landbouwgrond. ‘Vrouwen
spitten de grond om, zij zaaien en oogsten gewassen en zorgen voor het vee,’ zei hij. ‘Maar
wanneer hun echtgenoot overlijdt komen mannelijke familieleden om het land van hen af te
nemen. Op basis van steekproeven hebben we geconstateerd dat armoede onder vrouwen
gemiddeld 26 procent hoger ligt dan onder mannen.’ Om iets te doen aan dit onrecht is Sheila
Jauve, een 56-jarige Queen Mother, een campagne gestart om wetgeving en culturele
gebruiken te veranderen. Ze werkt daarbij samen met 120 vrouwen uit het dorp Hassa. Zij
hebben het Hassa Network for Women Intiative gevormd. ‘In ons dorp met 3000 inwoners
hebben we op succesvolle wijze een beroep gedaan op de chiefs om ervoor te zorgen dat geen
enkele weduwe van haar land wordt gejaagd door mannelijke familieleden die geen
toestemmingsbrief hebben van de rechterlijke macht,’ aldus Sheila Jauze. ‘De politie steunt
ons gelukkig. We hebben sinds 2013 44 weduwen met hun kinderen terug kunnen brengen
naar het land dat zij eerst bezaten. Het is een kleine overwinning, maar het heeft wel een
enorme symbolische waarde.’
Hoewel er nog enorm veel werk te doen valt, is duidelijk dat de inzet van de vrouwen een
impact heeft op de samenleving. Queen Mother Asifa Monso is van mening dat het respect
voor de rechten van vrouwen groeiende is op het Ghanese platteland. ‘De houding is aan het
veranderen. En dat is verfrissend.’ (Bron: Waging Nonviolence, 3/3/2016)
‘Landbouw in Afrika moet zich dringend aanpassen aan klimaatverandering’
De landbouwsector in Afrika moet snel en ingrijpend veranderen om zich te wapenen
tegen de klimaatverandering. Alleen zo kan de sector ook in te toekomst cruciale
voedingsgewassen blijven produceren, stelt een studie in het gezaghebbende tijdschrift
‘Nature Climate Change’.
Uit de studie door de Universiteit van Leeds blijkt dat de teelt van maïs, bonen en bananen
bedreigd wordt door de gevolgen van de klimaatverandering. De studie toont aan waar, en
vooral wanneer er interventies moeten zijn om te vermijden dat de klimaatverandering
cruciale voedselsectoren in Afrika vernielt, zegt hoofdauteur Julian Ramirez-Villegas van de
Universiteit van Leeds. De wetenschappers schetsen regio per regio de waarschijnlijke
effecten van verschillende klimaatscenario’s aan de hand van negen belangrijke
voedingsgewassen. Zes gewassen blijven relatief stabiel, maar tegen het einde van de eeuw
wordt 30 procent van het areaal voor maïs en bananen niet langer bewerkbaar. Voor bonen is
dat zelfs 60 procent, en in sommige regio’s kunnen de problemen zelfs al over tien jaar de kop
opsteken.
Om een groot verlies aan productie te vermijden, zijn verschillende ingrepen mogelijk,
zeggen de onderzoekers. Het is vooral van belang te anticiperen op veranderingen. De
plaatsen waar je bepaalde gewassen kunt kweken, zullen veranderen naarmate het klimaat
verandert. Zo kan er overgeschakeld worden op andere gewassen in een bepaalde regio of kan
de irrigatie verbeterd worden. Maar in sommige gebieden wordt landbouw helemaal
onmogelijk.
Aangezien het minimaal vijftien jaar duurt om oplossingen uit te werken, benadrukken de
auteurs dat het tijd is om onmiddellijk actie te ondernemen. ‘Het kan decennia duren om
nationaal landbouw- en voedselbeleid aan te passen’, zegt medeauteur Andy Jarvis. ‘Uit onze
bevindingen blijkt dat de klok tikt. Dat betekent niet alleen meer middelen vrijmaken, maar er
ook voor zorgen dat ze bij die mensen terechtkomen die het het meeste nodig hebben. En we
moeten maken dat de plannen ook rekening houden met de noden van vrouwen en
gemarginaliseerde groepen.’ (Bron: IPS, 9/3/ 2016)
NVWA treedt op tegen houtimporteur wegens overtreden regels illegaal hout
De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) heeft proces-verbaal opgemaakt
tegen een houtimporteur die de regels van de Europese Houtverordening heeft
overtreden. De Houtverordening verbiedt het op de markt brengen van illegaal gekapt
hout. Daarnaast heeft de NVWA het bedrijf een dwangsom opgelegd. Deze dwangsom
moet het bedrijf betalen als het op deze manier doorgaat met het op de markt brengen
van dit hout.
Het hout van de importeur is onder meer afkomstig uit Kameroen. Vanwege de politieke
situatie in het Congobekken mag hout uit Kameroen alleen op de markt worden gebracht als
de importeur voldoende maatregelen neemt om te garanderen dat het hout niet illegaal is
gekapt. De NVWA heeft deze importeur al eerder een officiële waarschuwing gegeven omdat
het bedrijf niet goed kon aantonen dat de overlegde documenten voldoende bewijs waren dat
het hout legaal was gekapt. De NVWA heeft in dit onderzoek gebruik gemaakt van informatie
van Greenpeace. De NVWA gaat de komende tijd door met het uitvoeren van herinspecties
bij bedrijven die een schriftelijke waarschuwing hebben ontvangen. (Bron: NVWA, 8/3/2016)