Hst. 2 Het circulatieapparaat Ligging van het hart Circulatie apparaat Bestaat uit: - hart (cor, cardia) - slagaders (arteriën) - aders (venen) - haarvaatjes (capilairen) - lymfevaten met lymfenoduli Bouw van het hart • • • • • • 2 boezems (atria) 2 kamers (ventrikels) één septum Sinusknoop AV-knoop Krans(slag)aders Filmpje werking hart • https://www.youtube.com/watch?v=fXQTe S8f9wY Anatomie hartlagen van het hart 1. Epicard 2. Myocard 3. Endocard 4. Spierweefsel 5. Losmazig bindweefsel 6. Pericard diastole • Rustfase: hart wordt voorzien vn bloed systole • Bloed wordt door lichaam gepompt Circulatiesysteem bij gewervelden AMPHIBIANS REPTILES MAMMALS AND BIRDS Lung and skin capillaries Lung capillaries Lung capillaries FISHES Gill capillaries Artery Pulmocutaneous circuit Gill circulation Heart: ventricle (V) A Atrium (A) Systemic Vein circulation Systemic capillaries A V Left Right Systemic circuit Systemic capillaries Right systemic aorta Pulmonary circuit A V Right Pulmonary circuit Left Systemic V aorta Left A Systemic capillaries A V Right A V Left Systemic circuit Systemic capillaries Filmpje bloedvaten • https://www.youtube.com/watch?v=pULytf pp5Dc Circulatiesysteem in zoogdieren 7 Capillaries of head and forelimbs Anterior vena cava Pulmonary artery Aorta Pulmonary artery 9 6 Capillaries of right lung Capillaries of left lung 2 4 3 Pulmonary vein 5 1 Right atrium 3 11 Left atrium Pulmonary vein 10 Left ventricle Right ventricle Aorta Posterior vena cava 8 Capillaries of abdominal organs and hind limbs Geleidingssysteem • Sinusknoop – De boezems trekken samen – van boven naar beneden • AV-knoop – Tussen boezems en kamers geen voortgeleiding – alleen bij de AV-knoop • Bundel van His – Kamers trekken samen – van beneden (apex) naar boven Elektrocardiogram ECG Doel: Om prikkelvorming en geleiding zichtbaar te maken Uitvoering: • Scheren • Geleidende gel • Electroden op de huid Elektrocardiogram ECG • • • • P top: depolarisatie (contractie atria) QRS-complex: depolarisatie (contractie ventrikels) PQ-interval: maat voor de snelheid van prikkelgeleiding T top: repolarisatie ventrikels (repolarisatie atria valt in QRS, maar is niet zichtbaar) Het circulatieapparaat • • • • • • • Kleine circulatie Grote circulatie Hart Arteriën (slagaders) Capillairen (haarvaten) Venen (aders) Lymfevaten/-knopen Slagader en ader: 3 lagen 1. endotheel (tunica intima) 2. glad, elastisch, ringvormig spierweefsel (tunica media) 3. losmazig bindweefsel, opvangen bloeddruk (tunica adventitia) Arteriën en capillairen • Arterie: bloed van hart naar organen (altijd O2-rijk?) →hoge druk→sterke spierwand • Arteriole – Kleine slagader – Tunica media neemt af • Capillairen – 1 laag endotheel – Diffusie en osmose van stoffen venen • Vene =ader. Bloed stroomt van orgaan naar hart →minder druk→dunnere (spier)wand. Altijd O2-arm? – valt samen indien leeg. – bevat kleppen – spatader • Venule= kleine ader • hulptroepen • hart • abdominale pomp (negatieve thorax druk) • perifere pomp (spieren, arterie, kleppen) Aanvoer en afvoer van bloed naar weefsels • Aanvoer door arterien Bovendruk (systole) • Afvoer door venen – contractie spieren – kleppen in aderen – lagere druk in thorax Onderdruk (diastole) Reservecapaciteit bloedvoorziening • Anastomosen • Op meeste plaatsen in lichaam aanwezig Eindarteriën (gevaar infarct) • Hersenen, nieren en hart Foetale circulatie Foramen ovale Ductus Botalli Poortader Lymfevaten en lymfeknopen • Lymfe: het te veel aan vocht dat uit haarvat geperst wordt dan aan het eind wordt teruggezogen • Lymfe oiv druk vh weefsel in lymfebaan geperst door wand heen • Lymfebanen verzamelen zich tot grote lymfebuis: Ductus thoracicus, in borstbolte (mondt uit in grote holle ader) • Lymfeknopen = lymfeklieren - Bevinden zich in lymfevaten - Boonvormig, 0,5-1,5 cm groot - Bindweefsel + witte bloedcellen - Zegt iets over gezondheid dier Bloedvatenstelsel • de bloedvaten: – slagaders (arteriën) – haarvaatjes (capillairen) – aders (venen) • de lymfevaten: - lymfevaten - lymfeknopen - ductus thoracicus Fig. 2.7 Bloedstroom 1 2 2 3