Hoofdstuk 8 Klimaatverschillen tussen Spanje en Nederland Paragraaf 1 Verschillende klimaten in Nederland en Spanje Het weer in Spanje Temperatuur: - warmer dan Nederland - binnenland grotere verschillen dan kust Neerslag: - natte winters, droge zomers - noorden meer neerslag dan zuiden Wind: - westenwind in de winter - weinig wind in de zomer Bewolking: - minder bewolking in zomer dan in winter - in het noorden meer dan elders Klimaat in Spanje Nederland: gematigd zeeklimaat Zachte winter, koele zomer, neerslag in alle jaargetijden Spanje: • Gematigd zeeklimaat in noordwesten • Mediterraan klimaat in grootste deel van Spanje - Warme, droge zomers en neerslag in zachte winters • Steppeklimaat in het centrale noorden en het zuidoosten - 250-500 mm neerslag per jaar • Hooggebergteklimaat in Pyreneeën - Kouder en natter dan rest van Spanje Verklaring van klimaatverschillen Klimaatfactoren: • Afstand tot zee/oceaan - Nederland en het noordwesten van Spanje liggen aan zee - zee brengt vochtige lucht naar land: regen - zeewind beïnvloedt de temperatuur door de gesteldheid van het water • Breedteligging - Spanje ligt dichter bij de evenaar: zonnekracht sterker • Hoogteligging - Spanje kent een hooggebergteklimaat - loefzijde: veel neerslag - lijzijde: regenschaduw Paragraaf 2 Landbouw bepaald door klimaat Verschillen in plantengroei: vegetatiezones Klimaat als oorzaak van verschillen Verschillen in plantengroei • Gebieden met warme en droge lucht: weinig plantengroei • Gebieden met natte lucht: veel plantengroei Neerslag: water verdampt, condenseert en valt neer in de vorm van regen of sneeuw 1. Stuwingsneerslag 2. Stijgingsneerslag 3. Frontale neerslag Landbouw per vegetatiezone Noordwesten • Aardappelen, graan, veeteelt Ten zuiden hiervan • Tarwe, fruit Binnenland • Mediterrane landbouw - druiven - olijfboomgaarden Oost- en zuidkust • Boomgaarden - sinaasappels - noten Paragraaf 3 Invloed van klimaat op het leven van mensen Invloed van klimaat in Spanje • Bebouwing - minder isolatie - wit geschilderd • Werkritme - later beginnen, later ophouden - siësta - filedrukte op andere tijden • Toerisme • Hoge levensverwachting Invloed van klimaat in Nederland • Gematigd zeeklimaat - waterbalans in evenwicht - minder irrigeren, meer draineren - gelijkmatige neerslagverdeling - gelijkmatige luchtvochtigheid Overeenkomsten en verschillen • Beide landen: rekening houden met neerslag, temperatuur en wind Spanje • Zomer droog, winter vochtig en zacht • Grotere neerslagintensiteit • Stijgingsregens - hoge piekafvoer Nederland • Frontale regens - over het hele jaar verspreid - hogere nuttige neerslag • Grotere invloed temperatuurverschillen Paragraaf 4 Klimaatverandering Ideeën over klimaatverandering • Nooit stabiel • Ongeveer elke 50.000 jaar een ijstijd • Laatste 200 jaar: snelle opwarming Discussie: • Klimaatverandering door bijvoorbeeld de zon • Klimaatverandering door de mens - uitstoot van broeikasgassen veroorzaakt versterkt broeikaseffect Het broeikaseffect • Atmosfeer: samenstelling van gassen • Broeikasgassen houden warmte vast - kooldioxide (CO2) - aarde produceert dit zelf (vulkaanuitbarstingen) - natuurlijk broeikaseffect Effecten voor Nederland en Spanje Nederland • Extremere temperatuurverschillen • Meer neerslag, vooral in de zomer - intenser - hogere piekafvoer Spanje • Warmere zomers • Minder neerslag • Heftige overgang van zomer naar winter • Koudere winters