OMGAAN MET MOEILIJKE SITUATIES vanuit een herstelgerichte visie! 24/07/2017 Alain Noëz – pedagogisch begeleider en nascholer VVKSO moeilijke situatie = normoverschrijdend gedrag Wat is onze norm? ifvhandelen gewenst gedrag Vanuit welkReactie referentiekader wij? herstel •opdracht van de school dader: •de school als ifv reïntegratie pedagogisch milieu 24/07/2017 slachtoffer: ifv herstel (orde & autonomie) begeleiden en/of sanctioneren Probleemgedrag als voorbijgaand fenomeen: - normen stellen - ordemaatregel nemen Probleemgedrag met signaalfunctie: - begeleiden (pedagogisch dossier) Probleemgedrag versus draagkracht: - disciplinair optreden (tuchtdossier) 24/07/2017 tussen probleem en straffen Probleem ERNST & FREQUENTIE (Is dit een ernstig probleem, een belangrijk probleem of een belangrijk en lastig probleem) Analyse Aanleiding / denken, doen, voelen / gevolgen Balans binding / ontbinding Straf Herstel (en doe preventieve acties) 24/07/2017 check preventief beleid: Grenzen Monitoring Pos. Betrokkenheid Pos. Bekrachtiging Problem solving HERSTELLENDE PRAKTIJKEN: HOOG Weinig steun en veel controle: DISCIPLINEREN/ BESTRAFFEN Veel controle en veel steun: HERSTELLEN Gezaghebbend, respectvol mate van controle, straf LAAG 24/07/2017 Autoritair, stigmatiserend Weinig van allebei: Weinig controle en veel steun: VERWAARLOZING TOELATEN/GEDOGEN onverschillig, passief Niet eisend, bemoederen mate van zorg, steun HOOG HERSTELLENDE PRAKTIJKEN: INFORMEEL EXPRESSIE VAN GEVOELENS 24/07/2017 INTERACTIE OP GEVOELSNIVEAU FORMEEL SPONTANE KLEINE CONFERENTIE KRINGGESPREK MET GROTE GROEP HERGO HERSTELLENDE PRAKTIJKEN: BEGIN BIJ HET BEGIN: HEBBEN WE IN ONS DAGELIJKS HANDELEN OOG VOOR HET HERSTELLEND WERKEN? TOETS UW ORDEMAATREGELEN AAN HET HERSTELGERICHTE PRINCIPE! WELKE ONDERSTEUNING MOET JE BIEDEN AAN UW LEERKRACHTEN/PERSONEEL OM HERSTELGERICHT TE WERKEN? WERK VANUIT UW EIGEN GRENZEN/DRAAGKRACHT! VERANKER OOK IN DE FORMELE MOMENTEN HET HERSTELGERICHT PRINCIPE. 24/07/2017 moeilijke situatie = normoverschrijdend gedrag preventief handelen: GOED LESGEVEN! 5 PEDAGOGISCHE VAARDIGHEDEN: Structuur, Monitoring, Positieve betrokkenheid, Positieve bekrachtiging, Problem solving 24/07/2017 HET OOG VAN DE STORM! Leerling / Medeleerling / Klas Leerkracht / klassenleerkracht Interne leerlingenbegeleiding / Klassenraad CLB Externen 24/07/2017 Fasen in het omgaan met probleemgedrag 24/07/2017 STOP - detecteren - signaleren DENK - analyseren DOE - ageren HET INTERACTIEMODEL: klas groep individuen materieel comfort INTERACTIE 24/07/2017 leerkrachten school Jongere / leerling Omgeving Moeilijke Situatie Volwassene / leerkracht 24/07/2017 Organisatie VALKUILEN: • Opgelet voor rigide stappen / procedures • Gelijke basis = belangrijk MAAR ≠ gelijkheid duidelijk maar werken vanuit context • Relatie leerkracht/leerling • Welke hulpbronnen & ondersteuning heeft de leerkracht (en worden deze gebruikt?) • Communicatie = sleutelbegrip (zowel naar lln, lkr als naar ouders) 24/07/2017 De dynamische driehoek DE LEERLING DYNAMISCHE DRIEHOEK DE SCHOOL 24/07/2017 DE OUDERS GEDRAGSGERICHTE LEERLINGENBEGELEIDING: SITUATIE (context) GEDRAG GEVOLG Vertrekpunt: waarneembaar / observeerbaar gedrag (niet interpretatie van gedrag – geen beoordeling van de persoon) negatief gedrag én positief gedrag In welke situatie, op welk moment, bij wie, ... stelt de lln. dit gedrag? 24/07/2017 de situatie DOELGEDRAG gewenst gedrag kan beïnvloed worden door manipuleren van de gevolgen Wat volgt er op dit gedrag? Ervaart de lln. dit als straf, als beloning?